• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مقام علمی حضرت زهرا

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


کلیدواژه: حضرت زهرا ـ سلام‌الله‌علیها، مقام معنوی، فضایل، مقام علمی.
پرسش: درباره مقام علمی حضرت فاطمه زهرا ـ سلام‌الله‌علیها ـ برایم بنویسید؟
پاسخ: فضایل و کمالات حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها، مانند فضایل سایر معصومان است؛ چون آن حضرت دختر خاتم پیامبران است که برای تولدش رسول خدا چنین بشارت داده شد: انا اعطیناک الکوثر...


برای درک مقام معنوی و فضایل آن حضرت کافی است که روایات رسیده از پیامبر اکرم ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌اله ـ را از خاطر بگذرانیم. فاطمه بهترین زنان دو عالم است، افضل از همه بانوان جهان و از مقام عصمت کبری برخوردار بود، و از هر حیث نسبت به بانوان جهان برتری دارد و الگوی زنان بعد از خود است؛ «فاطمه سیده زنان عالمین است».
چنان‌که در روایات فراوان آمده است: حضرت زهرا تنها بانویی بود که در شأن همسری امیرمؤمنان بود و اگر علی نبود، برای زهرا کفوی نبود؛ این روایت و روایت‌های دیگری که در منابع حدیثی درباره مقام و فضیلت حضرت زهرا آمده است، همه نشانگر این است که این بانو فضایل و مقام معنوی و علمی بسیار بالایی داشت.

از نظر علمی در حدی بود که سایر ائم ه در آن درجه قرار داشتند؛ اگر آن بانو هم‌کفوی غیر از علی نداشت، این حقیقت بیانگر عظمت علمی حضرت زهرا ـ سلام‌الله‌علیها ـ است.

از امام صادق ـ علیه‌السلام ـ نقل شده که سؤال فرمود: آیا می‌دانید تفسیر کلمه «فاطمه» چیست؟ راوی گوید: خیر مولایم مرا به تفسیر آن آگاه فرمایید؛ فرمود یعنی که شر و بدی در وجود او راهی ندارد و اگر برای همسری این بزرگوار علی نبود تا قیامت کسی هم‌شأن ایشان نمی‌شد
[۱] موسوی، محمدکاظم، فاطمه از مهد تا لحد، نشر آقاق، چاپ چهارم، ۱۳۷۱، ص ۶۵.
مقام علمی آن حضرت نیز چونان علی ـ علیه‌السلام ـ بعد از پیامبر سرآمد تمام بشریت است؛ اگرچه عرصه را به آن حضرت به‌قدری تنگ نمودند که اندکی پس از پدر مهربانش دنیا را ترک کرد و با پهلوی شکسته به حضور پدرش شتافت.
(الله لقد فطمها الله تبارک و تعالی بالعلم و عن الطمث بالمیثاق)
[۲] مجلسی، بحارالانوار، ج ۴۳، ص ۱۴ و ۱۵    
[۳] رحمانی همدانی، فاطمه الزهرا و بهجه قلب المصطفی، تهران، مرضیه، چاپ دوم، ۱۳۷۲ ش، ص ۱۴۹.
ترجمه: خداوند آن بانو را از علم مملو ساخت و از ناپاکی‌های زنان در عالم در منع کرد و مبرا نمود.
«به خدا سوگند خداوند متعال آن حضرت را به‌قدری در علم وسعت و ظرفیت داد که از علم بشری بی‌نیاز نمود و هرگز نیازی به آموختن از دیگران نداشته باشد؛ زیرا پدرش اولین معلم اسلام است و آخرین پیامبر است که خداوند او را با دین کامل و کتاب آسمانیش به‌سوی بشریت فرستاد».
[۴] موسوی، محمدکاظم، فاطمه از مهد تا لحد، نشر آقاق، چاپ چهارم، ۱۳۷۱، ص ۶۴.


