چشم‌چرانی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: چشم‌چرانی، آثار.
پرسش: چشم‌چرانی چه آثاری دارد؟
پاسخ:
چشم، دریچه دل و اندیشه انسان است، اگر چگونه نگریستن را یاد بگیریم و چگونه دیدن را
تجربه کنیم، چشم ما چشمه‌ی
امید و
ایمان می‌شود و نگاه،
عبادت و سبب رشد و تعالی و تکامل خواهد شد؛ و اگر آن را رها ساخته تا به هرچه هوا و هوس دستور داده است نگاه کنیم، جز آه و
حسرت و تباهی نصیب ما نمی‌شود. مگر به هرچه «دیدنی است» باید نگریست؟ مگر از نگاه تا «
گناه» چه فاصله‌ای است؟ اگر چشم در
اختیار خرد و
قلب سلیم باشد، به هرچه و هر چیز نگاه نمی‌کند و اگر
عقل و دل را در اختیار چشم قرار دهیم، هر آنچه دیده بیند دل کند یاد.
روان‌شناسان چشم‌چرانی را یک نوع بیماری روانی می‌شمارند،
چشمی که به این عمل زشت
عادت کرده باشد هیچ‌گاه سیر نخواهد شد، در اثر همین نگاه‌ها است که بسیاری از جوانانِ پاک‌دامن از راه
عفت خارج شده و در وادی فساد سقوط می‌کنند، وقتی چشم دید، دل می‌خواهد (مگر چه‌قدر می‌توان مقاومت نمود؟) بالاخره عنان نفس را از دست می‌دهد و دنبال دلخواه می‌رود.
اسلام چون از مفاسد چشم‌چرانی و تأثیر آن بر
سلامت روان و
ایمان انسان اطلاع دارد، به‌کلی آن را ممنوع ساخته است.
خداوند در
قرآن کریم می‌فرماید: «به
مؤمنان بگو: چشم‌های خود را از نگاه به نامحرمان فروگیرند و
عفاف خود را حفظ کنند؛ این برای آنان پاکیزه‌تر است خداوند از آنچه انجام می‌دهند آگاه‌تر است و به
زنان با ایمان بگو: چشم‌های خود را (از نگاه هوس‌آلود) فرو گیرند و دامان خویشتن را خفظ کنند».
در
آیه مبارکه به صراحت بیان شده که برای طهارت دل و ایمان، باید نگاه را کنترل نمود و در
تفسیر این آیه،
احادیث بسیاری وارد شده که در یکی از آن‌ها پیرامون علت حرام بودن نگاه به نامحرم ذکر شده:
«حرمت نگاه به نامحرم به سبب تهییج و تحریک شهوانی است که در نگاه نهفته است و این تحریک سبب
فساد و ورود در محرمات است».
در
حدیث دیگری رسول اکرم (صلیاللهعلیهوآلهوسلم) می‌فرماید: «هر کسی چشم را از نگاه حرام و هوس‌آلود پرکند،
خداوند در
روز قیامت آن را از
آتش پر نموده مگر
توبه کند و از این راه (نادرست) بازگردد».
و هم‌چنین
حضرت علی (علیه‌السّلام) می‌فرماید: «هر کس چشم خویش را آزاد گذارد، همیشه اعصابش ناراحت خواهد بود و به آه و حسرت دائمی گرفتار می‌شود».
از آیه و احادیث فوق به خوبی روشن می‌شود چشم‌چرانی این آثار مخرّب را بر
روح و ایمان انسان می‌گذارد:
طهارت و پاکیزگی روح را از بین می‌برد.
سبب
خشم الهی و
عذاب اخروی است.
در این
دنیا نیز با شعله‌ور شدن آتش شهوات، انسان را در
فساد و تباهی غوطه‌ور می‌سازد.
آرامش روحی ـ روانی را نابود ساخته و انسان را گرفتار
اضطراب و تشویش و حسرت دائمی می‌نماید.
