• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حکومت یازده مهدی پس از امام زمان

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: فرزندان امام حسین (علیه‌السلام)، رجعت، قیامت، امامان معصوم (علیهم‌السلام)، امام زمان (عجّل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف).

پرسش: در یک حدیث، امام صادق (علیه‌السلام) فرموده‌اند: بعد از قائم یازده مهدی دیگر از ما اهل بیت هستند که از فرزندان امام حسین (علیه‌السلام) هستند، آیا آنها امامان معصوم هستند ...؟

پاسخ: حکومت یازده مهدی پس از امام عصر (علیه‌السلام) را نمی‌توان به حکومت یازده امام رجعت‌کننده از ائمه دوازده‌گانه تفسیر کرد؛ چون در روایت، یازده مهدی از اولاد امام حسین (علیه‌السلام) آمده است؛ اما می‌توان به عنوان یک احتمال گفت که این یازده نفر از ولات عهد ائمه (علیهم‌السلام) و والیان آن بزرگواران در زمان رجعت و پس از حکومت حضرت مهدی (علیه‌السلام)، هستند و از علما و صلحا و اولیای بزرگوار الهی‌اند؛ اما حقیقت حال در روایات بیان نشده و راهی غیر از روایات به این‌گونه امور وجود ندارد؛ پس بهتر است علم به این‌گونه مسائل را به خدا و اهل ذکر از امامان معصوم (علیهم‌السلام) واگذار کنیم.




از عمیق‌ترین تحولات و دگرگونی‌هایی که جهان ما در زمان و مکان و اشیائش با آن روبه‌روست، حرکت و سیر جهان ماده به سوی عالم غیب است که قرآن و معارف اسلامی از آن پرده بر می‌دارد و بر اهمیت و حساسیت آن تأکید می‌ورزد و این حرکت و تحول را بازگشت انسان به سوی خدا و رویارویی انسان با قدرت او و یا رفتن به سوی ملا اعلی و آخرت می‌نامند و نسبت به ما آن را فرا رسیدن قیامت و رستاخیز می‌خوانند؛ نقطه اوج این حرکت و تحول، نسبت به انسان، مرگ است که از دیدگاه اسلام ورود به زندگی گسترده‌تر است و نقطه عطف آن نسبت به جهان هستی، قیامت است و اتحاد دو جهان ماده و غیب.


در قرآن کریم و سنت آمده است که رستاخیز و قیامت دارای مقدمات و نشانه‌هایی پی‌در‌پی است که در زمین و آسمان و جامعه بشری پدید می‌آید و حکومت مهدی (علیه‌السلام) آخرین و بزرگ‌ترین مرحله حرکت جهان مادی پیش از برپایی رستاخیز و قیامت است.


به نظر می‌رسد که دست‌یابی به جهان بالایی که روایات از آن سخن می‌گویند و در زمان حضرت مهدی (علیه‌السلام) تحقق خواهد یافت، مقدمه‌ای بر راهیابی به سوی جهان آخرت است. بنابراین روایاتی که درباره رجعت و بازگشت عده‌ای از پیامبران و امامان (علیهم‌السلام) به زمین و حکمرانی آنها بعد از مهدی (علیه‌السلام) سخن گفته و نیز در آیات متعدد، تفسیر به «رجعت» شده، مراد، همین مرحله است، و اعتقاد به رجعت هر چند از ضروریات اسلام نیست، اما روایات مربوط به آن به حدی زیاد و مورد وثوق است که اعتقاد به آن را یک امر روشن و غیر قابل انکار می‌سازد.


طبق برخی روایات، رجعت، پس از حکومت حضرت مهدی و پس از حکومت یازده مهدی دیگر، آغاز می‌شود.

از امام جعفر صادق (علیه‌السلام) نقل شده است که فرمود: «همانا بعد از قائم، یازده مهدی از فرزندان حسین (علیه‌السلام) از ما اهل بیت‌اند».

با توجه به اجمال و برخی ابهاماتی که در کیفیت رجعت و حکومت امامان معصوم (علیهم‌السلام) یا برخی دیگر از ولات و اولیای آنان پس از ظهور و حاکمیت مهدوی، وجود دارد، نمی‌توان درباره حوادث و پیش‌آمدهای آن به تفصیل و به طور قطع، اظهار‌نظر کرد.
حکومت یازده مهدی از اولاد امام حسین (علیه‌السلام) پس از امام زمان (علیه‌السلام)، نیز از امور و حوادث پس از حکومت ولیعصر (علیه‌السلام) و در آستانه و بلکه هم‌زمان با رجعت است که در برخی روایات به آن اشاره شده است و هیچ‌گونه توضیح و تفصیلی درباره آن بزرگواران و بیان ویژگی‌های آنان در روایات و منابع روابی وجود ندارد. تنها چیزی که می‌توان گفت این است که آنان افراد وارسته و شایسته هستند که چنین لیاقتی دارند، اما اینکه آنان دارای مقام عصمت هم هستند یا نه، دلیلی بر نفی یا اثبات آن در منابع روایی وجود ندارد.


براساس ادله مسلّم عقلی و نقلی، عصمت که لازمه قطعی امامت و پیشوایی در اسلام است، در دوازده امام معصوم بعد از پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) که اوصیای آن بزرگوارند و به وجود مقدس خاتم اوصیاء امام عصر (عجّل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) خاتمه می‌یابند، اختصاص دارد.
همان‌گونه که امامت و وصایت مختص این دوازده نفر است.


بنابراین حکومت یازده مهدی پس از امام عصر (علیه‌السلام) را نمی‌توان به حکومت یازده امام رجعت‌کننده از ائمه دوازده‌گانه تفسیر کرد؛ چون در روایت، یازده مهدی از اولاد امام حسین (علیه‌السلام) آمده است؛ اما می‌توان به عنوان یک احتمال گفت که این یازده نفر از ولات عهد ائمه (علیهم‌السلام) و والیان آن بزرگواران در زمان رجعت و پس از حکومت حضرت مهدی (علیه‌السلام)، هستند و از علما و صلحا و اولیای بزرگوار الهی‌اند؛ اما حقیقت حال در روایات بیان نشده و راهی غیر از روایات به این‌گونه امور وجود ندارد؛ پس بهتر است علم به این‌گونه مسائل را به خدا و اهل ذکر از امامان معصوم (علیهم‌السلام) واگذار کنیم.


۱. عصر ظهور، علی کورانی.
۲. سیمای آفتاب، دکتر حبیب‌الله طاهری.



۱. کورانی، علی، عصر ظهور، ص۳۳۲، ترجمه مهدی حقی، تهران، امیرکبیر، ۱۳۸۵ش.    
۲. کورانی، علی، عصر ظهور، ص۳۳۲، ترجمه مهدی حقی، تهران، امیرکبیر، ۱۳۸۵ش.    
۳. شیخ طوسی، محمد بن حسن، الغیبة، ص۴۷۸، قم، مؤسسه المعارف الاسلامیة، ۱۴۱۱ق.    




سایت ‌اندیشه قم، برگرفته از مقاله «حکومت یازده مهدی پس از امام زمان»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۸/۰۸/۱۵.    







جعبه ابزار