• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

درهای جنة

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: درهای بهشت، قم، ایمان، عمل صالح، مؤمنان، تقوا.
پرسش: آیا بعضی از درهای بهشت به اهل قم اختصاص دارد؟
پاسخ: از جمله شهرهایی که در روایات فضیلت‌هایی برای آنها بیان شده است، می‌توان به مکه مکرمه، مدینه منوره، کربلا، کوفه، قم و ... اشاره کرد.
از آیات قرآن و از روایات به‌خوبی استفاده می‌شود که بهشت درهایی دارد؛ اما این درها، همانند درهای دنیا که در مدخل باغ‌ها و قصرها و خانه‌ها می‌گذارند نیست؛ بلکه این درها اشاره به اعمال و کارهایی است که سبب ورود به بهشت می‌شوند.
اهمیت شهر قم و اختصاص درهایی از بهشت به اهل آن را می‌توان به‌خاطر ایمان و تقوای و کارهای نیک اهل و ساکنین آن و همچنین وجود مرقد مطهر و منور یکی از نوادگان پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ حضرت معصومه ـ سلام‌الله‌علیها ـ در این شهر دانست. منظور روایات از بهشتی بودن اهل قم، مؤمنین و نیکوکارانی است که در این شهر با علل و اسباب رایج در این شهر نظیر عبادت، فقاهت، دوستی و محبت اهل بیت پیامبر اکرم ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ و... بهشت را کسب کرده اند.



در میان شهرها و بلاد جهان، بعضی از آنها دارای برتری‌هایی هستند تا جایی که در نزد مسلمانان، بعضی از شهرها مثل مکه، مدینه، قدس و کربلا و... به‌عنوان شهرهای مقدس دانسته شده است و در روایات بیان شده است که عبادت، سکونت، انفاق و حتی مردن در این شهرها از ارزش خاصی برخوردار است. این برتری‌ها به دلیل ویژگی‌های مختلف و متعددی مثل وجود کعبه در مکه، قبر پیامبر گرامی اسلام ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ در مدینه، قبر امام حسین ـ علیه‌السلام ـ در کربلا و ... است که در آنها یا در ساکنان آنها وجود داشته است. پیامبر اکرم ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ و ائمه طاهرین ـ علیهم‌السلام ـ برخی فضیلت‌های این شهرها را بیان کرده‌اند؛ از جمله شهرهایی که در روایات فضیلت‌هایی برای آنها بیان شده است، می‌توان به مکه مکرمه، مدینه منوره، کربلا، کوفه، قم و ... اشاره کرد.


از آیات قرآن و از روایات به‌خوبی استفاده می‌شود که بهشت درهایی دارد، ولی این تعدد درها نه به خاطر آن است که عده واردشوندگان به بهشت آن‌گونه‌اند که اگر بخواهند از یک در وارد شوند تولید زحمت می‌کند و نه از جهت آن است که یک نوع تفاوت گروهی و طبقاتی وجود دارد، که هر گروهی موظفند از یک در وارد شوند و نه برای نزدیکی و دوری راه است و نه به‌خاطر زیبایی و تنوع به‌خاطر کثرت درها! اصولاً درهای بهش ت همانند درهای دنیا که در مدخل باغ‌ها و قصرها و خانه‌ها می‌گذارند نیست؛ بلکه این درها اشاره به اعمال و کارهایی است که سبب ورود به بهشت می‌شوند و لذا در پاره‌ای از اخبار می‌خوانیم که "بهشت درهایی به نام‌های مختلف دارد؛ از جمله: دری دارد که به‌عنوان باب المجاهدین (در مجاهدان) نامیده می‌شود.‌

۲.۱ - حدیثی از امام باقر

از امام باقر ـ علیه‌السلام ـ در حدیثی می‌خوانیم: و اعلموا ان للجنة ثمانیة ابواب عرض کل باب منها مسیرة اربعین سنة"؛ "بدانید که بهشت هشت در دارد که عرض هر دری از آنها به اندازه چهل سال راه است". "این خود نشان می‌دهد که "در" در این‌گونه موارد، مفهومی وسیع‌تر از آنچه در تعبیرات روزانه گفته می‌شود دارد.


بنابراین باید گفت مراد از درهای بهشت اسباب و علل رسیدن و داخل شدن بهشت است.

۳.۱ - دیدگاه برخی مفسران

بعضی از مفسران فرموده‌اند: این‌که گفته می‌شود جهنم دارای هفت در و بهشت دارای هشت در است، اشاره به افزون بودن عوامل رحمت از عوامل عذاب و غضب است‌ و عدد در اینجا برای کثرت آمده است (نه اینکه مراد از هفت، شش به علاوه یک و مراد از هشت هفت به علاوه یک باشد).


براین‌اساس باید گفت: اینکه در روایات وارد شده است که درهایی از بهشت به اهل بعضی از شهرها اختصاص دارد، مراد وجود اسباب علل رسیدن به بهشت در بین مردم آن شهر است.

