وظایف پیامبر اکرم و حضرت مهدی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم)،
امام زمان (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف)، ارشاد، جهاد، مسلمان شدن.
پرسش: در
قرآن آمده که به
حضرت محمد (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) می‌فرماید وظیفه تو فقط دعوت کردن و ارشاد مردم است و مابقی به عهده ماست؟ ولی در روایات آمده که حضرت قائم به زور شمشیر، مردم را وادار به مسلمان شدن می‌کنند؟
پاسخ: دستور
خداوند متعال و روش برخورد پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) فقط دعوت و ارشاد نبود؛ بلکه در برخی موارد، برای رعایت مصالح دین و جامعه به شمشیر متوسل می‌شدند.
هم‌چنین پیش از اینکه امام مهدی (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) از
شمشیر استفاده کنند، توده‌های مردم و عده زیادی به حقانیت ایشان پی‌می‌برند و
دین اسلام را قبول می‌کنند و
جنگ و خونریزی فقط برای عده کمی از گردن‌کشان و
مستکبران عالم است که مانع
رشد و تکامل انسان‌ها می‌شوند و جنگ‌های امام مهدی (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) برای مجبور کردن دیگران به پذیرش اسلام نیست؛ بلکه برای ریشه‌کن کردن
ظلم و بیدادگری و گسترش عدالت جهانی است.
مطالعه تاریخ بشری ـ از روزی که
تاریخ بر جای مانده است ـ به‌خوبی این واقعیت را
آشکار می‌سازد که موانع راه رشد و تکامل انسان، جز با قدرت و خونریزی، از سر راه برداشته نمی‌شود و تعالیم اخلاقی و اصول تربیتی ـ هر چند تأثیرهای ژرف و گسترده داشته است ـ لیکن این تأثیرها، در برخی افراد نجیب انسانی بوده است و در طبقه سلطه‌طلب، دنیادار و استثمار‌گر که منابع اقتصادی، سیاسی و نظامی جامعه‌ها را در دست داشته و دارند، یا هیچ تأثیر نداشته و یا تأثیر آن تحول‌آفرین و دگرگون‌ساز نبوده است. برای
تربیت و
هدایت آنان، باید عامل دیگری به کار می‌رفته است تا سد راه انسان‌ها نشوند و راه رشد را بر توده‌های مردم نبندند، تا همگان بتوانند بدون هیچ مانعی به راه رشد خویش ادامه دهند؛ از‌این‌رو مسئله
جنگ و کاربرد نیرو به عنوان یک ضرورت برای دست‌یابی به هدف‌های انسانی مطرح می‌شود.
اسلام با توجه به همین واقعیت‌ها، جنگ را نه به عنوان
هدف و آرمان، بلکه به عنوان راه و وسیله برای تحقق
توحید و
عدل پذیرفته است.
در مورد اینکه در
قرآن خطاب به حضرت محمد (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) آمده وظیفه تو فقط دعوت کردن و ارشاد مردم است و مابقی به عهده ماست، باید گفت که در جای دیگری از قرآن آمده که «
وَقَاتِلُوهُمْ حَتَّی لَا تَکُونَ فِتْنَةٌ وَیَکُونَ الدِّینُ لِلَّهِ...»؛
یعنی با آنان نبرد کنید تا دیگر فتنه‌ای نباشد و
دین برای
خدا شود ...».
پس ملاحظه می‌شود که پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) تنها مأمور به
ارشاد و
موعظه نبودند؛ بلکه مأمور به
جهاد و مبارزه نیز بودند، به اندازه‌ای که شخص پیامبر در مدت حدود سیزده سال که در
مدینه تشکیل
حکومت اسلامی دادند، بیش از هفتاد جنگ ضد
مشرکین و
دشمنان اسلام داشته‌اند.
پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) می‌فرمایند: «
اَلْخَیْرُ کُلُّهُ فِی اَلسَّیْفِ وَ تَحْتَ ظِلِّ اَلسَّیْفِ وَ لاَ یُقِیمُ اَلنَّاسَ اِلاَّ اَلسَّیْفُ وَ اَلسُّیُوفُ مَقَالِیدُ اَلْجَنَّةِ وَ اَلنَّارِ»؛
تمام نیکی و خیر در شمشیر و در زیر سایه شمشیر است و مردم را جز شمشیر راست نمی‌کند و شمشیرها کلیدها‌ی
بهشت و
دوزخ‌اند».
