فلسفه وجودی امام زمان
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: فایده،
امام زمان،
غیبت،
حجت الهی.
پرسش: فلسفه وجودی امام زمان (عجلاللهتعاليفرجهالشريف) در عصر غیبت چیست؟
پاسخ: اگرچه حضور امام معصوم (ع) دارای برکات بسیار زیادی است؛ اما وجود امام معصوم در حال غیبت نیز دارای برکات زیادی است که به طور اجمال بیان میشود:۱. واسطۀ فیض الهی بودن ۲. استفاده مردم از وجود ایشان، ۳. افاضات علمی و
عنایات ربانی ایشان که به
مؤمنان اختصاص دارد، ۴. حجت الهی بودن که برای
خدا با
برهان روشن قیام میکند. از اینرو و به جهت صدها آثار وجودی دیگر است که در روایات آمده است: زمین هیچگاه از حجت خداوند، خالی نمیماند.
وجود
امامان معصوم (علیهالسلام) دارای
برکات بسیار زیادی است. تعدادی از این فواید مربوط به حضور و ظهور آنها در میان مردم است؛ اما چنین نیست که اگر یکی از آنها از نظرها غایب شود، دیگر وجود مبارکش برای مردم و کل
عالم هستی فایدهای نداشته باشد. در ذیل با
الهام از
احادیث و کلام بزرگان
دین بعضی از برکات وجود امام زمان (در حال غیبت) شمرده میشود:
امامان چه ظاهر باشند چه غایب، خود حجتهای خداوند بر روی زمین و براهین آشکار الهیاند و همچنین برای خدا با برهان روشن قیام میکنند.
امام علی (علیهالسّلام) میفرماید: ای کمیل! زمین هیچگاه از حجت الهی خالی نیست که برای خدا با برهان روشن قیام کند چه
آشکار و یا بیمناک و پنهان.
به این مضمون از دیگر
معصومان نیز روایاتی رسیده است که تاکید دارد زمین هیچگاه از حجت خدا خالی نیست.
امام سجاد (علیهالسّلام) میفرماید: «ما (امامان) امان اهل زمین هستیم، به واسطه ماست که
آسمان بر
زمین فرود نمیآید، به واسطه ما باران
رحمت حق نازل و برکات زمین خارج میشود، ما اگر روی زمین نبودیم، زمین اهلش را فرو میبرد... تا به حال هیچ وقت زمین از حجت خالی نبوده؛ ولی آن حجت گاهی ظاهر و گاهی غایب است.»
در
زیارت جامعه کبیره نیز به بعضی از این آثار اشاره شده است:
- خداوند به خاطر و به واسطه شما باران میفرستد و به خاطر شماست که آسمان بر زمین نمیافتد و به خاطر شما غمها و ضررها برداشته میشود.
- به وسیله ایشان نعمتهای خاص و عام خداوند بر مردم و شیعیان نازل میشود.
از امام سجاد (علیهالسّلام) سؤال شد مردم چگونه از امام غایب استفاده میکنند؟ فرمود: همانگونه که از
خورشید پشت
ابر استفاده میکنند.
همانطور که خورشید پشت ابر نورافشانی میکند، نور
ولایت آن حضرت نیز پرتوافشانی کرده و مردم (آگاه یا ناخودآگاه) از برکات این روشنایی استفاده میکنند.
مرحوم
محقق طوسی میفرماید: وجود امام (علیهالسّلام) لطف است و تصرفش لطف دیگری است و اینکه ایشان حضور ندارد، به خاطر
اعمال ماست.
یعنی برای همگان این وجود
لطف است و وجودش دارای برکات و آثار است؛ اگرچه حضور امام در اجتماع لطف دیگری است و برکات بسیاری را در پی دارد که ما از آن محرومیم و عامل این محرومیت هم اعمال ناشایست ماست.
علاوه،
اعتقاد به اینکه امام اگرچه غایب است، ولی از گفتار و رفتار مردم آگاه است و اصولاً غیبت او به این صورت، که در میان مردم
زندگی میکند ولی کسی او را نمیشناسد، میتواند نقش مؤثری در گرایش
انسانها بهسوی
فضیلت و
معنویت و دوری از
معصیت داشته باشد.
افاضات علمی و عنایات ربانی امام اختصاص به مؤمنان دارد.
حضرت به مؤمنان و شیعیان خود توجه کامل دارند و به واسطه ایشان
بلاها از شیعیان برداشته میشود و به کمالات معنوی میرسند. آن حضرت میفرمایند: «ما
ذکر شما را فراموش نمیکنیم و به وسیله ماست که خداوند بلا را از اهل و شیعیانم برطرف میکند.»
سایت اسلام کوئست، برگفته از مقاله "فلسفۀ وجودی امام مهدی(عج) در عصر غیبت چیست؟"، تاریخ بازیابی۱۴۰۰/۰۱/۰۲.