قرائت سوره
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: قرائت قرآن، قرائت سوره،
ثواب، روز، شب.
پرسش: در ابتدا و انتهای روز قرائت کدام سوره‌ها مستحب است؟
پاسخ: درهای
رحمت الهی همواره به‌سوی بندگانی که صادقانه و مخلصانه او را می‌خوانند، باز است و همیشه می‌شود با تلاوت قرآن با خدا ارتباط برقرار کرد؛ اما امامان
معصوم به بعضی از زمان‌ها و اوقات عنایت بیش‌تری داشته‌اند و کسب
ثواب و فیض بیش‌تر را در آن مواقع خاص یادآوری کرده‌اند. از جمله این اوقات می‌توان به ماه مبارک
رمضان،
شب‌های قدر،
روز عرفه، روزهای
عید فطر،
قربان،
غدیر، شب‌های جمعه و ... اشاره کرد.
قرآن مهم‌ترین
حجت خداوند بر بندگان و ترنم آوای
ایمان در گوش جان انسان‌هاست.
انس با
قرآن و
تلاوت آن اثرات ثمربخش بر زندگی انسان دارد؛ به‌طوری‌که در گفتار
معصومان علیهم‌السلام و آیات قرآن به قرائت و تلاوت بسیار توصیه شده است. «
و رتّل القرآن ترتیلاً»
و «
فاقروا ما تیسر من القرآن».
رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله خطاب به
ابوذر فرمود: «بر تو باد تلاوت قرآن و بسیار
یاد خدا کردن؛ زیرا موجب بلندآوازگی تو در
آسمان و نورانیت تو در
زمین است».
حضرت علی علیه‌السلام فرمودند: «هرکس با
تلاوت قرآن انس بگیرد، دوری دوستان او را هراسان نکند».
استحباب سوره‌های مختلف در زمان‌های گوناگون: اگرچه درهای
رحمت الهی همواره به‌سوی بندگانی که صادقانه و مخلصانه او را می‌خوانند، باز است و همیشه می‌شود با تلاوت قرآن با خدا ارتباط برقرار کرد؛ اما امامان
معصوم به بعضی از زمان‌ها و اوقات عنایت بیش‌تری داشته‌اند و کسب
ثواب و فیض بیش‌تر را در آن مواقع خاص یادآوری کرده‌اند. از جمله این اوقات می‌توان به ماه مبارک
رمضان،
شب‌های قدر،
روز عرفه، روزهای
عید فطر،
قربان،
غدیر، شب‌های جمعه و ... اشاره کرد.
همان‌طور که گفته شد، تأکید
معصومان علیهم‌السلام انس گرفتن و هم‌نشینی با زلال
وحی است. لکن برخی سوره‌ها برای قرائت در نمازهای
واجب و
نافله، برخی در اواخر شب، دسته‌ای دیگر به هنگام
طلوع فجر و قسم دیگر در تمام ساعات شبانه‌روز توصیه شده است.
سوره‌های مناسب انتهای شب، عبارت‌اند از:
از
ابن عباس روایت شده است که هرکس
سوره انعام را هر شب بخواند، روز
قیامت از ایمن‌شدگان می‌باشد و روی
آتش به
چشم خود نمی‌بیند.
هرکس
سوره یوسف را هر شب بخواند،
خداوند عزوجل او را محشور فرماید؛ در‌حالی‌که جمال او مانند جمال
یوسف باشد و فزع
روز قیامت به او اصابت نمی‌کند.
شیخ صدوق از حضرت
امام صادق علیه‌السلام روایت نموده که ایشان فرموده‌اند: هرکس در هر شب جمعه
سوره اسراء را بخواند، نمی‌میرد تا آنکه حضرت
قائم علیه‌السلام را درک نماید و از اصحاب آن حضرت باشد.
هرکس هر شب جمعه
سوره کهف بخواند نمی‌میرد، مگر
شهید و خداوند او را با
شهدا مبعوث می‌فرماید.