همچنان‌که علی می‌فرمود: «بپرسید از من از هر چیزی که نمی‌دانید و از هر چیزی که می‌خواهید؛ زیراکه در این سینه من علومی انباشته شده که از پیامبر فراگرفته‌ام و همواره دنبال مردمی هستم که لیاقت داشته باشد، تا آن را به آنها بیاموزم. فاطمه نیز از این مقام رفیع علمی برخوردار بود؛ چون هم‌شأن با علی در تمام فضایل معنوی و علمی بود، اگر ما به خطبه آن حضرت که درباره دفاع از ولایت که در مسجد ایراد فرمود خوب تأمل کنیم، خطبه‌اش را هم‌سنگ خطبه‌های امیرمؤمنان خواهیم یافت.
[۵] ر.ک: خطابه فدک، عزالدین زنجانی، شرح خطبه حضرت زهرا، مشهد، چاپ اول، ص ۴۰.


مرحوم مجلسی درباره تفسیر حدیث امام باقر ـ علیه‌السلام ـ که فرمود: «...فطمها الله بالعلم...»؛ یعنی به سبب کثرت علم از جهل بریده شد و به‌قدری علم دارد که جهالت هرگز در آن راه ندارد و از آغاز آفرینش برخوردار از علوم ربانی شده
[۶] مجلسی، بحارالانوار، ج ۴۳، ص ۶۵.    
[۷] مجلسی، بحارالانوار، ج ۴۳، ص ۱۰۱.    
[۸] رحمانی همدانی، فاطمه الزهرا و بهجه قلب المصطفی، تهران، مرضیه، چاپ دوم، ۱۳۷۲ ش، ص ۱۴۹.
بنابراین با توجه به اینکه آن حضرت تنها دختر پیامبر اکرم بوده است که فرزندانش امامان معصومی چون حسن و حسین هستند که هریک معدن و مخرن علوم الهی بودند و در حضور آن بانو تعلیم و تربیت دیده بودند.
از طرفی آن بانو تنها هم شان امیرمؤمنان ـ علیه‌السلام ـ بود و از هر جهت خصوصاً از جهت علمی و همچنین یازده امام معصوم که وارث علم الهی هستند، فرزندان آن حضرت هستند و تمام آنها به فضایل آن حضرت تصریح کرده‌اند و آن حضرت در تمام فضایل با آنها شریک است
[۹] رحمانی همدانی، فاطمه الزهرا و بهجه قلب المصطفی، تهران، مرضیه، چاپ دوم، ۱۳۷۲ ش، ص ۳۷ ـ ۶۰ و ص ۹ ـ ۱۳. (فضایل حضرت زهرا از زبان فرزندانش).
و آنها وارث علم فاطمه ـ سلام‌الله‌علیها ـ هستند كه مصحف فاطمه به آنها رسيد.

۱. ↑ موسوی، محمدکاظم، فاطمه از مهد تا لحد، نشر آقاق، چاپ چهارم، ۱۳۷۱، ص ۶۵.
۲. ↑ مجلسی، بحارالانوار، ج ۴۳، ص ۱۴ و ۱۵    
۳. ↑ رحمانی همدانی، فاطمه الزهرا و بهجه قلب المصطفی، تهران، مرضیه، چاپ دوم، ۱۳۷۲ ش، ص ۱۴۹.
۴. ↑ موسوی، محمدکاظم، فاطمه از مهد تا لحد، نشر آقاق، چاپ چهارم، ۱۳۷۱، ص ۶۴.
۵. ↑ ر.ک: خطابه فدک، عزالدین زنجانی، شرح خطبه حضرت زهرا، مشهد، چاپ اول، ص ۴۰.
۶. ↑ مجلسی، بحارالانوار، ج ۴۳، ص ۶۵.    
۷. ↑ مجلسی، بحارالانوار، ج ۴۳، ص ۱۰۱.    
۸. ↑ رحمانی همدانی، فاطمه الزهرا و بهجه قلب المصطفی، تهران، مرضیه، چاپ دوم، ۱۳۷۲ ش، ص ۱۴۹.
۹. ↑ رحمانی همدانی، فاطمه الزهرا و بهجه قلب المصطفی، تهران، مرضیه، چاپ دوم، ۱۳۷۲ ش، ص ۳۷ ـ ۶۰ و ص ۹ ـ ۱۳. (فضایل حضرت زهرا از زبان فرزندانش).


سایت اندیشه قم    


رده‌های این صفحه : حضرت زهرا | فضائل اهل بیت
جعبه ابزار