۴.۱ - سخن امام رضا درباره شهر قم

وَ عَنْ سَهْلِ بْنِ زِیَادٍ عَنْ عَلِیِّ بْنِ إِبْرَاهِیمَ الْجَعْفَرِیِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْفُضَیْلِ عَنْ عِدَّةٍ مِنْ أَصْحَابِهِ عَنِ الصَّادِقِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ ـ علیه‌السلام ـ قَالَ إِنَّ لَعَلَی قُمَّ مَلَکاً رَفْرَفَ عَلَیْهَا بِجَنَاحَیْهِ لَا یُرِیدُهَا جَبَّارٌ بِسُوءٍ إِلَّا أَذَابَهُ اللَّهُ کَذَوْبِ الْمِلْحِ فِی الْمَاءِ ثُمَّ أَشَارَ إِلَی عِیسَی بْنِ عَبْدِاللَّهِ فَقَالَ سَلَامُ اللَّهِ عَلَی أَهْلِ قُمَّ یَسْقِی اللَّهُ بِلَادَهُمُ الْغَیْثَ وَ یُنْزِلُ اللَّهُ عَلَیْهِمُ الْبَرَکَاتِ وَ یُبَدِّلُ اللَّهُ سَیِّئاتِهِمْ حَسَناتٍ هُمْ أَهْلُ رُکُوعٍ وَ سُجُودٍ وَ قِیَامٍ وَ قُعُودٍ هُمُ الْفُقَهَاءُ الْعُلَمَاءُ الْفُهَمَاءُ هُمْ أَهْلُ الدِّرَایَةِ وَ الرِّوَایَةِ وَ حُسْنِ الْعِبَادَةِ.
امام رضا ـ علیه‌السلام ـ درباره اهمیت شهر قم و مقام ساکنان آن فرموده‌اند: بهشت هشت در دارد، یکی از این درها برای اهل قم است که در میان شهرهای دیگر بهترین شیعیان ما هستند و ...


همان‌طور که در این روایات آمده است، اهمیت شهر قم را می‌توان به‌خاطر ایمان و تقوای و کارهای نیک اهل و ساکنین آن و همچنین وجود مرقد مطهر و منور یکی از نوادگان پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ حضرت معصومه ـ سلام‌الله‌علیها ـ در این شهر دانست.

۵.۱ - حدیثی از امام صادق

امام صادق ـ علیه‌السلام ـ فرمود: درود خدا بر اهل قم، خداوند شهرشان را از باران سیراب کند و برکات خود را بر آنان نازل فرماید و گناهان آنان را به حسنات مبدل سازد؛ زیرا اهل رکوع و سجود و قیام و قعود (عبادت) هستند. آنان فقیه و دانشمندانی فهیمند که اهل روایت و درایت (فهم) حدیث نیز هستند."


البته این بدان معنا نیست که همه اهل این شهر افراد صالح و از تقوای کامل برخوردارند؛ بلکه همان‌طور که در مقدس‌ترین شهر ها (مثل مکه و مدینه) حتی در زمان پیامبر بدترین و شرورترین افراد مشرک و منافق زندگی می‌کردند، در شهر قم و دیگر شهرهای مقدس نیز افراد خوب و بد، مؤمن و کافر وجود دارد. بنابراین منظور روایات از بهشتی بودن اهل قم ، مؤمنین و نیکوکارانی است که در این شهر با علل و اسباب رایج در این شهر نظیر عبادت، فقاهت، دوستی و محبت اهل بیت پیامبر اکرم ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ و ... بهشت را کسب کرده‌اند.


همچنین از بیان علت تجلیل از اهل قم می‌توان استفاده کرد که این ویژگی‌ها اگر در هر انسانی باشد، از اهل بهشت خواهد بود؛ هرچند در قم زندگی نکرده باشد و محل زندگی او هزاران کیلومتر با این شهر فاصله داشته باشد. به هر حال از نظر اسلام ملاک وارد شدن در بهشت داشتن ایمان و عمل صالح است و چون ائمه ـ علیهم‌السلام ـ علم داشته‌اند که گروه زیادی از اهل این شهر دارای این ویژگی هستند که داخل در بهشت می‌شوند، به این بیان فرموده‌اند که یک یا سه در از درهای بهشت به اهل قم اختصاص دارد.


۱. خصال صدوق، ابواب الثمانیة، ج ۱، ص ۴۰۸.    
۲. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج ‌۱۰، ص ۱۹۴.    
۳. علامه مجلسی، محمدباقر، بحارالأنوار، ج ۵۷، ص ۲۱۶، ح ۳۹.    
۴. علامه مجلسی، محمدباقر، بحارالأنوار، ج ۵۷، ص ۲۱۷، ح ۴۶.    



پایگاه اسلام کوئست.    


رده‌های این صفحه : تفسیر حدیث | حدیث شناسی




جعبه ابزار