تحقیق درباره انتخاب همسر
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: تحقیق، بررسی، انتخاب همسر، اسلام.
پرسش: آیا تحقیق و بررسی پیرامون انتخاب همسر ضرورت دارد؟ دیدگاه اسلام در این رابطه چیست؟
پاسخ: در اسلام برای بهبود جامعه و
اصلاح شئون حیاتی آن، کوشش‌های فراوانی در ابعاد مختلف صورت گرفته است؛ یکی از مهم‌ترین و بنیادی‌ترین این تلاش‌ها، اصلاح کانون
خانواده بوده که در رأس آن دو عنصر محوری و اساسی یعنی
پدر و مادر قرار دارند.
شریعت مقدس اسلام برای تشکیل یک خانواده سالم و کامل و پرنشاط، توصیه‌ها و سفارش‌های زیادی نموده که مهم‌ترین آن‌ها انتخاب همسری صالح و مطلوب است. همسری که در آینده فرزندان صالحی پرورش دهند که سازندگان و گردانندگان امور جامعه‌اند. سفارش به بررسی و تحقیق پیرامون گزینش همسر و توصیه به انتخاب شایسته‌ترین آن‌ها در اسلام، نشانه اهمیت موضوع می‌باشد.
مسئله
ازدواج و تشکیل خانواده موضوعی حیاتی است و برای هر کس معمولاً یک بار در طول زندگی‌اش این فرصت طلایی پیش می‌آید. حیاتی بودن آن از این نظر است که دختر و پسر می‌خواهند برای خود شریکی در
زندگی انتخاب کنند که تا پایان عمر با او زندگی نمایند. شریکی که فرزندان را پرورده ساخته از آن‌ها انسان‌هایی برومند به وجود آوردند. بنابراین عقل ایجاب می‌کند که
انسان درباره همسر آینده‌اش تحقیق کند و خصوصیات اخلاقی و ویژگی‌های روحی او را بررسی و مطالعه نماید که این همسر توسط چه پدری پرورش یافته و در دامن چه مادری رشد نموده است؟ و در چه محیط و مکانی رشد پیدا کرده است؟ زیرا
مطالعه و بررسی این ویژگی‌ها اگر به انسان
شناخت و
آگاهی لازم را ندهد، لااقل شناختی نسبی که بتوان در پرتو آن به هویت اخلاقی و روحی او پی برد، خواهد داد.
بنابراین کسانی که به آینده فرزندان خویش می‌اندیشند و می‌خواهند فرزندانی صالح، متدین، سالم و خوش‌اخلاق داشته باشند، باید قبل از ازدواج درباره این موضوع تأمل کنند.
در
قرآن مجید در مورد زن و شوهر تعبیر جالبی وجود دارد؛ آن جا که می‌فرماید:
قال الله تعالی: «... هن لباس لکم وانتم لباس لهن ...؛
... آن‌ها لباس شما هستند و شما
لباس آن‌ها هستید».
تعبیر به لباس درباره زن و شوهر، از چند نظر قابل بررسی است:
همان‌گونه که لباس، انسان را از سرما و گرما و خطرات و نفوذ بیماری‌ها به بدن
حفظ می‌کند، زن و شوهر نیز یک‌دیگر را از خطرها و آسیب‌ها و
انحرافات جنسی حفظ می‌کنند.
همان‌گونه که لباس، عیب‌های بدن را می‌پوشاند، زن و شوهر نیز
عیوب یک‌دیگر را می‌پوشانند.
همان‌گونه که لباس،
زینت انسان است، زن و شوهر مایه
زینت و آراستگی هم‌دیگر هستند.
از همه مهم‌تر این است که همان‌گونه که
انسان در خرید یک لباس کمال دقت را دارد، در
انتخاب همسر هم که یک نوع لباس دائمی بر تن انسان است، باید کمال دقت را داشته باشد.
به‌راستی چه تعبیر جامع و زیبا و چه مثال جالب و دل‌نشینی! هم به آثار نیک و مثبت ازدواج اشاره دارد، هم همسران را به نکات جالب و فواید ازدواج توجه می‌دهد و هم به
زن و مرد (زوجین) دستور می‌دهد که اگر می‌خواهند همسرانی ایدآل باشند، باید لباس هم‌دیگر بوده و در حفظ آن
کمال دقت را داشته باشند.
امام صادق (علیه‌السلام) می‌فرمایند:
قال الصادق (علیه‌السلام): «انّما المراةُ قَلادة فانظر تتقلّده ...؛
همانا
زن به مانند گردن‌بندی است که به گردن انسان افکنده می‌شود؛
فکر و
اندیشه کن و ببین که چه چیزی را به گردن خود می‌افکنی».
