فرشتگان
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
پرسش :
اسماء ملائکه در
قرآن و
روایات را بیان کنید؟
پاسخ :
از
امام باقر ـ علیه السلام ـ نقل شده:
قسم به
خدا در آسمان ۷۰ صفت از ملائکه وجود دارد که اگر تمام
اهل زمین بخواهند تنها یک صفت از آنها را بشمارند، قادر بر شمردن آنها نیستند.
در قرآن و روایات بعضی از نامها و یا
اوصاف ملائکه بدون ذکر نام آورده شده است به طوری که در قرآن فقط از دو
ملک اسم برده شده و از بعضی دیگر با صفت یاد شده است.
جبرئیل ـ علیه السلام ـ به عنوان
حامل وحی و
پیام الهی بر
انبیاء ـ علیهم السلام ـ
و حضرت
میکائیل گفته شده ایشان به روزی ها و حکم و
معرفت نفوس مأمور هستند.
این دو به عنوان اسم آن دو ملک در قرآن به شمار می آید و دیگر از ملائکه نامی در قرآن نیامده و فقط با صفات آنها یاد شده اند.
مانند:
کرام الکاتبین،
رقیب و
عتید،
سفرة الکرام البررة که
صفات ملائکه نویسندگان
اعمال و... هستند.
ملک الموت،
که صفت ملائکه مسئول میراندن می باشد. «
حَفَظَة»
صفت ملائکه انسانها است. اینها به عنوان نام و یا صفات بعضی از ملائکه بود که در قرآن آمده است اما در
احادیث نیز از ملائکة دیگر نام برده شده است؛ مانند:
اسرافیل و
کرّوبین «که نام دو ملک می باشد که با همکاری جبرئیل و میکائیل برای
عذاب قوم لوط نازل شدند».
و بعضی از ملائکه به عنوان مأموران انواع بادها شمارش شده اند. از آن جمله از
امام صادق ـ علیه السلام ـ نقل شده که
الشمال،
الجنوب،
الصّبا و
الدبور،
موکلان باد هستند.
و «
راحیل» به عنوان یکی از
خادمان بهشت شمرده شده است.
«
اسماعیل» نیز به عنوان یکی از ملائکه در احادیث ما آمده است.
در
صحیفة سجادیه امام سجاد ـ علیه السلام ـ در سومین
دعا راجع به ملائکه توصیفاتی دارند که در ضمن، بعض
اصناف ملائکه و اسماء بعضی از آنها را نیز ذکر فرموده اند.
ایشان حضرت اسرافیل را ملکی که در
صور می دمد تا
مردگان را زنده کند، معرفی کرده اند. و «
روح» را نیز از ملائکه ای که بر بعضی
فرشتگان گمارده شده شمرده اند. و از جمله اوصاف دیگری که برای فرشتگان و انواع آن ها ذکر شده عبارتند از: فرشتگان ساکن آسمانها،
امین بر
رسالات الهی، فرشتگانی که همواره در فعالیت و کار و کوشش هستند. روحانیین، فرشتگان
اهل قرب و منزلت،
ملائک خازن باران، حرکت دهندگان ابر، ملکی که از فریاد او غرّش رعد به وجود می آید، فرشتگان بدرقه کنندة دانه های برف و تگرگ، ملائکه ای که همواره قطرات باران فرود می آیند،
موکلان باد،
موکلان کوهها و نگهدارندة آنها، ملائکه ای که وزن آبها و اندازة بارانهای سیل آسا و رگبارهای متراکم را می دانند، موکلان گرفتاری و گشایش کارهای مردم،
رومان فرشته ای که مردگان را در
قبر آزمایش می کند،
نکیر و
منکر سؤال کنندگان در قبر، فرشتگان خازنان
جهنم و
بهشت،
خدمتگزاران بهشت.
آن چه به عنوان نتیجه قابل بیان است، این است که:
۱.
عدد فرشتگان، از شماره خارج است. بنابراین اسماء و صفات همه فرشتگان در قرآن و روایات بیان نشده است. فقط اسماء و صفات بعضی از آنها در قرآن و روایات وارد شده است.
۲. برای هر کاری خدا،
فرشته ای را مسئول قرار داده است.
۱. ترجمه میزان الحکمة، محمدی ری شهری، مترجم: حمیدرضا شیخی، دارالحدیث، ج ۱۲.
۲. ترجمه تفسیر المیزان، علامه طباطبایی، مترجم، سیدمحمدباقر موسوی، دفتر انتشارات اسلامی، ج ۱۷، ص ۱۶ الی ۱۴.
۳. بحارالانوار، علامه مجلسی ـ رحمة الله علیه ـ ، مؤسسة الوفاء، بیروت ـ لبنان، ج ۵۶، باب ۲۳، حقیقة الملائکة.
۴. شروح نهج البلاغة، شرح خطبه ۱ و ۱۸۰.
اندیشه قم.