تأثیر دعا در زندگی انسان
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: دعا، زندگی، انسان.
پرسش: تأثیر دعا در زندگی انسان چیست؟
پاسخ: دعا آثار فراوانی در زندگی انسان دارد که برخی از آن‌ها را بیان می‌کنیم: ۱. دعا حالت انس و الفت روح و دل، با ذات خداست و سبب آرامش نفس می‌شود؛ ۲. اسلحه
مؤمن و ستون دین است؛ ۳. کلید پیروزی و رستگاری است؛ ۴. سبب برآورده شدن حوایج می‌شود؛ ۵. ارزشمندی انسان را بالا می‌برد؛ ۶. سبب رسیدن به برخی مقامات است؛ ۷. باعث توسعه بینش و معرفت به مقام ربوبی می‌شود؛ ۸. سبب پشیمانی از گذشته بد است؛ ۹. عمل تلقین اعتقاد به نبوت و
امامت است؛ ۱۰. تمییزدهنده فضایل و رذایل از یک‌دیگر، آموزنده اخلاق فاضله و آداب معاشرت است؛ ۱۱. خلاصه دعا باعث
آرامش، ارتباط با خدا، بیم و
امید،
شجاعت، معرفت،
توکل و ... می‌شود.
ابتدا لازم است به دو نکته اشاره شود:
دعا در اصطلاح اهل شرع گفت‌وگو کردن با حق‌تعالی به نحو طلب حاجت و درخواست حل مشکلات از درگاه او یا به نحو
مناجات و یاد صفات جلال و جمال ذات اقدس اوست.
انسان دارای دو ساحت و دو بُعد است: ۱. بعد معنوی؛ ۲. بعد مادی.
آثار دعا قسمتی مربوط به بعد معنوی و قسمت دیگر مربوط به بعد مادی است که در بیان آثار
دعا به هر دو قسمت اشاره شده است.
با توجه به مطالب فوق می‌گوییم: آن‌چه که از متون دینی استفاده می‌شود این است که دعا آثار فراوانی در زندگی انسان دارد که به جهت اختصار به چند مورد در ذیل اشاره می‌نماییم:
دعا حالت
انس و الفت
روح و دل، با
ذات خدا ست و حصول
آرامش و سکون برای نفس می‌باشد،
همانند مشتاقی که دوست خود را یافته، از دیدارش خوشحال و از سخنانش لذت می‌برد، مشکلاتش را با
کمال اطمینان با او در میان گذاشته و پرده از رازهای دل بر‌می‌دارد و برای انجام خواسته‌ها و آمالش از وی یاری می‌طلبد.
پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم) فرموده‌اند: «دعا اسلحه مؤمن و ستون دین و نور آسمان‌ها و زمین است».
یکی از روان‌شناسان می‌گوید: «فقدان دعا و نیایش در میان ملتی برابر با سقوط آن ملت است، اجتماعی که احتیاج به نیایش را در خود کشته است، معمولاً از
فساد و زوال مصون نخواهد بود ـ منتها باید نیایش را پیوسته و در همه حال انجام داد تا اثر عمیق خود را در انسان همیشه حفظ کند».
امام علی (علیه‌السلام) می‌فرمایند: «دعا، کلید
پیروزی و مفتاح
رستگاری است و
بهترین دعا، دعایی است که از سینه پاک و
قلب پرهیزکار برخیزد».
امام صادق (علیه‌السلام) می‌فرمایند: «دعا برای برآوردن حوایج، نافذتر از نوک نیزه است».
دعا باعث ارزش انسان می‌شود.
امام صادق (علیه‌السلام) فرموده‌اند: «در نزد
خداوند مقاماتی است که بدون دعا کسی به آن نمی‌رسد».
دعا سبب توسعه بینش و
معرفت به مقام ربوبی می‌شود؛ چراکه دعاهای رسیده از
معصومان (علیهم‌السلام) همچون
دعای عرفه،
جوشن کبیر، و ... مجموعه‌ای است از معارف الهی که دقیق‌ترین اوصاف الهی، از صفات ذات گرفته تا صفات افعال، از
توحید ذاتی گرفته تا
توحید ربوبی و ... در آن تبیین شده است.
دعا سبب پشیمانی از گذشته بد و وسیله عروض حالت انفعال و شرمندگی در درون دعاکننده است.
برخی دعاها عامل تلقین اعتقاد به
نبوت و
امامت و لزوم
رهبری معصومان می‌شود مانند
دعای ندبه و
افتتاح ... .
دعا تمییزدهنده فضایل و رذایل از یک‌دیگر، آموزنده اخلاق فاضله، آداب معاشرت، اتصاف به فضایل انسانی و ... می‌شود؛ همچون
دعای مکارم الاخلاق.
دعا پدیدآورنده بیم و
امید در
باطن، دعا باعث روح تسلیم در برابر خدا،
شجاعت، وسیله دفع آسیب‌ها و مولد صفت
توکل است.
خلاصه دعا باعث
آرامش، ارتباط با خدا، بیم و
امید، شجاعت،
معرفت، توکل، ارزش انسان و ... می‌شود.
۱. تفسیر نمونه، آیة الله مکارم و همکاران، دارالکتب الاسلامیة، ج۱، ص۶۳۷ـ۶۴۷ و ج۱۵، ص۱۷۲ـ۱۷۶.
۲. المصباح المنیر، با ترجمه فارسی، آیت‌الله علی مشکینی، نشر الهادی، ص۱۶ـ۳۲.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «تأثیر دعا در زندگی انسان»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۷/۰۷/۰۸.
