عوامل افزایش روزی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: عوامل کاهش و افزایش روزی.
پرسش: چه عواملی باعث افزایش و کاهش روزی در یک خانه می‌شود لطفاً توضیح دهید؟
پاسخ: عوامل زیادی منجر به افزایش و کاهش روزی می‌گردند که در ادامه به بخشی از آن‌ها اشاره می‌شود.
انسان که در این سیاره زمین زندگی می‌کند وجه امتیاز او نسبت به دیگر موجودات این کره
قوه عاقله و
عقل و اندیشه اوست و او با اندیشیدن در می‌یابد که اصل وجودی برای
بقاء کافی نیست بلکه در بقای خود ناگزیر به
استمداد از امور دیگر هم‌چون خوردن آشامیدن، پوشیدن‌ها و مسکن و غیر نیازمند است و این مایه‌های بقاء همان رزق است.
البته رزق در لغت به معنای عطاء دائمی آمده است و باید گفت که کلمه رزق فقط مختص به مادیات نمی‌شود بلکه رزق اعم است از مادیات و معنویات، کما اینکه در
دعاهای موجود است مثلاً: اللهم الرزقنا توفیق اطاعه؛
خدا توفیق اطاعت خود را روزی من گردان، و معنویات نیز اعم است از دنیوی و اخروی کما اینکه در
قرآن به نبوت نیز رزق اطلاق شده است.
اصلی‌ترین عامل در کسب روزی برای انسان
تلاش و کوشش همت خود اوست چرا که لیس للإنسان إلا ما سعی
برای انسان هیچ چیز نیست مگر آن‌چه که کوشیده و به دست آورده یعنی اگر تلاش نمود و حرکت کرد
خداوند نیز در دامان او
برکت می‌نهد و اگر سستی کرد چیزی جز
تنگدستی نصیب خود نکرده است و خداوند در جای دیگر می‌فرماید: هر کس بر وفق کوشش و تلاش جزا می‌یابد.
و در این رهگذر هر کس کمر همت بست و به دنبال کسب روزی رفت چه مادی و چه معنوی سود جست و هر کسی
تنبلی کرد جز زیان
افسوس برای خود فراهم نکرده است و در عین این تلاش برای کسب روزی از
معصومین سفارش شده که حتی نباید
غم روزی فردا بخوریم
رسول اکرم صلی الله علیه و آله به
امام علی علیه‌السلام می‌فرماید: لا تهتم برزق غد فان کل غدیأتی برزقه؛
خود را به زحمت نینداز برای رزق فردا که هر روز روزی آن روز به همراهش می‌رسد.
یکی دیگر از عوامل زیادتی روزی که در روایات به آن بسیار سفارش شده است
تجارت است مثلاً در کتاب شریف
وسائل الشیعه فصلی از
احادیث آمده است که فقط ما را
تشویق به تولید و تجارت می‌کند که ما از باب نمونه چند مورد را ذکر می‌کنیم در حدیثی از
امام صادق علیه‌السلام آمده است: تسعه أعشار الرزق فی التجارة؛ نُه دهم از رزق در تجارت است.
و حتی این تشویق به جایی رسیده که معصومین آن را سبب زیادی عقل می‌دانند در حدیثی از امام صادق آمده است که: تجارت عقل را زیاد می‌کند.
و در مقابل احادیثی نیز آمده‌اند که دلالت بر
کراهت ترک تجارت می‌کند.
دیگر از عواملی که سبب ازدیاد روزی می‌شود
توکل به خداوند است در تمامی امور زندگی خصوصاً در رزق و روزی چرا که خداوند موجودی را که آفرید و به آن احسن خالقین گفت و او را خلیفه در روی زمین قرار داد هرگز از یاد نمی‌برد همان‌طور که روزی پرندگان آسمان و جنبندگان کوچک زیر زمین را از یاد نمی‌برد.
ما نیز در مقابل وظیفه داریم یاد او را از خاطر دور نکنیم که تنها روزی دهنده ما خداوند است نه کسی دیگری، از حضرت رسول نقل شده است که فرمودند: لوانکم تتوکلون علی الله حق توکله لرزقکم کما یرزق الطیر...
هر کس از شما توکل کند به خداوند به گونه‌ای که حق توکل را ادا کند خداوند روزی شما را خواهد داد کما اینکه روزی پرندگان در آسمان را خواهد داد.
و حضرت علی علیه‌السلام نیز در این باره می‌فرماید: من توکل علی الله سبحانه کفی و استغنی؛ هر کس توکل کند به خداوند تعالی او را کافی است و خداوند او را بی‌نیاز از هر چیز دیگری کند.
قناعت و
میانه روی در اقتصاد و
معیشت خانواده نیز نزدیکی از اسباب جلب روزی است یعنی نه افراط نه تفریط در این باره نیز احادیث بسیاری موجود می‌باشد حضرت علی علیه‌السلام می‌فرمایند: کن قنعا تکن غنیاً
یعنی قانع باش تا بی‌نیاز شوی از دست درازی و استمداد طلبیدن از غیر خداوند و حضرت در جای دیگر می‌فرماید: هیچ گنجی مانند
قناعت نیست.
دیگر از عواملی که باعث ازدیاد روزی می‌شود
شکر نعمت است چرا که شکر نعمت نعمتت افزون کند و کفر نعمت و ناشکری از کفت بیرون کند
حضرت علی علیه‌السلام در این باره می‌فرماید: شکر نعمة یضاعفها و یزیدها؛
در این مورد نیازی به توضیح بیش‌تر نیست چرا که امری
فطری است.
