چراغ هدایت و کشتی نجات
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: چراغ هدایت، کشتی نجات، امام حسین (علیه‌السلام)، شب معراج، عرش.
پرسش: آیا
حدیث «انّ الحسین مصباح الهدی و سفینة النجاة» در شب معراج رسول اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) در عرش نوشته شده بود؟
پاسخ: این‌که عبارت «انّ الحسین مصباح الهدی و سفینة النجاة» در شب
معراج پیامبر در
عرش نوشته بود یا نه، در منابعی که این
روایت آمده است، سخنی از آن به میان نیامده است. بنابراین نمی‌توان به صورت قطعی
قضاوت کرد که این عبارت مورد سؤال یا مشابه آن در
شب معراج در عرش
پروردگار نوشته شده است یا خیر؛ بلکه این مطلب فقط در حد احتمال است و احتمال دیگر هم این است که پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) این مطلب را از
جبرئیل شنیده باشد.
آن‌چه مهم است این است که این
روایت از نقش هدایت‌گری امام حسین (علیه‌السلام) برای طالبان
هدایت خبر می‌دهد و این‌که این مطلب در عرش نوشته شده است.
بدون
شک یکی از کسانی که درس‌های زیادی به همه آزاد‌مردان و آزادی‌خواهان
جهان داده، وجود
مقدس اباعبدالله الحسین (علیه‌السلام) بود، شخصیتی که با خون خودش
دین اسلام و
قرآن را زنده نگه داشت و در این مسیر از همه هستی خودش گذشت و عزیز‌ترین بستگان و یاران خود را فدای راه
حق و حقیقت و
آزادگی کرد.
مقام ایشان به حدی بلند است که
زبان و قلم از وصف او عاجز‌ند.
اما در مورد سؤال، حدیث مذکور را مرحوم
شیخ صدوق در کتاب
عیون اخبارالرضا (علیه‌السلام) چنین نقل کرده‌اند:
مرحوم
شیخ صدوق می‌فرماید:
ابوالحسن ثابت دوالینی (رضی الله عنه) در سال ۳۵۲ در
مدینه برایم نقل کرده که با واسطه‌هایی که ذکر شد از امام حسین (علیه‌السلام) آن حضرت فرمود: بر
پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) وارد شدم؛ در حالی که
ابی بن کعب پیش آن حضرت بود، پیامبر به من فرمود: مرحبا به تو‌ای اباعبدالله! ای
زینت آسمان‌ها و زمین‌ها!
ابی بن کعب گفت: ای
رسول خدا! چه‌گونه غیر از شما کسی زینت آسمان‌ها و زمین‌ها می‌باشد؟
پیامبر فرمود: ای ابّی! قسم به آن‌که مرا به
حق، به عنوان پیامبر مبعوث گردانید، به‌راستی که
حسین بن علی (علیه‌السلام) در
آسمان (نامش) بزرگ‌تر و بلندآوازه‌تر است، نسبت به
زمین، و به‌راستی که در طرف راست عرش الهی نوشته است که
حسین چراغ هدایت و
کشتی نجات است».
این
حدیث را علاوه بر شیخ صدوق، مرحوم
علی بن یونس عاملی از علمای قرن نهم در
کتاب الصراط المستقیم آورده
و هم‌چنین مرحوم مجلسی در کتاب شریف
بحارالانوار نقل نموده
و نیز در کتاب
شجره طوبی هم نقل شده
است.
تذکر این نکته لازم است که
لفظ حدیث در منابع مذکور آن طوری است که نقل شده، ولی مرحوم بحرانی در
مدینة المعاجز آن را به صورت «ان الحسین مصباح الهدی و سفینة النجاة» نقل کرده است
که معنای هر دو جمله یکی است.
اما این‌که در
شب معراج پیامبر در
عرش نوشته بود یا نه، در منابعی که این
روایت آمده است، سخنی از آن به میان نیامده است. بنابراین نمی‌توان به صورت قطعی
قضاوت کرد که این عبارت مورد سؤال یا مشابه آن در
شب معراج در عرش
پروردگار نوشته شده است یا خیر؛ بلکه این مطلب فقط در حد احتمال است و احتمال دیگر هم این است که پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) این مطلب را از جبرئیل شنیده باشد.
آن‌چه مهم است این است که این روایت از نقش هدایت‌گری
امام حسین (علیه‌السلام) برای طالبان
هدایت خبر می‌دهد و این‌که این مطلب در عرش نوشته شده است.
۱. بحارالانوار، محمدباقر مجلسی، ج۴۴، ص۱۷۴.
۲. تاریخ زندگانی حسین بن علی (علیه‌السلام)، ناشر مؤسسة الوفاء بیروت، چاپ دوم، سال ۱۴۰۳ هجری.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «چراغ هدایت و کشتی نجات»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۰۴/۱۹.
