• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عید واقعی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: عید، عید فطر، امام علی (علیه‌السلام)، آیه‌، عیسی بن مریم، مائده آسمانی.

پرسش: عید واقعی کدام روز است؟

پاسخ: در روایات اسلامی، برای عید واقعی نقل‌هایی متفاوت بیان شده است؛ اما براساس روایتی از امام علی (علیه‌السلام)، هر روزی که در آن معصیت خداوند را نکنیم، آن روز هم برای ما عید است.




«قالَ عیسَی ابْنُ مَرْیمَ اللَّهُمَّ رَبَّنا أَنْزِلْ عَلَینا مائِدَةً مِنَ السَّماءِ تَکونُ لَنا عیداً لِأَوَّلِنا وَ آخِرِنا وَ آیةً مِنْک وَ ارْزُقْنا وَ أَنْتَ خَیرُ الرَّازِقینَ»؛ «عیسی بن مریم گفت: خدایا! ای پروردگار ما! برای ما از آسمان سفره‌ای پر از غذا نازل کن تا [روز] عیدی باشد برای اهل زمان ما و نسل آینده ما و نشانه‌ای از سوی تو؛ و ما را روزی بخش که تو بهترین روزی‌دهندگانی».


در قرآن مجید اشاره به یکی از اعیاد مسیحیان شده و آن روزی است که برای حواریین مائده آسمانی فرا رسید. آن‌ها قبلًا به حضرت مسیح (علیه‌السلام) چنین گفته بودند که آیا پروردگار تو می‌تواند مائده‌ای از آسمان برای ما فرو فرستد که از آن بخوریم و اطمینان کامل به نبوت تو پیدا کنیم؟
[۲] قرائتی، محسن، تفسير نور، ج‌۲، ص۳۹۷.


۲.۱ - درخواست عیسی از خدا

در این‌جا حضرت مسیح (علیه‌السلام) به پیشگاه خداوند چنین عرضه داشت:
خداوندا! پروردگارا! از آسمان مائده‌ای بر ما بفرست تا برای اول و آخر ما، عیدی باشد و نشانه‌ای از تو؛ و به ما روزی ده! تو بهترین روزی دهندگانی: «اللَّهُمَّ رَبَّنا أَنْزِلْ عَلَینا مائِدَةً مِنَ السَّماءِ تَکونُ لَنا عیداً لِأَوَّلِنا وَ آخِرِنا وَ آیةً مِنْک وَ ارْزُقْنا وَ أَنْتَ خَیرُ الرَّازِقینَ».

۲.۲ - روایتی از دیرینی

یکی از علمای اهل سنت به نام ابوالفتح دیرینی در کتاب طهارة القلوب چنین نقل می‌کند که مردی در یکی از روزهای عید خدمت علی (علیه‌السلام) رسید. مشاهده کرد آن حضرت نان خشکی می‌خورد عرض کرد: ای امیرمؤمنان! روز عید، شما نان خشک و خشن می‌خورید؟
امام (علیه‌السلام) فرمود: «الیومَ عِیدُ مَن قُبِل صَومُه و شُکرَ سَعیه و غُفِر ذَنبُه ثم قال: الیومَ لَنا عِیدٌ و کلُّ یومٍ لا نَعصِی اللَّهَ تَعالی فیهِ فَهُوَ عِیدٌ»؛ «امروز عید است برای کسانی که روزه آن‌ها قبول شده و به سعی آن‌ها پاداش داده شده و گناهانشان بخشوده شده است».
سپس فرمود: «امروز برای ما عید است و هر روزی که در آن معصیت خداوند را نکنیم، آن روز هم برای ما عید است».

