حفظ قرآن کریم
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: حفظ قرآن.
پرسش: حفظ قرآن چه اثراتی دارد؟
پاسخ: حفظ قرآن دارای آثار و برکاتی است که برخی از آنها عبارت‌اند از: بهره‌مندی از پاداش اخروی و برخورداری از برکات دنیایی. که هر کدام مواردی را شامل می‌شود که در ذیل می‌آید.
قرآن، برترین و بالاترین هدیه حضرت احدیت به بشر و حفظ آن یکی از توفیقات بزرگ الهی است که شامل حال هر کسی نمی‌شود.
سعادت و لیاقت شخص باعث می‌گردد
خداوند متعال، این
نعمت بزرگ را به او عطا فرماید و سعادتمندترین افراد کسانی هستند که پس از حفظ قرآن، آن را از دست ندهند و درون خود را از گنج‌های بی‌کران قرآن خالی ننمایند.
مداومت در قرائت و
حفظ قرآن عامل بسیاری از توفیقات و
برکات الهی است و کسی که عادت به
قرائت، حفظ و
تدبر در مفاهیم قرآنی داشته باشد، ترک آن برایش بسیار مشکل می‌نماید. با قرآن
زندگی زیبا می‌شود و جان می‌گیرد و
آرامش واقعی به منصه ظهور می‌رسد و بدون
قرآن آدمی چون جمادی است متحرک که نه
روح دارد و نه
آرامش واقعی.
حفظ قرآن دارای آثار و برکاتی است که درباره برخی از آنها نکاتی را مطرح می‌نماییم:
پاداش معنوی و اُخروی بسیاری بهره‌مند می‌گردد که عبارت‌اند از:
امام صادق علیه‌السلام در این باره می‌فرماید: «حافظ قرآنی که به آن
عمل کند، با
فرشتگان پیغامبر و نیک‌رفتار هم‌نشین می‌گردد».
امام جعفر صادق علیه‌السلام می‌فرماید: «اَشراف و بزرگان امت من،
قاریان و
حافظان و شب زنده‌داران‌اند».
امیرمؤمنان علی علیه‌السلام در این زمینه می‌فرماید: «قرآن را تلاوت کنید و آن را به خاطر بسپارید؛ زیرا خداوند متعال دلی که قرآن در آن باشد،
عذاب نمی‌کند».
حفظ
قرآن مجید و
انس با آن،
انسان را در مسیر
عمل به
وحی و بهره جستن از معارف آن قرار می‌دهد و در نتیجه او را از
آتش دوزخ مصون می‌دارد.
پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله می‌فرماید: «اگر قرآن در پوستی باشد،
آتش بدان نخواهد رسید».
پیامبر گرامی اسلام ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ می‌فرماید: «کسی که در درونش چیزی (
سوره یا آیه‌ای) از قرآن نباشد، مانند خانه ویران است».
چنان‌که خانه ویران نزد مردم
ارزش ندارد، دل تهی از
آیات الهی نیز نزد خداوند بی‌ارزش است و لذا پیامبر فرموده است دلی که از کلام
وحی بی‌بهره باشد، مرده و چون خانه خراب و ویران است.
رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله فرمود: «کسی که قرآن را از حفظ بخواند و گمان کند
خدای تعالی او را نمی‌آمرزد، در شمار کسانی است که آیات الهی را به تمسخر گرفته‌اند».
امام صادق ـ علیه‌السلام ـ فرمود: «هر کس در فراگیری قرآن بکوشد و به سبب کمی
حافظه آن را به سختی حفظ کند، دو
پاداش دارد: پاداشی برای حفظ قرآن و پاداشی برای تحمل سختی آن».
پیامبر عظیم‌الشأن اسلام ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ فرمود: «هر که (آن‌قدر) قرآن بخواند تا حفظ شود، خداوند او را به
بهشت داخل خواهد کرد و شفاعتش را درباره ده تن از اعضای خانواده‌اش که آتش بر آنها
واجب شده، می‌پذیرد».
