فرشته آب
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: پری دریایی، دختر آب، فرشته آب، فرشتگان.
پرسش: آیا در
روایات چیزی به نام پری دریایی، دختر یا فرشته آب یا دریا داریم؟
پاسخ: یک گروه از فرشتگانی که در
عالم هستی دارای مسئولیت‌اند،
فرشتگان آب و دریا و باران هستند که میکائیل بزرگ آنهاست. در
روایات به گروهی از فرشتگان اشاره شده است که وظیفه ساختوساز و ریزش
باران را دارند و با حرکتی حساب‌شده و بسیار دقیق، ابرها را به اطراف عالم
هدایت می‌کنند. و با هر قطره‌ای از باران، فرشته‌ای پایین می‌آید که آن را در جایی که
خداوند به او دستور داده قرار دهد».
فرشتگان بزرگ الهی هر کدام وظیفه خاصی برعهده دارند؛
چنان‌که حضرت
جبرئیل و فرشتگان در
اختیار او، وظیفه ارسال
وحی و الهامات رحمانی به
بندگان را برعهده دارند.
حضرت
میکائیل و فرشتگان در اختیار او وظیفه روزی‌رسانی و
تدبیر باد و باران و ... را عهده‌دار هستند.
و حضرت
عزرائیل و فرشتگان در اختیار او وظیفه قبض
روح و
مرگ موجودات را برعهده دارند.
حضرت
اسرافیل و فرشتگان در اختیار او نیز وظیفه تحول
جهان را عهده‌دار هستند.
اینها همه نشان از نظام‌مندی جهان هستی دارد که همگی به اذن و
اراده الهی فعالیت دارند. پس هریک از نعمت‌های بی‌پایان الهی، بلکه کارهایی که در نظام تکوین صورت می‌گیرد، به‌واسطه و با کمک فرشتگان صورت می‌گیرد. یکی از انواع فرشتگانی که در عالم هستی دارای مسئولیت هستند، فرشتگان
آب و دریا و باران هستند که میکائیل بزرگ آنهاست.
تذکر این نکته ضروری است که؛ در بسیاری از موارد می‌شنویم و یا در تابلوها و پوسترهای نقاشی و مینیاتور می‌بینیم که بعضی بی‌هیچ دلیلی فرشتگان را به صورت
زنان تصور و ترسیم می‌کنند و بیشتر افراد با شنیدن واژه
ملائکه و فرشتگان، تعدادی زن و یا دختر بال‌دارِ گیسوبلند و... را جلو چشمان خود مجسم می‌کنند! و این، به‌خاطر آن است که
شناخت صحیح و درستی از آنها وجود ندارد؛ در‌حالی‌که خدای متعال در کتب آسمانی، به‌ویژه در
قرآن مجید از وجود با
برکت آنان و سهمشان در کارگردانی هستی، چه در دنیا و چه در
آخرت، خبر داده و با مسائل خرافی از قبیل این‌که فرشتگان،
دختران خدایند، مبارزه کرده است و چیزی به‌نام دختر و یا پری آب و
دریا نداریم؛ زیرا حقیقت فرشتگان و عالم آنها، مادی نیست و آنها از
عالم امر و
ملکوت هستند.
به‌هرحال در روایات به گروهی از فرشتگان اشاره شده است که وظیفه ساختوساز و ریزش باران را دارند و با حرکتی حساب‌شده و بسیار دقیق، ابرها را به اطراف عالم هدایت می‌کنند. برای نمونه به ذکر چند
روایت بسنده می‌شود:
پیامبر اکرم ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ در ذیل آیه شریفه «وَ أَنْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً»؛ «و از
آسمان آبی فرود آورد»،
فرمود: «منظور فرو فرستادن باران است که با هر قطره‌ای از آن فرشته‌ای پایین می‌آید که آن را در جایی که
خداوند به او دستور داده قرار دهد».
از
امام علی ـ علیه‌السلام ـ درباره مدّ و جزر سؤال شد که این دو چه می‌باشند؟ آن‌حضرت فرمود: «فرشته‌ای موکل دریاهاست به‌نام رومان هنگامی که قدم در دریا می‌نهد، آب بالا می‌آید و مد ایجاد می‌شود و زمانی که آن را از دریا بیرون می‌آورد، آب پایین می‌رود و جزر به وقوع می‌پیوندد».
(البته، این روایت با این موضوع که جزر و مد بر اثر جاذبه ماه و خورشید است، منافاتی نداشته زیرا همان جاذبه نیز در تدبیر فرشتگان است)
«هیچ دانه‌ای از باران نمی‌بارد مگر به توسط پیمانه‌ای که در دست فرشته‌ای است، نازل شود. فقط در روز نوح نبی ـ علیه‌السلام ـ که به خود آب فرمان داده شد و آب بر خزانه‌داران طغیان کرد، و این است فرموده خدای تعالی که: «إِنَّا لَمَّا طَغَی الْماء»؛ «چون آب طغیان کرد و رو به فزونی نهاد».