در نتیجه اگر می‌خواهیم با طهارت و سلامت
زندگی کرده و دل و
اندیشه خود را از حرام باز داریم باید حریم نگاه را پاس داشت و برای آن محدوده‌ای قایل شد و چشم را از محرمات و صحنه‌های
گناه فرو بست.
از یحیی بن زکریا پرسیدند که ابتدای زنا و منشا آن چیست؟ گفت: «نگاه کردن و آرزو نمودن؛ یعنی خیال و تصور کردن.
امام باقر (علیه‌السّلام) فرمودند: «زنای چشم، نگاه به نامحرم و زنای دست، لمس کردن نامحرم و زنای دهان، بوسه زدن بر نامحرم است».
اگر جوانی به نگاه بد
عادت کند و شرایط ازدواج نداشته باشد، خواسته‌های جنسی عرصه را بر او تنگ می‌کند و سعی خواهد کرد که از راه‌های دیگر عطش خود را خاموش کند که به مشکلات و انحراف‌های جنسی رو می‌آورد که از آثار بد آن
بلوغ زودرس، ضعف جسمانی،
افت تحصیلی، دوری از معنویت و ... خواهد بود.
امروزه در اثر
تهاجم فرهنگی و ضعف
ایمان، بدحجابی‌های
مرد و زن رواج یافته و صحنه‌های محرِک در جامعه و رسانه‌های تصویری فراوان شده است و جوانان عزیز باید بدانند که نگاه به حرام و عادت به آن،
آرامش روحی را از آن‌ها گرفته و اضطراب را به وجود می‌آورد؛ زیرا هرچه دیدنی است، دست‌یافتنی نبوده و نگاه به آن جز آه و حسرت حاصلی ندارد و اگر چشم جوانی بر نامحرم بیفتد، باید حرمت «ناظر آگاه» را نگه داشته و از این لذت زودگذر، چشم فرو بست. در حدیثی پیرامون راز چشم‌پوشی از
حرام آمده است:
«چشم‌پوشی از
محرمات الهی ممکن نیست مگر آن‌که بیننده با چشم دل عظمت و جلال الهی را مشاهده نموده است».
از
حضرت علی (علیه‌السلام) سؤال شده: چه‌گونه می‌توان چشم از حرام فرو بست؟ در پاسخ فرمود: «با
اطاعت و فرمان‌برداری در زیر نظر سلطانی که مطلع بر
اعمال مخفی توست».
شخص
مؤمن که در پی
کمال و طلب
رضایت الهی و به دنبال
سعادت دنیا و آخرت است، از فرمان الهی پیروی کرده و به نصایح معصومان گوش فرا داده و خود را از آلودگی نجات می‌دهد و چشم را از حرام باز می‌دارد؛ زیرا به فرموده
امام صادق (علیه‌السلام): «نگاه پی‌در‌پی در
قلب،
شهوت را ایجاد می‌کند و همین مطلب برای انحراف بیننده کافی است».
و بدیهی است،
فساد و انحرافِ دوری از خدا را در پی داشته و سبب محرومیت از فیض الهی است؛ اما جوانی که با آن مبارزه می‌کند و از این لذت زورگذر چشم می‌بندد و به پاس حرمت پاکی و سلامت چشم را کنترل می‌کند، خداوند نیز پاداش او را داده و او را از رحمت خویش بهره‌مند می‌سازد.
در حدیثی از
پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلم) نقل شده: «نگاه تیر مسمومی از تیرهای
شیطان است و هر کس به پاس عظمت و جلال و خوف الهی از آن چشم‌پوشی کند، خداوند در قلب او ایمانی قرار می‌دهد که حلاوت و شیرینی آن را می‌چشد».
۱. مشکلات جنسی جوانان، ص۱۷۵، ۱۷۹، آیت‌الله مکارم شیرازی، نشر نسل جوان.
۲. گناهان کبیره، عبدالحسین دستغیب
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «چشم‌چرانی»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۱۲/۱۳.
