رجعت سلمان فارسی و مالک اشتر
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: رجعت،
مؤمنان،
کافران،
ظهور امام زمان (عجّل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف)،
سلمان فارسی،
مالک اشتر.
پرسش: آیا سلمان فارسی، مالک اشتر و پسرش ابراهیم اشتر،
مقداد،
اباذر،
عمار یاسر،
بلال در زمان ظهور زنده می‌شوند؟
پاسخ: براساس
روایات، مؤمنان خالص و
مشرکان خالص رجعت می‌کنند. بر این اساس، اشخاص بزرگی چون اباذر و عمار یاسر، بلال و ابراهیم اشتر، بعید نیست رجعت کنند؛ چون روایات، شرط رجعت را مؤمن ناب بودن یا
مشرک خالص بودن ذکر کردند و اگر اباذر و عمار یاسر
مؤمن ناب نباشند، پس چه کسانی مؤمن ناب‌اند؟!
پس از میان کسانی که رجعت می‌کنند، به صراحت از اشخاصی چون سلمان، مقداد، مالک اشتر و ... نام برده شده است و اشخاصی دیگر چون اباذر و ابراهیم اشتر و عماریاسر که نامشان در روایات نیامده، براساس روایاتی که شرط رجعت را مؤمن ناب و خالص می‌دانند، دور از ذهن نیست که آنان هم رجعت کنند.
مطلبی که در پرسش آمده، به مسئله رجعت برمی‌گردد؛ بنابراین شایسته است نخست معنای رجعت و عقیده
شیعه درباره آن به طور اجمال روشن شود.
رجعت در لغت به معنی بازگشت
و در اصطلاح به معنی بازگشت گروهی از مؤمنان خالص و عده‌ای از
منافقان فاجر پیش از
قیامت به این جهان است.
اعتقاد به رجعت یکی از عقاید مسلّم و تردیدناپذیر شیعه است که براساس
آیات قرآن و
احادیث معصومین (علیهم‌السلام) استوار است.
علامه
مظفر می‌نویسد: «عقیده شیعه در رجعت براساس پیروی از
اهل بیت (علیهم‌السلام) چنین است که «
خداوند عده‌ای از کسانی را که در گذشته از
دنیا رفته، به همان اندام و صورتی که داشته‌اند زنده کرده.» و به دنیا برمی‌گرداند به برخی از آنان عزت می‌دهد و پاره‌ای را ذلیل و خوار خواهد کرد و حقوق حق‌پرستان را از باطل‌پرستان می‌گیرد و داد ستم‌دیدگان را از ستمگران می‌ستاند و این جریان، یکی از رویدادهایی است که پس از قیام مهدی
آل‌محمد (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) پدید می‌آید. کسانی که پس از مردن به این جهان باز می‌گردند یا از
ایمان بالا برخوردارند و یا افرادی در نهایت درجه فساد».
اما درباره کسانی که رجعت می‌کنند دو دسته
روایت داریم:
روایاتی که به طور کلی به رجعت اشاره می‌کنند. این دسته از روایات، نام رجعت‌کنندگان را نمی‌برند و به طور کلی می‌گویند
رجعت، همگانی نیست؛ بلکه خصوصی است؛ مانند این روایت که امام صادق (علیه‌السلام) می‌فرماید: «رجعت همگانی نیست بلکه خصوصی است و تنها کسانی رجعت می‌کنند که
مؤمن خالص باشند یا مشرک خالص».
روایاتی که اشخاص رجعت‌کننده را نام می‌برد. در این قسم از روایات، اسامی اشخاصی را نام می‌برد؛ همانند حضرت
رسول اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم)،
حضرت عیسی (علیه‌السلام)،
حضرت علی (علیه‌السلام)، حضرت
امام حسین (علیه‌السلام) و دیگر
امامان معصوم (علیهم‌السلام)،
حضرت خضر،
حضرت اسماعیل صادق الوعد و نیز جمعی از اصحاب باوفای پیامبر اسلام (صلی‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم) چون
سلمان،
مقداد،
جابر بن عبدالله انصاری،
مالک اشتر و
مفضّل بن عمر که به برخی از آن روایات اشاره می‌شود.
در ضمن یک
حدیث، جناب سلمان از وجود مقدس رسول اکرم (صلی‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم) نقل می‌کند که از دوازده وصیّ خود از حضرت علی (علیه‌السلام) تا
حضرت مهدی (عجّل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) با نام و لقب و اوصاف صحبت می‌کند و آن‌گاه سلمان گریه می‌کند و عرض می‌کند: چگونه می‌شود که سلمان آنها را درک کند؟ می‌فرماید: «ای سلمان! تو آنها را درک می‌کنی و هر کس مانند تو آنها را از روی معرفت کامل دوست بدارد و از آنها پیروی کند، آنها را درک می‌کند .... ای سلمان! به خدا سوگند، ابلیس و سپاهیانش حاضر می‌شوند و همه مؤمنان خالص و کافران خالص حاضر می‌شوند، قصاص‌ها و انتقام‌ها گرفته می‌شود ... این است
تأویل آیه که می‌فرماید: «ما
اراده کرده‌ایم که بر کسانی که روی
زمین به ضعف کشیده شده‌اند، منت نهیم و آنها را پیشوایان و وارثان زمین قرار دهیم...».
ــ حضرت علی (علیه‌السلام) می‌فرماید: «... بیست تن از یاران قائم (عجّل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) از اهل یمن هستند که یکی از آنها مقداد پسر اسود است».
ــ
امام صادق (علیه‌السلام) نیز او را در میان یاران حضرت بقیة الله (عجّل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) نام برده است.
حضرت علی (علیه‌السلام) فرمودند: «....ای کاش! در زیر
آسمان مالک دیگری نیز بود».
مالک اشتر جزو یاران بقیةالله است که در رجعت زنده می‌شود و از سوی آن حضرت، در گوشه‌ای از جهان حکومت می‌کند.
بنا بر مفاد این روایات،
مؤمنان خالص و
مشرکان خالص رجعت می‌کنند.بر طبق این روایات، اشخاص بزرگی چون اباذر و عمار یاسر، بلال و ابراهیم اشتر، بعید نیست رجعت کنند؛ چون روایات، شرط رجعت را مؤمن ناب بودن یا مشرک خالص بودن ذکر کردند و اگر اباذر و عمار یاسر مؤمن ناب نباشند، پس چه کسانی مؤمن ناب‌اند؟!
پس با توجه به آنچه گفته شد از میان کسانی که رجعت می‌کنند، به صراحت از اشخاصی چون سلمان، مقداد، مالک اشتر و..... نام برده شده است و اشخاصی دیگر چون اباذر و ابراهیم اشتر و عمار یاسر که نامشان در روایات نیامده، براساس روایاتی که شرط رجعت را مؤمن ناب و خالص می‌دانند، دور از ذهن نیست که آنان هم رجعت کنند.
۱. رجعت، محمد خادمی شیرازی.
۲. چشم‌اندازی به حکومت حضرت مهدی (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف)، نجم‌الدین طبسی.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «رجعت سلمان فارسی و مالک اشتر»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۸/۰۷/۰۵.
