وظایف انسان در زمان غیبت امام زمان
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: فلسفه غیبت امام زمان (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف)، نشانه‌های ظهور.
پرسش: وظایف ما در زمان غیبت امام زمان (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) چیست؟ علایم ظهور چیست؟ منابعی را جهت مطالعه معرفی کنید؟
پاسخ: برخی وظایف انسان در زمان غیبت، عبارت‌اند از: ۱.
اندیشه و درک مسئولیت و آمادگی برای پذیرش حکومت واحد جهانی اسلام؛ ۲. عمل به دستورات اخلاقی و عملی اسلام؛ ۳.
امر به معروف و
نهی از منکر؛ ۴. انجام فرایض دینی و وظایف فردی و اجتماعی؛ ۵. پرهیز از کارهای منافی با انتظار فرج.
هم‌چنین برخی نشانه‌های ظهور امام زمان بدین شرح است: خروج سفیانی و دَجّال، خسف بیداء، قیام سیدحسنی، قتل نفس زکیه، صیحه آسمانی و ظاهر شدن سر و سینه در خورشید.
امامت بزرگ‌ترین هدیه
پروردگار به جامعه بشری و سرچشمه فیض الهی است. امام راه رسیدن (مضمون آیه ۵۷ از سوره فرقان)
به
پروردگار و کشتی نجات است و اگر وجود مبارک
امام بر
زمین نباشد، زمین اهلش را در خود فرو می‌برد.
و زمین خالی از حجتِ قائم خدا نخواهد ماند، که
[این حجت
] یا ظاهر و مشهور است یا بیمناک و مستور، برای این‌که حجت‌های خدا و بینات او
باطل نگردد و از بین نرود.
و از آن‌جا که بسیاری از معاندان و گردن‌کشان عصر
ائمه (علیهم‌السلام) در طول
حیات امامان بزرگوار، به جای پیروی و
اطاعت، با آنان به مخالفت برخاسته و همه آن‌ها را به
شهادت رساندند،
اراده الهی بر
غیبت امام زمان (عجل‌الله‌فرجه‌الشریف) قرار گرفت تا زمانی که جهان و جهانیان تشنه
حکومت عدل گردند.
البته در زمان غیبت حضرت، وجود مبارک ایشان سبب نزول فیض الهی است و خود حضرت مهدی (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) در حدیثی می‌فرماید: «اما چگونگی بهره‌مندی از من در زمان غیبت، همانند استفاده از خورشیدی است که در پشت ابرها پنهان است و من امان اهل زمین هستم؛ همانند
ستارگان که امان اهل آسمان هستند».
زمانی که جامعه بشری تشنه
عدالت شده و از آمادگی لازم برخوردار گردد و همه از
ظلم و جور خسته شوند، حضرت ظهور خواهد کرد و بسی روشن است که مقدمات ظهور، به طور ناگهانی حاصل نمی‌شود؛ بلکه زمان لازم است تا به‌تدریج این مقدمات فراهم گردد.
یکی از مهم‌ترین شرایط ظهور این است که اندیشه و درک مسئولیت و آمادگی برای قبول حکومت واحد جهانی اسلام، در افراد فراهم شود و این ویژگی‌ها در اثر سیر عادی جامعه در جهات علمی، فکری، سیاسی و اجتماعی حاصل می‌گردد. همه انسان‌های عدالت‌جو و حق‌طلب باید در راستای تحقق این شرایط تلاش نمایند و این
تفکر که باید یک جا نشست تا ظلم فراوان شود، مردود و غیر معقول است.
این
حدیث از
پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم) که می‌فرماید: «
و هو الذي يملأ الأرض قسطا و عدلا كما ملئت جورا و ظلما»؛ «
مهدی (علیه‌السلام) زمین را پر از عدل‌و‌داد می‌کند، بعد از آن‌که پر از ظلم و جور شده باشد»،
به این معنا نیست که تنها علت ظهور مهدی (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) پر شدن زمین از ظلم و جور است، تا کسی فکر کند که برای تعجیل در ظهور، بهتر است ساکت بنشینیم تا ظلم فراوان شود؛ بلکه حضرت فرموده، یکی از نشانه‌های آن، فراوانی
فساد و ظلم است.