هم‌چنین
پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرمودند:
قال رسول الله (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) «انظر فی‌ای شی تضع ولدک فان العرق دساس؛
ببینید
نطفه خودتان را در چه محلی مستقر می‌کنید؛ زیرا که عرق دساس است».
واژه «دساس» در کتب
لغت به این حقیقت تفسیر شده که نطفه، سجایای اخلاقی پدران را به فرزندان منتقل می‌سازد: قال المنجد: «العرق دساس ای الاخلاق الاباء تتصل الی الابناء».
و این همان سخنی است که
دانشمندان علوم زیست‌شناسی و روان‌شناسی، از آن به عنوان
قانون وراثت یاد می‌کنند.
در این
حدیث، رسول گرامی اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم) از قانون وراثت سخن گفته و از آن به واژه عرق (که همان ژن است) تعبیر نموده و به پیروان خود توصیه کرده‌اند که از قانون
وراثت غافل نباشند و توجه کنند که برای نسل آینده خود زمینی پاک انتخاب کنند تا فرزندان آنان وارث صفات ناپسند نشوند.
دقت و اندیشیدن در انتخاب همسر واقعیتی است که چندان نیازمند به
برهان و دلیل نیست. بر پسران و دختران لازم است که دقت کنند؛ پدران و مادران نیز موظف‌اند در انتخاب همسر برای پسران و دختران خویش کمال دقت را بنمایند تا همسران خوبی برای فرزندان خود انتخاب نمایند.
پر واضح است که با
عقل و اندیشیدن، بهتر می‌توان بر نفی و اثبات امری تصمیم گرفت، لکن ممکن است بررسی‌های عقلی و فکری در حدی نباشد که انسان قاطعانه بتواند در جهت اثبات یا نفی آن اقدام نماید بدیهی است که در چنین مواردی
اسلام راهنما بوده و باید از دیدگاه‌های افراد صالح بهره جست؛ مثلاً در چنین موردی می‌توان با افراد دانا، با تجربه، دین‌دار و خیرخواه
مشورت کرد؛ همان‌طور که در زمان
معصومین (علیهم‌السلام) افراد می‌آمدند و با
ائمه (علیهم‌السلام) در امر ازدواج مشورت می‌کردند؛ به عنوان نمونه، دو
روایت ذکر می‌شود:
قال الباقر (علیه‌السلام): «اتی رجل رسول الله (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم) یستامره فی النکاح، فقال: نعم انکح وعلیک بذوات الدین تربت یداک ...»؛
امام باقر (علیه‌السلام) فرمودند: مردی خدمت
رسول خدا رسید تا در امر ازدواج با او مشورت کند، رسول اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرمودند: با زن دین‌دار ازدواج کن تا
خدا به زندگی تو
برکت دهد ... .
«
ان لی قرابة قد خطب الی وفی خلقه سوء». قال الرضا (علیه‌السّلام): «ولا تزوجوا ان کان سیئی الخلق».
یکی از مسلمانان به نام
حسین بن بشار واسطی، نامه‌ای خدمت
امام رضا (علیه‌السلام) نوشت که فردی از خویشاوندانم که بداخلاق است به
خواستگاری دخترم آمده است؛ چه کنم؟ دخترم را به او بدهم یا نه؟ شما چه می‌فرمایید؟
امام (علیه‌السلام) در جواب نامه نوشتند: اگر بداخلاق است، دخترت را به او نده.
در
اسلام برای بهبود جامعه و اصلاح شئون حیاتی آن، کوشش‌های فراوانی در ابعاد مختلف صورت گرفته است؛ یکی از مهم‌ترین و بنیادی‌ترین این تلاش‌ها، اصلاح کانون
خانواده بوده که در رأس آن دو عنصر محوری و اساسی یعنی پدر و مادر قرار دارند. شریعت مقدس اسلام برای تشکیل یک خانواده سالم و کامل و پرنشاط، توصیه‌ها و سفارش‌های زیادی نموده که مهم‌ترین آن‌ها انتخاب همسری صالح و مطلوب است. همسری که در آینده فرزندان صالحی پرورش دهند که سازندگان و گردانندگان امور جامعه‌اند. سفارش به بررسی و تحقیق پیرامون گزینش همسر و توصیه به انتخاب شایسته‌ترین آن‌ها در اسلام، نشانه اهمیت موضوع می‌باشد.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «تحقیق درباره انتخاب همسر»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۰۷/۱۲.