دیگر از عوامل جلب روزی خداوند
صدقه و
قرض دادن است گذشته از آثار دیگری که دارد
خداوند خود ضامن برگشت عوض آن شده است کما اینکه در یکی از آیات می‌فرماید:.... و ما انفقتم من شی فهو یخلفه و هو خیر الرازقین
هر چه در راه خداوند
انفاق کنید به شما عوض می‌بخشد و او بهترین روزی دهندگان است و در جای دیگری می‌فرمایند: آن کیست که به خداوند قرض نیکو دهد تا خداوند بر او چندین برابر برگرداند و پاداشی با لطف و کرامت به او عطا کند.
حضرت علی علیه‌السلام نیز در این باره می‌فرمایند: استنزلوا الرزق بالصدقه...
و در ادامه این حدیث می‌فرماید: کسی که به گرفتن عوض
یقین و باور داشته باشد در بخشیدن
سخی و جوانمرد است.
ازدواج نیز بنابر قول
پیامبر صلی الله علیه و آله یکی دیگر از عواملی است که می‌توان به وسیله آن از خداوند روزی طلبید حضرت می‌فرمایند: استنزلوا الرزق باالنکاح؛ به وسیله ازدواج از خداوند روزی بخواهید.
عواملی که موجب جلب روزی می‌شوند را می‌توان به چند دسته تقسیم کرد گروهی از آن‌ها عملی بودند مانند تجارت، قناعت و... و گروهی از آن‌ها به صورت
ذکر ،
دعا ،
نماز و یا
مناجات است که در کتب ادعیه برای
طلب روزی و
اسباب فقر وارد شده است که در این‌جا مجالی برای ذکر تمام آن‌ها نمی‌باشد و ما برای نمونه چند مورد از آن‌ها را به صورت فهرست وار که فرصتی برای ذکر منبع آن‌ها هم نیست ذکر می‌کنیم.
خواجه نصیر طوسی در کتاب خود به نقل از
کتاب آداب المتعلمین اثر
زرنوجی می‌گوید: زیاد گفتن لا حول و لا قوة الا بالله و
صلوات فرستادن بر محمد و آل محمد علیهم‌السلام روزی را زیاد می‌کند.
و خواجه نصیر در همان کتاب خود از
کتاب عدة الداعی اثر
ابن فهد حلی نقل می‌کند که حضرت
امام صادق علیه‌السلام این دعا را برای طلب روزی فرموده‌اند: یا الله یا الله یا الله اسئلک به حق من حقه علیک عظیم أن تصلی علی محمد و آل محمد و أن تزرقنی العمل بما علمتنی من معرفته حقک و أن تبسط علی ما خظرت من رزقک.
و در مورد
نماز برای طلب روزی: روایت است که مردی نزد رسول خدا آمد و گفت یا رسول الله صاحب عیالم و
قرض و
وام دارم و حالم سخت است دعایی به من یاد دهید تا به وسیله آن طلب روزی کنم از خداوند حضرت فرمودند
وضوی کاملی بگیر و دو
رکعت نماز بخوان پس
رکوع و
سجود آن را تمام به جا آور و سپس بگو یا ماجد یا واحد یا کریم الوجه إلیک بمحمد نبیّ الرحمه... ادامه این دعا در کتاب
مفاتیح الجنان شیخ عباس قمی موجود است.
نیز از عواملی که موجب
فقر و
تنگدستی می‌شود
اسراف و
احتکار است. حضرت علی علیه‌السلام در این باره می‌فرمایند: سبب الفقر الأسراف؛
باعث فقر و تنگدستی اسراف است و درباره احتکار کننده می‌فرماید: المحتکر محروم مِن نعمه: احتکار کننده از نعمت محروم است.
حال به صورت فهرست وار اسبابی که باعث ازدیاد روزی و فقر می شود را بیان می کنیم.
دعا،
دعا برای پدر و مادر ،
سحرخیزی ، دوری از
فحشاء ، روبیدن درب خانه، شستن ظرف‌ها،
صله ارحام ، شستن دست پیش از غذا و بعد از غذا، روشن کردن چراغ پیش از غروب آفتاب، خوردن ریزه‌های طعام کنار سفره، شانه کردن موی، گرفتن ناخن و شارب
روز جمعه ، انگشتر عقیق و فیروزه و یاقوت در دست کردن،
دعا برای مؤمن در خلوت، خواندن
آیه الکرسی ،
سلام کردن ، قل هو الله احد خواندن بعد از داخل شدن به خانه، خواندن
سوره واقعه در شب پیش از
خواب و..
انجام
گناهان خصوصاً
دروغگویی ،
اظهار فقر در حالی که فقیر نیست، خوابیدن بین مغرب و عشا و بعد از اذان صبح تا طلوع آفتاب،
عاق والدین ، شانه کردن موی در حال ایستاده، جاروب کردن خانه در شب، برطرف نکردن تار عنکبوت از خانه، ناشسته گذاشتن ظرف‌های کثیف در منزل و... که مواردش بسیار است.
در پایان قسمتی از خطبه حضرت علی علیه‌السلام که درباره روزی فرموده اند نقل می‌کنیم: روزی‌ها را
مقدر کرد، برخی اندک و برخی فراوان دسته‌ای در تنگی و دسته‌ای در زندگانی فراخ و آسان، قسمتی کرد به عدالت تا آن را که خواهد بیازماید در زندگانی آسان یا دشوار و بیازماید سپاس و شکیبایی را در توانگر وفادار.
سایت اندیشه قم.
