حکم سنگسار
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: زناکار، سنگسار، حکم شرعی.
پرسش: چرا زناکار را سنگسار می‌کنند؟ آیا این حکم مستند شرعی دارد؟
پاسخ: ارتکاب این عمل فاحشه (
زنا) در واقع انحراف از فطرت الهی و انسانی است؛ لذا به تناسب زیان‌بار بودن جرم
زنای محصنه، کیفر و عقوبت آن نیز شدید است. وجوب اجرای این
حکم مستند به روایات عدیده است. شخص پیامبر گرامی اسلام (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) و
امام علی (علیه‌السلام) بارها این حد الهی را جاری کرده‌اند. از آن پس همه
امامان معصوم (علیهم‌السلام) و علمای اسلام ـ اعم از سنی و شیعه به جز گروه منحرف خوارج ـ بر اجرای این حکم الهی تأکید ورزیده‌اند.
بدون
شک هدف از وضع احکام و اجرای آن خیرخواهی، اصلاح و
هدایت انسان‌ها براساس
حکمت است، تا آنها بتوانند در پرتو امنیت حاصل از اجرای احکام، با کسب فضایل و نفی
رذایل به حرکت تکاملی خویش ادامه داده و به
مقام والا که همانا قرب الی‌الله است، نائل آیند؛ حکم رجم
زناکار نیز به این منظور وضع و اجرا می‌شود، مستند شرعی هم دارد؛ اما قبل از تبیین آن لازم است این نکته روشن شود که حکم سنگسار، کیفر چه گروه از زناکاران است.
رجم عبارت است از سنگسار کردن مرد محصن و زن محصنه؛ یعنی کسی که با داشتن همسر دائمی مرتکب
زنا می‌شود.
به عبارت واضح‌تر مرد محصن مردی است که دارای همسر دائمی است و با او درحالی‌که
عاقل بوده،
جماع کرده و هر وقت هم بخواهد می‌تواند با او جماع کند و
زن محصنه زنی است که دارای شوهر دائمی است و شوهر درحالی‌که عاقل بوده است، با او جماع کرده است و امکان جماع با شوهر را نیز داشته است.
بنابراین
حکم سنگسار کیفر
انحراف مردان و زنان همسر‌دار (زنای محصنه) است، عملی که باعث از‌هم‌پاشیدگی کانون گرم خانوادگی می‌شود. این حکم براساس فرموده
امام صادق (علیه‌السلام) حد بزرگ الهی است: «
الرجم حد الله الاکبر».
پس هر زناکاری، حکمش
سنگسار نیست؛ بلکه طایفه‌ای خاص از زناکاران با ویژگی‌های مزبور محکوم به کیفر
رجم هستند.
پس از روشن شدن این امر، باید دید که این حکم مستند شرعی دارد یا ندارد؟
در پاسخ باید گفت که
حکم رجم دلیل قرآنی ندارد؛ اما
قرآن تنها منبع
احکام نیست؛ بلکه در کنار قرآن،
عقل و
سنت نیز جزء منابع دین هستند و این
قانون در سنت به طور مسلّم وارد شده است و
روایات عدیده‌ای بر وجوب اجرای حد رجم دلالت دارد.
و علمای
اسلام نیز ـ به جز گروه منحرف
خوارج ـ بر وجوب اجرای حکم سنگسار
فتوا داده‌اند.
این حکم در دوران رسالت [[|رسول اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم)]] اجرا شده است؛ از جمله داستان سنگسار کردن «ماعز بن مالک» و «غامدیه» نمونه عینی اجرای این
حد الهی است.
کیفر زنای محصنه در «
تورات» نیز سنگسار بوده است.
رسول اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) این
حکم را براساس تورات درباره
زن و مردی از یهود
خیبر که مرتکب
زنای محصنه شده بودند، اجرا کرد.
حضرت علی (علیه‌السلام) «شراحه همدانیه» را در روز پنج‌شنبه
تازیانه زد و در
روز جمعه سنگسار کرد و فرمود: تازیانه مطابق «کتاب الله» و سنگسار براساس «سنت رسول الله (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم)» است.