گفتنی است که مراد
حضرت علی ـ علیه‌السلام ـ از پیمانه دست فرشتگان، پیمانه مادی و متعارف نیست.
«وَ خُزَّانِ الْمَطَرِ وَ زَوَاجِرِ السَّحَابِ (۱۴) وَ الَّذِی بِصَوْتِ زَجْرِهِ یسْمَعُ زَجَلُ الرُّعُودِ، وَ إِذَا سَبَحَتْ بِهِ حَفِیفَةُ السَّحَابِ الْتَمَعَتْ صَوَاعِقُ الْبُرُوقِ. (۱۵) وَ مُشَیعِی الثَّلْجِ وَ الْبَرَدِ، وَ الْهَابِطِینَ مَعَ قَطْرِ الْمَطَرِ إِذَا نَزَلَ، وَ الْقُوَّامِ عَلَی خَزَائِنِ الرِّیاحِ، وَ الْمُوَکَّلِینَ بِالْجِبَالِ فَلَا تَزُولُ (۱۶) وَ الَّذِینَ عَرَّفْتَهُمْ مَثَاقِیلَ الْمِیاهِ، وَ کَیلَ مَا تَحْوِیهِ لَوَاعِجُ الْأَمْطَارِ وَ عَوَالِجُهَا».
امام زین‌العابدین ـ علیه‌السلام ـ در بخشی از
دعا‌ی سوم صحیفه سجادیه به درگاه الهی عرضه می‌دارد: «درود بفرست بر خازنان باران و روان کنندگان ابرها که چون بر ابرها بانگ زنند، آواز تندرها به گوش رسد و چون ابرها از آن نهیب به راه افتند، آذرخش‌ها از درونشان بدرخشد. و بر آن فرشتگان که دانه‌های برف و تگرگ را از پی می‌آیند و با هر قطره باران که فرو می‌شود، فرود می‌آیند. و بر آن فرشتگان که نگهبانان خزاین بادهایند و آنان که موکلان بر کوه‌هایند تا فرو نریزند و آن فرشتگان که میزان و مقدار آب‌ها و پیمانه باران‌ها را به ایشان آموخته‌ای».
در این جملات زیبای
امام سجاد ـ علیه‌السلام ـ که سخن از باد و باران و ابر و رعد و برق و برف و تگرگ و کوه‌هاست، هر یک از آنها در پرتو وجود
فرشتگان منشأ وجود آثار زیادی هستند، که شرح هر یک از آنها در مجال نمی‌گنجد.
امام باقر ـ علیه‌السلام ـ فرمود: «همانا خدای ـ عزوجل ـ را لشکریانی از باد است که هر کس را که نافرمانی و معصیت خداوند کند بدان وسیله
عذاب فرماید و هر بادی را فرشته‌ای گماشته شده که فرمانش را اجرا می‌کنند... و خدای ـ عزوجل ـ را بادهای
رحمت است همچون باد بهاری، و بادهایی که ابرها را به حرکت درمی‌آورد و پیش می‌راند، و بادهایی که ابرها را در میان آسمان و
زمین نگاه می‌دارند، و باز بادها که ابرها را می‌فشارند و به اذن خدا آنها را به ریزش باران وامی‌دارند، و باز بادها ابرها را پراکنده می‌سازند، و بادهای رحمت دیگری که خداوند در
کتاب خود آنها را نام برده و برشمرده است. و اما بادهای مشهور چهارگانه، همانا آنها نام فرشتگانی به این اسم‌ها است: شمال، جنوب، صبا و دبور، و بر هرکدام از این بادها فرشته‌ای گماشته شده است...».
و در نهایت
امام صادق ـ علیه‌السلام ـ می‌فرماید: «قطره‌ای از آب دریاها نیست، مگر آن‌که فرشته‌ای بر آن موکل است؛ ازاین‌رو هرگاه
فرشته موکل بانک
دریا و خروش آن را بشنود با زدن بال خود، خروش و طغیان را خاموش و آرام می‌کند و آنها را حبس و نگاه داشته تا بر یکدیگر داخل و وارد شوند...».
بر اساس این روایت، به اندازه هر قطره‌ای از آب دریا، فرشته دریایی وجود دارد.
البته ممکن است مقصود از فرشته در این‌گونه امور، لشکریان مادی
خداوند باشند (مانند جاذبه زمین) که در
زبان روایات از آن تعبیر به فرشته شده است؛ چنان‌که در
روایات از میکروب تعبیر به
شیطان شده است.
پایگاه اسلام کوئست.