۲.۳ - روایتی دیگر

و در کتاب من لا یحضره الفقیه چنین آمده که در یک روز عید فطر، امام حسن (علیه‌السلام) گروهی را دید که بازی می‌کنند و (بیهوده) می‌خندند. امام (علیه‌السلام) به یارانش فرمود: «خداوند ماه رمضان را وسیله آزمایش خلق خود قرار داده که از طریق اطاعتش برای رسیدن به بهشت و رضایت او از یک‌دیگر پیشی گیرند. جمعی به سرعت در آن شتافتند و به مقصد رسیدند و گروهی تخلف کردند و گرفتار خسران شدند. بسیار مایه تعجب است از کسی که در این روز بیهوده می‌خندد و به بازی مشغول است؛ روزی که نیکوکاران پاداش داده می‌شوند و مقصران ناامید می‌گردند. به خدا سوگند! اگر پرده‌ها کنار رود، نیکوکاران به اعمال نیکشان سرگرم خواهند بود و بدکاران به بدی‌هایشان».


معمولًا دعاهای قرآن با اسم «رب» آغاز می‌شود؛ ولی در این آیه با دو کلمه «اللَّهُمَّ رَبَّنا» آمده است. شاید به خاطر اهمیت این حادثه و پی‌آمدهای آن باشد.


پیام‌هایی که از آیه فوق به دست می‌آید، بدین شرح است:

۴.۱ - توسل به اولیای خدا

توسل به اولیای خداوند برای قضای حوائج، جایز است: «قالَ الْحَوارِیونَ یا عِیسَی ... قالَ عیسَی ابْنُ مَرْیمَ اللَّهُمَّ ...».

۴.۲ - اهمیت تاریخ و نسل‌ها

برای پیامبران، مردم تاریخ و نسل‌ها مطرح‌اند: « لِأَوَّلِنا وَ آخِرِنا».

۴.۳ - عبرت از نشانه‌های الهی

از نشانه‌های الهی، باید برای همیشه درس گرفت: «وَ آیةً مِنْک».

۴.۴ - عید و جشن مذهبی

عید و جشن مذهبی از نظر قرآن کار صحیحی است: «تَکونُ لَنا عیداً لِأَوَّلِنا وَ آخِرِنا» (میلاد اولیای خدا و بعثت پیامبر، کم‌تر از نزول مائده آسمانی نیست).

۴.۵ - الهی بودن مائده

حضرت عیسی، در دعا به جای مسئله خوردن، به الهی بودن مائده توجه می‌کند. «آیةً مِنْک».

۴.۶ - خدا را با احترام صدا زدن

در دعا، خدا را با ادب کامل و با صفت مناسب با خواسته، صدا بزنیم. ابتدای آیه «اللَّهُمَّ رَبَّنا» آمده و آخر آیه «خَیرُ الرَّازِقینَ».

۴.۷ - جهت معنوی دادن به مادیات

به درخواست های مادی جهت معنوی دهیم. (حواریون اولین هدف خود را خوردن و سپس اطمینان داشتن «نَأْکلَ مِنْها وَ تَطْمَئِنَّ» بیان کردند؛ ولی حضرت عیسی ابتدا بر جا گذاشتن نشانه سرور برای تاریخ «عیداً لِأَوَّلِنا وَ آخِرِنا»، سپس نشانه قدرت خداوند «وَ آیةً مِنْک» و در مرحله سوم مسئله رزق را مطرح فرمود: «وَ ارْزُقْنا وَ أَنْتَ خَیرُ الرَّازِقینَ» و بدین‌گونه به همه فهماند که مسائل معنوی و اجتماعی بر مسائل گروهی و اقتصادی مقدم است).

۴.۸ - توجه به خدا

به خدا توجه کنیم و به سراغ دیگران نرویم: «وَ أَنْتَ خَیرُ الرَّازِقینَ».


۱. مائده/سوره۵، آیه۱۱۴.    
۲. قرائتی، محسن، تفسير نور، ج‌۲، ص۳۹۷.
۳. مائده/سوره۵، آیه۱۱۴.    
۴. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین (علیه‌السلام)، ج‌۱۵، ص۴۳۱.    
۵. شوشتری، قاضی نورالله، شرح احقاق الحق، ج۱۷، ص۵۹۴.    
۶. شیخ صدوق، محمد بن علی، من لایحضره الفقیه، ج ۱، ص ۵۱۱، ح ۱۴۷۹.    



سایت حوزه نت، برگرفته از مقاله «عید واقعی»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۰۹/۰۳.    



جعبه ابزار