جامعه مهدوی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: حکومت امام زمان (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف)، ظهور امام زمان (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف).
پرسش: جامعه مهدوی چه ویژگی‌ها و خصوصیاتی دارد؟
پاسخ: ویژگی‌های جامعه مهدویت پیش از ظهور، عبارت‌اند از: ۱.
انتظار؛ ۲.
صبر و استقامت؛ ۳. زمینه‌سازی برای ظهور.
ویژگی‌های جامعه مهدویت پس از ظهور، عبارت‌اند از: ۱.
رشد تربیت انسانی؛ ۲.
مساوات؛ ۳. عدالت اجتماعی؛ ۴. رفاه اقتصادی و معیشتی؛ ۵. امنیت اجتماعی؛ ۶. سامان‌یابی زندگی؛ ۷. رشد عقلی و تکامل
علم.
جامعه مهدوی را در یک نگاه کلی می‌توان به جامعه مهدوی، قبل از ظهور امام عصر (عجّل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) و جامعه مهدوی بعد از ظهور امام عصر (عجّل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) به تصویر کشید.
ویژگی‌های جامعه مهدویت پیش از ظهور، بدین شرح است:
بارزترین خصوصیت جامعه قبل از ظهور امام عصر (عجّل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف)، انتظار است و بیشترین اثرگذاری انتظار در بعد تعهدها و مسئولیت‌های اجتماعی و احساس
دیگرخواهی و
انسان‌دوستی، عینیت می‌یابد. امام موعود، غمگسار راستین غمزدگان و یار و یاور واقعی مظلومان و حامی حقیقی
مستضعفان است. پس جامعه منتظِر و انسان‌های دارای خصلت انتظار باید در زمینه خواست‌ها و هدف‌های امامشان
عمل کنند و اگر چنین شد، در قلمرو جامعه منتظر، محروم تهی‌دست و بیمار بی‌درمان و دلتنگ و افسرده و اندوهگین و
گرفتاری باقی نخواهند ماند.
دیگر از ویژگی‌های جامعه مهدویت قبل از ظهور،
صبر و
استقامت و پایداری است.
سیدالشهداء (علیه‌السلام) فرمود: «... آگاه باشید که صبرکننده در
غیبت او بر اذیت و تکذیب (
دشمنان) به منزله
جهاد با
شمشیر است. در پیش روی پیغمبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم)».
صبر و ثابت‌قدم بودن، خصوصیتی مهم برای جامعه مهدوی است؛ چراکه به سبب طولانی شدن غیبت امام، بسیاری ریزش کرده و دست از اعتقاد و
دین خویش می‌شویند.
از دیگر خصوصیت‌های جامعه مهدوی، زمینه‌سازی برای ظهور،
دعا برای
حفظ ایمان و دعا برای
تعجیل فرج است.از آنجا که روز به روز هجمه دشمنان و شبهه‌افکنی‌ها علیه
مذهب تشیع رو به افزایش است، چه بسیار از سست ایمان‌ها از اعتقاد خود برگشته، منحرف می‌شوند؛ ازاین‌رو در
روایات، دعاهایی برای حفظ خود، از بلاهای زمانه وارد شده، همچنین، جامعه مهدوی، بی‌صبرانه مشتاق حضور امام (عجّل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) در جامعه است؛ چراکه با ظهور حضرت، تمام خوبی‌ها و
برکات از آسمان و زمین به سوی مردم سرازیر می‌شود.
ویژگی‌های جامعه مهدویت پس از ظهور، بدین شرح است:
روشن است که جزء اصلی در تشکیل اجتماع صالح انسانی، خود انسان است.اصلاحات و تحولات و انقلاب‌ها، نخست باید از درون انسان آغاز شود و سپس به برون جامعه سرایت کند.
اقتصاد،
سیاست،
جنگ،
صلح،
اخلاق، ... همه و همه به
انسان برمی‌گردد؛ ازاین‌رو ساختن انسان و پرورش و رشد انسانیت انسان و تربیت اصولی ا فراد مقدمه اصلی تشکیل هر نظام صالح و انسانی است. بنابراین یکی از مهم‌ترین اهداف امام مهدی (عجّل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) تربیت انسان‌های صالح خواهد بود. بر این اساس در جامعه مهدوی بعد از ظهور، سینه‌ها مالامال از صفا و صمیمیت شده و کینه‌ها از دل‌ها بیرون می‌رود.
از خصوصیاتی که جامعه مهدوی، بعد از ظهور برخوردار می‌شود، مساوات است.
مساوات و برابری در نظام تکوین و
آفرینش در هر رنگ،
نژاد،
زبان، شکل و... برابری در برابر قانون، برابری در بهره‌برداری از مواهب طبیعی (
معادن،
طبیعت، جنگل‌ها،...) برابری در تقسیم
بیت‌المال به نحوی که در همه زمینه‌ها، جامعه از تبعیض و بی‌عدالتی خالی شده و مساوات برقرار می‌گردد.
انسان‌ها، تشنه عدالت‌اند و خواهان آرمان و
ایدئولوژی و مکتبی که این تشنگی را فرو بنشاند و
آتش بیدادگری را خاموش کند و عدالت را ـ در عینیت و
عمل ـ در جامعه حاکم سازد و گمشده بشریت را برای انسان‌ها به ارمغان آورد. بر اصل
عدل،
آسمان‌ها و زمین بر پا شده است. عدالت، زمینه
حیات اجتماعی تنها، در بخش ویژه‌ای از جامعه نیست؛ بلکه در همه ابعاد حیات فردی و اجتماعی، عامل اصلی
حیات و زندگی انسانی، اصل
عدالت و عدل است
و جامعه مهدوی از چنین اصل مهمی برخوردار می‌شود.