و بر مبنای
آیات قرآن و روایات بسیار، همه انسان‌ها مأمور اصلاح خود به وسیله
عمل به دستورات اخلاقی و عملی اسلام هستند.
تهذیب نفس و کسب
فضائل اخلاقی از دیگر وظایف منتظران است.
امام صادق (علیه‌السلام) در روایتی پر محتوا می‌فرماید: «هر کس دوست می‌دارد از یاوران
حضرت قائم (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) باشد، باید که منتظر باشد و در‌این‌حال به
پرهیزکاری و اخلاق نیکو رفتار نمایید».
همه موظفیم با
امر به معروف و
نهی از منکر جامعه را اصلاح کرده و زمینه ظهور را آماده سازیم و با احساس مسئولیت در راه تحقق و ترویج احکام اسلامی گام برداریم. این همان انتظار واقعی فَرَج است که در
روایات بسیاری بر آن تأکید شده است.
حضرت علی (علیه‌السلام) می‌فرماید: «در انتظار فَرَج باشید و از عنایات الهی مأیوس نباشید. همانا محبوب‌ترین
اعمال نزد
پروردگار انتظار فَرَج است».
و هم‌چنین رسول اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم) می‌فرماید: «انتظار فرج از جانب خداوند برترین اعمال است».
شخصِ منتظر همیشه مهیا و پرتلاش و آماده است و از پا ننشسته و با تمام توان با انجام فرایض دینی و وظایف فردی و اجتماعی، گامی در جهت زمینه‌سازی ظهور آن حضرت بر‌می‌دارد.
امام باقر (علیه‌السلام) در کلامی پرمعنا به این مسئله اشاره فرمودند: «
اِصْبِرُوا عَلَى أَدَاءِ اَلْفَرَائِضِ وَ صابِرُوا عَدُوَّكُمْ وَ رابِطُوا إِمَامَكُمُ اَلْمُنْتَظَرَ»؛ «برای انجام واجبات صبر کنید و در برابر دشمنان مقاومت کنید. (و وظایف سیاسی اجتماعی خود را فراموش ننمایید و سرسختانه آن‌ها را دنبال کنید) و پیوندتان را با امام منتظران مستحکم کنید».
فرد منتظر هم‌چنین از کارهایی که منافی با این انتظار است، دوری می‌کند و در مقابل
ظلم، زشتی و
گناه ساکت نمی‌ماند و هرگز از مشکلات مأیوس نمی‌شود.
منصب
امامت و
حکومت حضرت مهدی (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) مقام شامخ و الهی است و منصبی است که
انبیا و امامان پیشین به آن مژده داده‌اند و همه
مستضعفان و مؤمنان عالم، منتظر آن هستند. در طول
تاریخ، افراد فرصت‌طلب و شیّاد خواسته‌اند از
احساسات مردم سوء‌استفاده کرده و با ادعای
مهدویت به اغراض پلید خود برسند. تاکنون بیش از یکصد و پنجاه نفر ادعای مهدویت کرده‌اند.
که البته خداوند همه را رسوا ساخته است. بنابراین برای مشتبه نشدن مطلب بر مردم از همه امامان ما روایاتی راجع به صفات حضرت مهدی (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) و
نشانه‌های ظهور ایشان، ذکر شده است که برخی از آن‌ها را بیان می‌کنیم:
هم‌زمان با ظهور حضرت،
سفیانی که از نسل
یزید بن معاویه است، خروج می‌کند و بین
شام و
مکه مستقر شده و از همان‌جا لشکر تهیه می‌کند و چند کشور چون
سوریه،
فلسطین،
اردن و ... را تصرف می‌نماید و لشکر بسیاری را به اطراف می‌فرستد و
شیعیان و دوستان
علی (علیه‌السلام) را قتل عام می‌کند.