در روایت آمده است که حضرت ابی‌الحسن ـ علیه‌السلام ـ به
اسحاق بن عمار فرمود: قرائت
سوره فرقان را رها مکن، به‌درستی که هرکس هر شب این سوره را بخواند، خداوند او را ابداً
عذاب نمی‌فرماید و از او حساب نمی‌کشد.
شیخ صدوق از
امام باقر علیه‌السلام روایت نموده: هرکس
سوره لقمان را هر شب بخواند، خداوند
ملائکه‌ای را موکل می‌فرماید تا او را در آن شب از
ابلیس و لشکریانش حفظ نماید تا آنکه صبح نماید.
حسین بن ابی‌العلاء، از حضرت
امام جعفر صادق علیه‌السلام روایت نموده که فرموده‌اند: هرکس در هر
شب جمعه سوره
سجده بخواند، خداوند
کتاب او را به دست راستش می‌دهد و او را از آن‌چه در آن بوده، محاسبه نمی‌فرماید.
داوود بن فرقد از مولایمان امام صادق ـ علیه‌السلام ـ روایت نموده کسی که
سوره ذاریات را در شب بخواند، خداوند
معیشت او را اصلاح کند و
روزی واسع بر او آورده و
نور برای او در قبرش قرار دهد.
حسین بن ابی‌العلاء از امام صادق ـ علیه‌السلام ـ روایت نموده که فرموده‌اند: کسی که
سوره حجرات در هر شب بخواند، از زوار حضرت
محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله می‌باشد.
از
زید شحّام روایت شده است که
امام محمدباقر علیه‌السلام فرمود: هرکس در هر شب پیش از
خواب سوره واقعه را قرائت کند، محشور می‌شود؛ در‌حالی‌که
چهره‌اش چون ماه شب چهارده تابان باشد.
از ابی‌الصّباح کنانی روایت شده است:
امام باقر علیه‌السلام فرمود: هرکس در هر شب سوره
مؤمن را قرائت کند، خداوند
گناهان گذشته‌ی او را و آن‌چه در جوانی مرتکب شده و آن‌چه در پیری همه را بیامرزد، و کلمه
تقوا و خداترسی را ملازم و همدم او گرداند، و آخرتش را بهتر از دنیایش قرار دهد.
سوره‌های مناسب ابتدای روز، عبارت‌اند از:
از
امام علی علیه‌السلام روایت شده است کسی که در عقب نماز صبح یازده مرتبه سوره «
قل هو الله احد» بخواند، در آن
روز گناهی او را اصابت نمی‌کند. اگر چه
شیطان (برای اجبار نمودن او به
گناه) خود را خوار نماید.
سلیمان بن خالد از امام صادق ـ علیه‌السلام ـ روایت نموده: کسی که در روز «
اقرا باسم ربک» بخواند و سپس در آن روز از
دنیا برود، شهید از دنیا می‌رود.
عمرو بن جبیر عزرمی از پدرش از امام باقر ـ علیه‌السلام ـ روایت نموده که فرمودند: هرکس
سوره «
هل اتی علی الانسان» را در هر صبح پنجشنبه بخواند، خداوند او را از
حور العین تزویج می‌کند.
از
رسول الله صلی‌الله‌علیه‌وآله روایت شده است که فرمودند: هرکس هنگام صبح سه مرتبه بگوید «
اعوذ بالله من الشیطان الرجیم» و سه
آیه آخر
سوره حشر را بخواند، خداوند هفتاد هزار
ملک را موکل می‌فرماید، برای او دعا نمایند.
از حضرت امام صادق ـ علیه‌السلام ـ روایت است که فرمود: به‌درستی برای هر چیزی قلبی می‌باشد و
قلب قرآن «یس» است. پس کسی که در هنگام روز (اول روز)
سوره یس را بخواند، در آن روز از محفوظین و مرزوقین خواهد بود.
محمد بن یعقوب کلینی،
اصول کافی، با ترجمه سید هاشم رسولی محلاتی، تهران، علمیه اسلامیه، بی‌تا، چ ۴، ص ۳۹۴ ـ ۴۴۶.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «قرائت سوره»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۰۷/۱۹.