جامعه مهدوی بعد از ظهور، از
رفاه کامل اقتصادی برخوردار است.جامعه بشری واحدی، تشکیل می‌شود که مانند خانواده‌ای
زندگی می‌کنند و مسئله ناهنجار دسته‌بندی جوامع به جامعه پیشرفته و ابرقدرت، و جامعه در حال رشد، و جامعه عقب‌مانده و محروم، از میان می‌رود و بشریت به طور کلی به رفاه اقتصادی و بی‌نیازی دست می‌یابد و همین یگانگی زمینه
رشد و تعالی معنوی و فکری انسان را می‌سازد.
امنیت اجتماعی، زمینه همه فعالیت‌های درست و مفید اجتماعی است و شرط لازم رشد و تکامل فرد و جامعه. با امنیت اجتماعی، منافع همه تأمین می‌شود و
حق هر حق‌داری تأمین می‌شود. تضاد و درگیری به حداقل می‌رسد و در صورت بروز تضاد و درگیری، هر کس در محدوده حقوق خویش محدود می‌گردد و قانون مانع تجاوز و دست‌درازی اوست. جامعه مهدوی در اثر مدیریت بی‌بدیل
امام معصوم (ارواحنا فداه) پیاده شدن اصول انسانی و برطرف شدن عوامل دلهره، نگرانی و
ترس از امنیت اجتماعی در همه عرصه‌ها بهره‌مند می‌شود.
اجتماعات انسانی پیش از ظهور، چنین ویژگی‌هایی دارد:
۱.
انحراف در معیارها برای
شناخت حق؛ ۲. گسیختن روابط انسانی؛ ۳. گسستن روابط خانوادگی؛ ۴. انگیزه‌های غیر انسانی در روابط اجتماعی؛ ۵. روابط سودجویانه و استثماری؛ ۶. حاکمیت معیارهای سرمایه‌داری؛ ۷. تضییع
عبادات؛ ۸. جدایی و
تفرقه؛ ۹. کنار گذاشتن
اصول و چنگ زدن به
فروع. در چنین دوره و زمانه ناهنجار و آشفته، زندگی سراسر درد و رنج است که به دست امام منجی، همه این علل و عوامل و راه و روش‌های مرگ آور و ویرانگر نابود می‌گردد و جامعه از اصول و آرمان‌های حیات‌بخش بهره‌مند می‌شود.
در روزگار
رستاخیز امام مهدی (عجّل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) نقطه‌های ابهام و
تردید و سرگردانی، محو می‌شود و
انسان، دوران تکرار اشتباه‌ها و تجربه‌های پیاپی را پشت سر می‌گذارد. هر
روز به شناخت‌های تازه و اصیل دست پیدا می‌کند و بدین‌سان هر روز او و هر گام او در همه مسائل
حیات و ابعاد زندگی، گامی به پیش است و واپس‌گرایی و تکرار در آن راه ندارد و در آن زمان است که بشر به مرز نهایی و آرمانی تکامل شناخت و خردورزی دست می‌یابد.
جهان‌بینی‌های گوناگون و متضاد، به طور قطع تفرقه و دوگانگی و ناسازگاری اجتماعی پدید می‌آورد و از وحدت و یگانگی مردمان مانع می‌گردد؛ اما در دوران ظهور امام (عجّل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف)، جهان‌بینی واحدی بر جهان حاکم می‌گردد و یک‌پارچگی و یگانگی واقعی در عقیده و مرام مردم پدید می‌آید و مردم همه یک دل و یک
زبان به سوی
سعادت و صلاح حرکت می‌کنند.
برای اجرای عدالت راستین، حاکمیت فرودستان محروم ضرورت دارد؛ زیرا که در تمام دوران گذشته
تاریخ، مورد اصلی
ظلم و بی‌عدالتی، طبقات محروم بوده‌اند و سرانجام باید پدیده ناهنجار و ضد بشری «
استضعاف» از میان برود. روشن است که زورمندان و زر به دستان، دو عامل اصلی استضعاف بخش‌های عظیم انسانی در گذشته و اکنون بوده‌اند و هستند.
دفاع از حقوق پایمال‌شده فرودستان و مستضعفان آنگاه امکان دارد که حاکمیت به دست آنان سپرده شود؛ ازاین‌رو حاکمیت
مستضعفان، از شاخه‌های اصلی اجرای عدالت مطلق است و از ویژگی‌های جامعه مهدوی، حاکمیت مستضعفان است.
۱. عصر زندگی، محمد حکیمی.
۲. مکیال المکارم، سیدمحمدتقی موسوی اصفهانی، ترجمه سیدمهدی حائری قزوینی.
۳. مهدی منتظر، جواد خراسانی.
۴. حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، رسول جعفریان.
۵. ظهور نور، علی سعادت‌پرور، ترجمه: سیدمحمدجواد وزیری‌فرد.
۶. پیدای پنهان، مسعود پورسید آقایی.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «جامعه مهدوی»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۸/۰۸/۲۲.