خسف (فرو بردن) بیداء
سفیانی لشکر دیگری را به سمت
مدینه می‌فرستد و بعد از کشتار در آن‌جا زمانی که برای تخریب مکه می‌روند، در صحرای بیداء، زمین، تمام این لشکر سیصد هزار نفری را در خود فرو می‌برد. جز دو نفر که یکی به دستور الهی به مکه می‌رود و به حضرت مهدی (عجل‌الله‌فرجه‌الشریف) بشارت این واقعه را می‌دهد و دیگری به شام رفته و سفیانی را باخبر می‌سازد.
یکی از نوادگان
امام حسن (علیه‌السلام) از
ایران قیام کرده و مردم را به بر پا داشتن
حدود الهی و اصلاح امور
مسلمانان دعوت می‌کند و مناطق بسیاری از ایران تا حدود عراق را تصرف می‌کند و
حکومت اسلامی را بر پا می‌سازد. این واقعه هم‌زمان با قیام حضرت مهدی (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) از مکه معظمه است و وقتی حضرت به
کوفه تشریف می‌آورند، سیدحسنی با او ملاقات می‌کند و به
استقبال حضرت می‌رود و حضرت را شناخته لیکن برای اطمینان بیش‌تر لشکریانش، از حضرت مواریث پیغمبران را مطالبه می‌نماید و حضرت هم عمامة
پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم) و انگشتری
حضرت سلیمان (علیه‌السلام) و ذوالفقار حضرت علی (علیه‌السلام) و عصای
موسی (علیه‌السلام) را به او نشان می‌دهد و بعد از نشان دادن این‌ها، سیدحسنی دست حضرت را می‌بوسد و با لشکریانش به ایشان می‌پیوندند.
از دیگر نشانه‌های حتمی، کشتن سیدی است (
نفس زکیه) که از طرف حضرت مأموریت پیدا می‌کند که
حجّاج را به پیوستن به حضرت مهدی (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) دعوت کند که او را در
مسجد‌الحرام بین (رکن و
مقام) به شهادت می‌رسانند.
همه افراد شرق و غرب عالم در یک زمان ندایی مطابق با
زبان خودشان می‌شنوند که «وعده خدا نزدیک شد و هر آیینه دوری از
رحمت خدا برای قوم ستمگران است».
حضرت جبرئیل صدا می‌زند:
حق با علی (علیه‌السلام) و فرزندان اوست.
سر و سینه و کف دستی در قرص
خورشید پیدا شده و از آن صورت صدا بلند می‌شود که حق با علی (علیه السلام) و فرزندان اوست.
علایم دیگری نیز از نشانه‌های ظهور آن حضرت ذکر شده، که برای مطالعه بیش‌تر درباره وجود حضرت، طول عمر ایشان، علامات ظهور و نحوه آن و حکومت بعد از ظهور، به کتاب‌های زیر مراجعه کنید:
۱. دوانی، علی، مهدی موعود (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف)، ترجمه بحارالانوار.
۲. شهید آیت اللّه دستغیب، مهدی موعود (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف)، ص۶۰ تا ۶۶ (پیرامون علایم ظهور)، کانون تربیت شیراز.
۳. شهید آیت‌اللّه دستغیب، ۲۸ پرسش ۱۹۴، کانون تربیت شیراز.
۴. آیت‌اللّه صافی، پاسخ دو پرسش پیرامون امام زمان (عجل‌الله‌فرجه‌الشریف).
۵. آیت‌اللّه امینی، عدالت‌گستر.
۶. علامه مجلسی، محمدباقر، رجعت، ص۶۷ و ۹۰، ترجمه: ابوذر بیدار، رسالت قلم، ۱۳۷۰ ش.
۷. قمی، شیخ عباس، سفینة البحار، ج۲، ص۱۱۲ (علایم ظهور).
۸. شفیعی، ابراهیم، در انتظار موعود، سازمان تبلیغات اسلامی، ۱۳۷۶ ش.
۹. جمعی از نویسندگان، چشم به راه حضرت مهدی (عجل‌الله‌فرجه‌الشریف)، دفتر تبلیغات اسلامی، ۱۳۷۸ ش.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «وظایف انسان در زمان غیبت امام زمان»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۷/۰۷/۰۸.