از مطالب فوق نتیجه می‌گیریم که دستور خداوند متعال و روش برخورد پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) فقط دعوت و ارشاد نبود؛ بلکه در برخی موارد، برای رعایت مصالح دین و جامعه به شمشیر متوسل می‌شدند.
اما درباره نحوه برخورد
امام زمان (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) باید گفت که متأسفانه با تبلیغات وسیع دشمنان اسلام و
تشیع، این مطلب در ذهن عموم مردم جا افتاده است که امام زمان (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) هنگام ظهور و
قیام، دست به کشتار وسیع مردم می‌زند و به کوچک‌ترین بهانه‌ای گردن مردم را می‌زند و حال آنکه واقعیت برخلاف آن است و این‌گونه نیست که امام مهدی (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) کسی را مجبور به
اسلام آوردن کند؛ زیرا با توجه به
آیات و
روایات پی می‌بریم که
یهود و
نصارا تا
روز قیامت باقی خواهند ماند؛ هر چند ممکن است در اقلیت باشند و بدون آنکه صاحب
اختیار و اقتدار گردند، در پناه
دولت اسلامی، جان و مال و
آبرو و
ناموس آنها محفوظ است؛ پس این‌طور نیست که همه به زورِ شمشیر
مسلمان شوند.
خداوند متعال می‌فرماید: «و ما از کسانی که ادعای
نصرانیت داشتند، پیمان گرفتیم؛ پس قسمتی از پندهای ما را فراموش کردند، ما هم دشمنی و
کینه را تا
قیامت در بین آنها انداختیم».
از این
آیه استفاده می‌شود که یهود و
مسیحیان تا روز قیامت وجود دارند؛ بنابراین آنها به اسلام آوردن مجبور نمی‌شوند.
ابوبصیر می‌گوید به
امام صادق (علیه‌السلام) عرض کردم
صاحب الامر با اهل ذمه، یهود و نصارا چه خواهد کرد؟ فرمودند: مانند پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) با آنان مصالحه می‌کند، آنها هم با
کمال تواضع و خواری
جزیه می‌دهند».
از سوی دیگر، چون
هدف از خلقت انسان، رشد و تکامل،
معرفت و
شناخت اوست، پس باید روزی این
هدف تحقق یابد؛ از‌این‌رو در دوران
ظهور، که روزگار تحقق همه آرمان‌های انسانی و الهی است،
شناخت انسان به تکامل نهایی می‌رسد و در ابعاد گوناگون دانایی، از
جهان‌شناسی،
انسان‌شناسی و
خدا‌شناسی عروج لازم را می‌یابد. البته این موضوع از مهم‌ترین برنامه‌ها و اقدام‌های حضرت مهدی (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) است و از این رهگذر دو محور اساسی تحقق می‌پذیرد:
۱. با گسترش
شناخت و کشف
اسرار کائنات، پایه‌های خدا‌شناسی استوار می‌شود.
۲. گسترش شناخت و دانایی، تشکیل جامعه انسانی سامان‌یافته و مرفه را ممکن می‌سازد.
قبل از به کار بردن شمشیر، توده‌های مردم و عده زیادی به حقانیت امام مهدی (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) پی می‌برند و
دین اسلام را قبول می‌کنند و
جنگ و خونریزی فقط برای عده کمی از گردن‌کشان و مستکبران عالم است که مانع رشد و تکامل انسان‌ها می‌شوند و جنگ‌های امام مهدی (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) برای مجبور کردن دیگران به پذیرش
اسلام نیست؛ بلکه برای ریشه‌کن کردن
ظلم و بیدادگری و گسترش عدالت جهانی است.
۱. موعود‌شناسی و پاسخ به شبهات (مؤلف: علی‌اصغر رضوانی).
۲. دادگستر جهان (ابراهیم امینی).
۳. مهدی منتظر (شیخ محمد‌جواد خراسانی).
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «وظایف پیامبر اکرم و حضرت مهدی»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۸/۰۸/۱۹.
