عمر فرشتگان
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: عمر فرشتگان، مرگ، ملائکه.
پرسش: آیا احادیثی هست که دلالت بر عمر فرشتگان می‌کند؟ آیا ملائکه می‌توانند بمیرند چه‌گونه؟ آیا فرشتگان مقرب مانند جبرئیل، میکائیل و ملک‌الموت نیز قبل از رستاخیر و قیامت خواهند مرد؟
پاسخ: طبق روایات خلقت ملائکه بعد از خلقت ارواح پیامبر
اسلام ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ و ائمه ـ علیهم‌السلام ـ بوده، همه آنها حتی جبرائیل، اسرافیل و دیگر ملائکه مقرب الهی قبل از قیامت خواهند مرد. درباره چگونگی مرگ
ملائک احتمال دارد مراد، گسستن پیوند
روح از قالب مثالی‌شان یا از کار افتادن فعالیت مستمر آنها باشد.
بنا بر
روایات متعدد ملائکه از با سابقه‌ترین مخلوقاتی هستند که خداوند متعال آنان را آفریده است؛ زیرا در
احادیث ما آمده است که خلقت ملائکه (فرشتگان) بعد از خلقت انوار و
ارواح مقدسه
پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله و
ائمه طاهرین علیهم‌السلام بوده است.
و باز بر طبق
احادیث متعدد و
متواتر اولین مخلوق پروردگار متعال نور
حضرت محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ و ائمه طاهرین ـ علیهم‌السلام ـ بوده و بعد از آن خداوند آسمان‌ها و
زمین را
خلق کرد و سپس ملائکه را آفرید.
جابر بن عبدالله انصاری گوید از
رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله شنیدم که فرمود: به‌درستی که خداوند من و
علی و
فاطمه و حسن و حسین و ائمه را از یک
نور خلق کرد پس از آن نور
پیروان ما را و ... سپس آسمان‌ها و زمین‌ها را و
ملائکه را آفرید ... ."
اما درباره
مرگ ملائکه از آن‌جا که قبل از
روز قیامت تمام موجوداتی که در آسمان‌ها و زمین هستند می‌میرند، چنان‌که
قرآن می‌فرماید: «
وَ نُفِخَ فِي الصُّورِ فَصَعِقَ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَ مَن فِي الْأَرْضِ إِلَّا مَن شَاء اللَّهُ؛ و در صور دمیده می‌شود و تمام کسانی که در آسمان‌ها و زمین هستند می‌میرند، مگر کسانی که خدا بخواهد.»
این آیه ابتدا می‌فرماید تمام آنها که در زمین و
آسمان هستند، می‌میرند که شامل تمام ملائکه نیز می‌شود، سپس بعضی را از آنها استثنا می‌کند؛ پس، از این آیه فهمیده می‌شود که عده‌ای از موجودات در نفخه اول نمی‌میرند.
در این‌که این کسان کیان‌اند؟ در میان مفسران گفت‌وگو است.
گروهی معتقدند که آنها جمعی از فرشتگان بزرگ خدا همچون جبرئیل،
میکائیل، اسرافیل و عزرائیل می‌باشند.
در روایتی است که وقتی
رسول الله صلی‌الله‌علیه‌وآله این آیه را تلاوت کردند، مردم پرسیدند: چه کسانی استثنا شده‌اند؟ حضرت فرمود: "جبرئیل، میکائیل، اسرافیل و
ملک الموت و وقتی خلایق
قبض روح شدند، آنها نیز به فرمان
خدا به ترتیب می‌میرند."
روایت دیگری حاملان
عرش خدا را نیز بر این
ملائک افزوده‌اند.
به‌هر‌حال از این روایات
و روایاتی که می‌فرماید: وقتی زمان نفخه اول می‌شود، اسرافیل در صور می‌دمد و تمام موجودات روح‌دار می‌میرند مگر اسرافیل که بعد از آن به امر خدا اسرافیل نیز می‌میرد
و از بعضی آیات از جمله آیه: «
وَ لَا تَدْعُ مَعَ اللَّهِ إِلَهًا آخَرَ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ كُلُّ شَيْءٍ هَالِكٌ إِلَّا وَجْهَهُ»
که به‌طور کلی می‌فرماید: هر چیزی هلاک می‌شود و می‌میرد؛ مگر وجه خداوند تعالی، به‌خوبی استفاده می‌شود که این گروه باقی‌مانده نیز سرانجام می‌میرند؛ به‌گونه‌ای که در سرتاسر
عالم هستی موجودی زنده نخواهد بود، جز
خداوند متعال.
این‌که مرگ برای فرشتگان چه‌گونه است؟ باید گفت که آن‌چه ما آن را مرگ می‌دانیم (خروج روح از جسم و عالم
ماده) درباره ملائک معنا ندارند؛ چون آنان جسم ندارند تا خروج روح از آن مفهوم داشته باشد؛ لذا در‌باره‌ی
ماهیت مرگ آنان احتمالاتی وجود دارد:
این‌که مراد از مرگ درباره آنها گسستن پیوند روح از قالب مثالی آنها باشد.
این‌که مقصود، از کار افتادن فعالیت مستمر
ارواح و ملائک و از دست دادن توان ادراکی‌شان باشد.
بنابراین فرشتگان دارای عمر بسیار طولانی هستند؛ اما آنان نیز روزی خواهند مرد.
پایگاه اسلام کوئست.
