• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اسرار

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


کلیدواژه: اسرار، خلقت، خداوند، فرشتگان، انسان.
پرسش: منظور از حدیث قدسی: «اَلإنسانُ سِرّی وَ أنا سِرُّه» چیست؟ آیا این حدیث در متون روایی وجود دارد؟
پاسخ:


این حدیث با این الفاظ «اَلإنسانُ سِرّی وَأنا سِرُّه» در منایع روایی وجود ندارد؛ اما در برخی از کتاب‌ها به همین لفظ یا الفاظ مشابه نقل شده است.
[۱] حقی بروسوی، اسماعیل، تفسیر روح البیان، ج ۳، ص ۸، دارالفکر، بیروت، بی‌تا.




۲.۱ - آیه ۳۰ سوره بقره

آنچه درباره این حدیث ـ با صرف نظر از بود و نبودش در متون روایی ـ می‌توان گفت، این است که با توجه به برخی از آیات قرآن، این سخن صحیح و درست است؛ زیرا آنجا که فرشتگان از خداوند درباره خلقت انسان می‌پرسند؛ آیا کسی را در زمین قرار می‌دهی که فساد و خون‌ریزی کند؟؛
[۲] گفتنی است که براساس آیه ۳۰ سوره بقره، موجودات زمینی دیگر که قبل از این آدم وجود داشتند نیز، به فساد و خون‌ریزی آلوده شده بودند.
اگر هدف از آفرینش این انسان، عبادت است، ما تسبیح و حمد تو را بجا می‌آوریم و تو را تقدیس می‌کنیم، پروردگار فرمود: «من حقایقی را می‌دانم که شما نمی‌دانید».
[۳] بقره (۲)، آیه ۳۰.    


خداوند این‌جا در حقیقت، خطاب به فرشتگان می‌فرماید: این از اسرار من است، من از خلقت او چیزی می‌دانم که شما نمی‌دانید.

۲.۲ - آیه ۲۰۵ سوره اعراف

از سویی دیگر، خداوند از اسرار انسان است، آنجا که فرمود: «.... پروردگارت را در دل خود، از روی تضرع و خوف، آهسته و آرام، صبحگاهان و شامگاهان، یاد کن و از غافلان مباش»!
[۴] اعراف (۷)، آیه ۲۰۵.    


۲.۳ - آیه ۱۹۱ سوره آل‌عمران

«همان‌ها که خدا را در حال ایستاده و نشسته، و آن‌گاه که بر پهلو خوابیده‌اند، یاد می‌کنند و در اسرار آفرینش آسمان‌ ها و زمین می‌اندیشند (و می‌گویند:) بار الها! اینها را بیهوده نیافریده‌ای! منزهی تو! ما را از عذاب آتش، نگاه دار»!
[۵] آل‌عمران (۳)، آیه ۱۹۱.    


این نوع آیات نیز ناظر به اسراری هستند که انسان نسبت به خدا دارد و با او مطرح می‌کند و تنها خداوند محرم اسرار اوست.

در تفسیر روح البیان در تفسیر این حدیث قدسی آمده است، منظور از «اَلإنسانُ سِرّی وَأنا سِرُّه» این است که سر انسان، ظاهر و صورت اسرار من است، و سر من نیز باطن و حقیقت اسرار انسان است. سر انسان عبارت از حقیقت انسانی است که بر صورت حقیقت الاهی ظاهر شده است؛ چنان‌که پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ فرمود: خداوند آدم را بر صورت خود خلق کرد.
[۶] مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج ۴، ص ۱۱؛ «خَلَقَ اللَّهُ آدَمَ عَلَی صُورَتِهِ».    
[۷] مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج ۱۱، ص ۱۱۱؛ «خَلَقَ اللَّهُ آدَمَ عَلَی صُورَتِهِ».    

زمانی که این حقیقت انسانی از مرتبۀ غیب به منزل شهادت نزول کرد و حق تعالی بر او تجلی نمود به صفت جمال و جلالش، در طرف راستش نور جمالش را به ودیعه نهاد و در جانب چپش ظلمت جلالش را در اولی فرشته‌ ای مأمور نمود تا به حق دعوت کند و در دومی شیطان را تا به باطل فرا خواند...؛
[۸] تفسیر روح البیان، ج ۳، ص ۸.
از‌این‌روست که می‌توان گفت انسان کامل که در پیامبر رحمت و ائمه هدی ـ علیهم‌السلام ـ مصداق یافت، مظهر سر الاهی است.

۱. ↑ حقی بروسوی، اسماعیل، تفسیر روح البیان، ج ۳، ص ۸، دارالفکر، بیروت، بی‌تا.
۲. ↑ گفتنی است که براساس آیه ۳۰ سوره بقره، موجودات زمینی دیگر که قبل از این آدم وجود داشتند نیز، به فساد و خون‌ریزی آلوده شده بودند.
۳. ↑ بقره (۲)، آیه ۳۰.    
۴. ↑ اعراف (۷)، آیه ۲۰۵.    
۵. ↑ آل‌عمران (۳)، آیه ۱۹۱.    
۶. ↑ مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج ۴، ص ۱۱؛ «خَلَقَ اللَّهُ آدَمَ عَلَی صُورَتِهِ».    
۷. ↑ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج ۱۱، ص ۱۱۱؛ «خَلَقَ اللَّهُ آدَمَ عَلَی صُورَتِهِ».    
۸. ↑ تفسیر روح البیان، ج ۳، ص ۸.


پایگاه اسلام کوئست.    


رده‌های این صفحه : تفسیر حدیث | حدیث شناسی
جعبه ابزار