ضرر
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: ضرر،
دنیا،
دین.
پرسش: معنا و شرح این
حدیث چیست؟ "لَا یَتْرُکِ النَّاسُ شَیْئاً مِنْ دِینِهِمْ لِإِصْلَاحِ دُنْیَاهُمْ إِلَّا فَتَحَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ مَا هُوَ أَضَرُّ مِنْهُ". این
حدیث از
حضرت علی ـ علیه‌السلام ـ است؟
پاسخ:
"لَا یَتْرُکِ النَّاسُ شَیْئاً مِنْ دِینِهِمْ لِإِصْلَاحِ دُنْیَاهُمْ إِلَّا فَتَحَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ مَا هُوَ أَضَرُّ مِنْهُ"؛
مردم چیزی از مسائل دینشان را برای صلاح دنیاشان کم نمی‌گذارند، مگر این‌که
خداوند چیزی زیان بارتر از آن سودی که از ترک آن امر دینی در نظر داشتند، در برابرشان می‌گشاید.
این سخن یکی از کلمات قصار یا همان حکمت‌های
نهج‌البلاغه است که در آن حکمت‌ها نهفته است.
امام علی ـ علیه‌السلام ـ در این جمله می‌فرماید: از آن‌جا که خواسته‌های مردم در دنیا پایان‌پذیر نیست، هنگامی که درِ دنیا‌خواهی و دنیاطلبی به روی
انسان باز شد، چون هر خواسته‌ای خود زمینه‌ای برای زیاده‌خواهی، افزون‌طلبی و تحصیل شرایط و لوازم آن می‌شود. همچنین دوری انسان از خدا به اندازه نزدیکی او به دنیا و
آرزو‌های دور و دراز در دنیاست؛ بنابراین هر کاری که در آن سود دنیا با هدف دنیایی ـ با زیر پا گذاشتن دستورات دین ـ مورد نظر باشد، وسیله‌ای برای گشایش دری از درهای یافتن و آراستن دنیاست و زیان آن از اولی بیشتر خواهد بود؛ چراکه فرو رفتگی در دنیا بیشتر و دوری از خدا افزون‌تر می‌شود.
این
روایت درصدد بیان این نکته است که انسان اگر برای رسیدن به منافع دنیایی از مسائل و دستورات دینی کم بگذارد، نتیجه‌اش ضرر خواهد بود؛ یعنی ضرری که در این
معامله خواهد کرد، بیشتر از سود آن است.
نزدیک به همین مضمون است، روایتی که از
امام صادق ـ علیه‌السلام ـ نقل شده است: "مَثَلُ الدُّنْیَا کَمَثَلِ مَاءِ الْبَحْرِ کُلَّمَا شَرِبَ مِنْهُ الْعَطْشَانُ ازْدَادَ عَطَشاً حَتَّی یَقْتُلَهُ"؛
مثل دنیا، مانند آب دریایی است که
انسان تشنه هرچه از آن بنوشد، عطشش بیشتر خواهد شد، تا آن‌که
جان نوشنده را بستاند؛ یعنی شخص تشنه با نوشیدن
آب شور منفعتی را برای خود در نظر می‌گیرد؛ اما بدون آن‌که خود بداند درگیر ضرر بیشتری خواهد شد.
پایگاه اسلام کوئست.