پیامبر اکرم ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ فرمود: «
درجات بهشت به تعداد آیه‌های قرآن است؛ چون صاحب قرآن داخل بهشت شود، به وی می‌گویند بخوان و بالا برو که هر
آیه‌ای را درجه‌ای است؛ پس برتر از درجه
حافظ قرآن درجه‌ای نیست».
پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ فرمود: «ای سلمان،.. . همانا بعد از
انبیا بهترین بندگان نزد خداوند، عالمان‌اند و سپس
قاریان و
حافظان قرآن. آنان همانند
انبیا از
دنیا می‌روند، همراه آنان از گورها برانگیخته می‌شوند، در کنار آنان از صراط می‌گذرند و
پاداش همانند آنها (از خداوند) دریافت می‌کنند».
حفظ قرآن برکات دنیوی نیز دارد که عبارتند از:
تلاوت و
انس با قرآن از سفارش‌های مکرر
معصومان علیهم‌السلام است و حفظ قرآن به
انس با آیات الهی می‌انجامد؛ زیرا حافظ قرآن باید برای تثبیت محفوظات قرآنی‌اش روزی چند بار به
قرائت قرآن بپردازد.
ائمه علیهم‌السلام حافظان قرآن را به تکرار
آیات الهی فرا خوانده و می‌فرمودند: «همان‌گونه که
شتر بسته شده در یک نقطه چنان‌چه مورد دیدار پیاپی صاحبش واقع نشود، جایگاهش را ترک می‌کند، محفوظات
حافظ قرآن نیز اگر پیوسته مورد مراجعه و تکرار قرار نگیرند، از خاطر زدوده می‌شوند». بنابراین حافظ ناگزیر است با قرآن انس گیرد و این هنگام زمینه
هدایت و سعادتش فراهم می‌آید.
حضرت علی علیه‌السلام می‌فرماید: «هیچ‌کس با قرآن هم‌نشین نمی‌شود، مگر اینکه از کنار آن با افزایش یا کاهش بر‌می‌خیزد: افزایش
هدایت یا کاهش گمراهی».
یاد خدا تأثیر بسزایی در روان آدمی دارد و دل در پرتو آن آرام می‌گیرد.
خداوند متعال می‌فرماید: «
أَلا بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ؛
آگاه باش که دل‌ها با یاد خدا آرام می‌گیرد».
یکی از نام‌های قرآن،
ذکر است. تلاوت و حفظ قرآن نوعی ذکر خداوند است که
انسان در پرتو آن از هجوم بسیاری از فشارهای روانی و اضطراب‌های درونی مصون می‌ماند.
کتاب بهترین هم‌نشین تنهایی است و قرآن زیباترین، عمیق‌ترین و با‌نفوذترین کتاب شمرده می‌شود.
امام سجاد علیه‌السلام می‌فرماید: اگر همه مردم روی
زمین از
دنیا بروند، تا وقتی قرآن با من است، از هیچ چیز وحشت ندارم.
مهم‌ترین اثر
حفظ قرآن درک بهتر آن است. حافظ به سبب تسلط بر همه آیات، ارتباط آنها را نیک در می‌یابد و در پرتو آن درکی بهتر و درست‌تر از قرآن به دست می‌آورد.
یکی از امتیازات
قرآن مجید آن است که
تلاوت و به خاطر سپردنش سبب
تقویت حافظه می‌شود. در
روایات چنان می‌خوانیم که قرائت قرآن به افزایش حافظه می‌انجامد.
از آنجا که حفظ این کتاب آسمانی به تکرار پیوسته و
قرائت زیاد آن وابسته است، می‌توان گفت حفظ
قرآن کریم حافظه را فزونی می‌بخشد.
این بخشی از اثرات حفظ قرآن کریم بود که به‌صورت اجمال بیان شد.
۱. شهریار پرهیزکار،
چگونه قرآن را حفظ کنیم.
۲. کاظم گرامی،
روش حفظ قرآن کریم.
۳. اسماعیل حمزه‌لو،
روش علمی عملی حفظ قرآن کریم.
۴. محمود جویباری،
آموزش حفظ قرآن.
۵. سید باقر قبانچی،
درباره حفظ قرآن کریم، ترجمه و نگارش ابراهیم احمدیان.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «حفظ قرآن کریم»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۰۷/۲۴.