پس، حکم رجم به
اجماع فقهای اسلام ـ به جز گروه منحرف خوارج ـ واجب‌الاجراست.
این
حکم الهی در عصر پیامبر گرامی اسلام به طور مکرر اجرا شده است.
امام علی (علیه‌السلام) نیز حد رجم را جاری کرده است. سنت (فعل و قول و تقریر معصوم (علیه‌السلام))
حجت است.
پس رجم یا سنگسار کردن کیفر «زنای محصنه» به تعبیر
قرآن «عمل فاحشه»
است، به همین خاطر توصیه مؤکد قرآن این است که افراد به این
عمل خانمان‌سوز نزدیک نشوند.
برای درک بهتر
ارزش این توصیه قرآنی، توجه به آثار مخرب زنا ضروری است که برخی از آنها به شرح ذیل است:
اثر مخرب زنا، پیدایش تزلزل در نظام
خانواده و روابط اجتماعی است؛ زیرا در جامعه‌ای که فرزندان بی‌هویت و نامشروع زیاد شود، طبیعی است روابط اجتماعی که براساس روابط خانوادگی بیان شده دچار هرج‌و‌مرج می‌گردد، کسی به عنوان
پدر یا مادر احساس مسئولیت نخواهد کرد و
کودکان مزبور مورد حمایت و
محبت قرار نخواهد گرفت، در نهایت جامعه‌ای بدون محبت و بی‌مسئولیت تبدیل به یک جامعه حیوانی خواهد گشت.
تجربه و
علم اثبات کرده است که این عمل باعث اشاعه انواع بیماری‌هاست که در رسانه‌ها، عموماً مطرح است.
این عمل شرم‌آور باعث نزاع‌ها و درگیری‌ها در میان هوس‌بازان گشته و امنیت اجتماعی را از بین می‌برد و چه بسیار زنان مبتلا به این عمل، مجبور می‌شوند اقدام به سقط جنین و کشتن فرزندان و قطع نسل نمایند.
این‌ها نمونه‌هایی از آثار مخرب زناست.
ارتکاب این عمل فاحشه در واقع
انحراف از
فطرت الهی و انسانی است، لذا به تناسب زیان‌بار بودن جرم زنای محصنه، کیفر و عقوبت آن نیز شدید است. وجوب اجرای این
حکم مستند به روایات عدیده است.شخص پیامبر گرامی اسلام (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) و امام علی (علیه‌السلام) بارها این حد الهی را جاری کرده‌اند. از آن پس همه
امامان معصوم (علیهم‌السّلام) و علمای اسلام ـ اعم از سنی و
شیعه به جز گروه منحرف خوارج ـ بر اجرای این حکم الهی تأکید ورزیده‌اند.
۱. محمدی، ابولحسن، حقوق کیفری اسلام (ترجمه حدود و تعزیرات، قصاص و دیات از کتاب شرایع الاسلام محقق حلّی و مسالک الافهام شهید ثانی)، (تهران: مرکز نشر دانشگاهی، ۱۳۷۴)، ص۵۴-۲۸.
۲. محمدی گیلانی، محمد، حقوق کیفری در اسلام، مقدمه و پاورقی؛ حسین انصاریان، تهران، المهدی، چ۲، ۱۳۶۲، ص۱۱۱-۲۰.
۳. عباس‌زاده اهری، حسن، جرم‌ها و مجازات‌ها در اسلام، تبریز، آیدین، ۱۳۷۸، ص۴۸-۲۱.
۴. فیض، علی‌رضا، مقارنه و تطبیق در حقوق جزای عمومی اسلام، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چ۵، ۱۳۷۹.
۵. ناصر مکارم شیرازی، انوارالفقاهه، (قم: مدرسة الامام علی بن ابی‌طالب، ۱۴۱۸ ق.) ، ج۱، ص۲۸۱، به بعد.
۶. امام خمینی، روح‌الله، تحریرالوسیلة، (قم: مؤسسة النشر الاسلامی، بی‌تا)، ج۲، ص۴۱۷ به بعد.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «حکم سنگسار»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۸/۰۲/۲۸.
