تربیت
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: فرزندان،
تعلیم ، تربیت، سوره لقمان.
پرسش: چه آیاتی از
قرآن کریم به تعلیم و تربیت
فرزندان اشاره دارد؟
پاسخ:
یکی از امتیازات و ویژگیهای
قرآن مجید این است که خود یک کتاب تربیتی است و همه آیات آن بهطور مستقیم و غیر مستقیم در مقام تربیت
انسان در ردههای مختلف سنی، از خردسال تا کهنسال است. گاه این وظیفه خطیر را بهصورت مستقیم و گاه بهصورت غیر مستقبم بیان کرده است. یکی از بخشهای مهم
تربیت ، تربیت فرزندان است که قرآن در سورههای متعدد و در ضمن بیان سرگذشت
انبیا و فرزندان آنان (حضرت نوح، ابراهیم، یعقوب، یوسف و...) به مسائل تربیت فرزند (اهمیت، محورها، شیوهها و...) آگاهی داده است.
اوج آموزههای قرآن در زمینه تربیت
فرزند در
سوره لقمان است که خداوند متعال بهصورت مستقیم محورهای مختلف تربیتی را از زبان لقمان خطاب به فرزندش بیان نموده است که به بعضی از این آیات اشاره میکنیم:
"
وَ إِذْ قالَ لُقْمانُ لاِبْنِهِ وَ هُوَ یَعِظُهُ یا بُنَیَّ لا تُشْرِکْ بِاللَّهِ إِنَّ الشِّرْکَ لَظُلْمٌ عَظیم "؛
(بهخاطر بیاور) هنگامی را که
لقمان به فرزندش ـ درحالی که او را
موعظه میکرد ـ گفت:«پسرم! چیزی را همتای خدا قرار مده که
شرک ،
ظلم بزرگی است.
"
یا بُنَیَّ إِنَّها إِنْ تَکُ مِثْقالَ حَبَّةٍ مِنْ خَرْدَلٍ فَتَکُنْ فی صَخْرَةٍ أَوْ فِی السَّماواتِ أَوْ فِی الْأَرْضِ یَأْتِ بِهَا اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ لَطیفٌ خَبیرٌ "؛
" پسرم! اگر به اندازه سنگینی دانه خردلی (کار نیک یا بد) باشد و در دل سنگی یا در (گوشهای از) آسمانها و
زمین قرار گیرد، خداوند آن را (در
قیامت برای حساب) میآورد؛ خداوند دقیق و آگاه است!
"
یا بُنَیَّ أَقِمِ الصَّلاةَ وَ أْمُرْ بِالْمَعْرُوفِ وَ انْهَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ اصْبِرْ عَلی ما أَصابَکَ إِنَّ ذلِکَ مِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ "؛
پسرم!
نماز را برپا دار و
امر به معروف و
نهی از منکر کن و در برابر مصایبی که به تو میرسد، شکیبا باش که این از کارهای مهم است!
"
وَ لا تُصَعِّرْ خَدَّکَ لِلنَّاسِ وَ لا تَمْشِ فِی الْأَرْضِ مَرَحاً إِنَّ اللَّهَ لا یُحِبُّ کُلَّ مُخْتالٍ فَخُورٍ "؛
(پسرم!) با بیاعتنایی از مردم روی مگردان و مغرورانه بر زمین راه مرو که خداوند هیچ
متکبر مغروری را دوست ندارد.
۵. "
وَ اقْصِدْ فی مَشْیِکَ وَ اغْضُضْ مِنْ صَوْتِکَ إِنَّ أَنْکَرَ الْأَصْواتِ لَصَوْتُ الْحَمیرِ "؛
(پسرم!) در راه رفتن،
اعتدال را رعایت کن، از صدای خود بکاه (و هرگز فریاد مزن) که زشتترین صداها صدای خران است.
این بخش کوچکی از آیات تربیتی
قرآن است.
۱. محسن قرائتی، تفسیر نور، ج ۹، ص ۲۴۴ .
پایگاه اسلام کوئست.