تحقیر شدن در کار
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: بیاحترامی ،
تحقیر کردن،
درماندگی آموخته شده ،
ناامیدی .
پرسش: من دیپلم دارم و فعلاً شاگرد میکانیک هستم که با اینکه بزرگترم از او ولی
کتک میخورم و به من خنگ میگوید البته هر جا کار کردم به من خنگ میگفتند نمیدانم آیا واقعاً خنگ هستم یا نه؟ به همین دلیل آرزوی مردن میکنم لطفا مرا در این موضوع راهنمائی کنید؟
پاسخ: ابتدا نکاتی را جهت تنویر اذهان و از باب مقدمه بیان کرده و سپس به ارائه راهکارهایی در رابطه با سؤال میپردازیم.
خداوند متعال
انسانها را متفاوت آفریده و به هر کسی توانایی ویژهای عنایت فرموده است به طوری که در همه
افراد بشر توانایی و قابلیت هر کاری را به ودیعه ننهاده است، بلکه برای گردش چرخهای اجتماع
افراد را با ذوق و استعدادهای مخصوصی آفریده است تا هر کسی رشتهای و کاری را که دوست دارد و توانایی آن را هم دارد دنبال کند و لذا ما به این مسئله باید عنایت داشته باشیم. پارهای از شکستها و
ناکامیهای نوجوانان و جوانان، معلول انحراف از این اصل مسلم است که آنان گاهی بر اثر
تبلیغات غلط و
تربیتهای نادرست دنبال کاری میروند که ذوق و استعداد آن را ندارند و لذا شکست خورده و تو سری خور میشوند. از
ادیسون سؤال شد که چرا اغلب جوانان موفق نمیشوند؟ گفت: برای اینکه راه خود را نمیشناسند و در جاده دیگری گام بر میدارند.
همه
افراد جامعه به یک ارزشیابی ثابت و استوار از خود،
احترام به خود و احترام به دیگران نیازمندند و هیچ کس نمیتواند نسبت به داوری دیگران بیتفاوت باشد و البته داوری دیگران همیشه واقعبینانه نیست و چه بسا اشتباه و صد در صد خلاف واقع است. نوجوانان و جوان نسبت به داوری دیگران حساسیت بیشتری دارد و به احترام و
تشویق بیشتری هم نیاز دارد و اگر در مدرسه یا محیط کار یا منزل، مورد تشویق منطقی قرار گیرد بر
خلاقیت و
تلاش خود میافزاید و سعی میکند در کارها،
پیشرفت داشته باشد و بالعکس اگر نوجوانی در محیطی همراه با
تحقیر و
سرزنش یا
تنبیه مواجه گردد نه تنها پیشرفت نداشته بلکه به
افسردگی ، درماندگی و احساس ناتوانی ذاتی گرفتار میشود. و لذا در دستورات دینی و تربیتی به مسئله تشویق و تنبیه توجه زیادی شده است.
ناکامی و شکست و عدم بازخورد مناسب در کارها باعث اختلال می شود که به آن درماندگی آموخته شده می گویند مثلاً
فردی که توانایی انجام کاری را دارد ولی به دلائل متعدد مرتب به او القاء میشود که تو نمیتوانی یا عقب مانده هستی یا اینکه
پاداش مناسب از کار خود نمیگیرد، او در آینده به ناتوانی آموخته شده گرفتار میشود و خودش هم باور میکند که ناتوان است در حالی که در واقع توانایی و استعداد دارد.
۱. اگر به کاری علاقه ندارید یا احساس میکنید استعداد آن را ندارید وارد آن کار نشوید.
۲. سعی کنید به اندازه توان و قدرت خود و به مقداری که میتوانید کاری را به خوبی انجام دهید، تصمیم بگیرید و برنامه داشته باشید.
۳. از
عجله در کارها پرهیز کنید و با
حوصله و دقت اقدام کنید.
۴.
محیط کار خود را عوض کرده و با
افرادی که از نظر
فرهنگی و اجتماعی مناسب هستند
معاشرت داشته باشید. کار کردن در کنار کسانی که به
انسان سر کوفت میزنند موجب
یاس و
ناامیدی انسان میشود.
۵. از گذشته خود و نقاط ضعف خودتان و درد دلهای خود به دوستان جدید چیزی نگوئید. بلکه شما تلاش کنید تا کار را بهتر یاد بگیرید و توانمندیهای خود را به اثبات برسانید.
۶. از
شوخی و کارهای سبک پرهیز نمائید.
۷. به توانایی و استعداد خود
ایمان داشته باشید و سعی کنید به قضاوتهای نادرست دیگران اهمیت ندهید. فقط در صدد
تقویت استعدادهای خود باشید.
۸. در یک کار متمرکز شوید و از پراکنده کاری اجتناب نمائید، به دست آوردن تخصص در یک زمینه بهتر است.
۹.
نماز ،
سحرخیزی ، دوری از
گناه و خواستههای نفسانی را جدی بگیرید.
۱۰.
توسل ،
دعا و
رابطه معنوی با خداوند را هر روز بهتر کنید.
۱۱. از
همنشینی با افراد هرزه ،
بیاراده ، بیکار،
معصیت کار شدیداً اجتناب کنید.
۱۲. به دوستان خود
احترام کرده و با
متانت رفتار کنید.
۱۳. به توانایی و استعداد خود باور داشته باشید و عقبنشینی نکنید و
یقین بدانید که میتوانید. حتی ضعیفترین
افراد توانایی پیشرفت را دارند.
۱۴. بهانه و نقطه ضعف از خود نشان ندهید و با صلابت باشید.
۱۵.
صبر ،
حوصله ، دقت،
توکل بر قدرت
خداوند ،
تفکر در امور، سر لوحه کارتان باشد.
امام علی علیهالسلام:قبل از تصمیم بر کاری،
مشورت نما و قبل از اقدام در آن کار
فکر و
اندیشه کن.
• بودو، آلن، خلاقیت در آموزشگاه(ترجمه علی خان زاده) انتشارات مهر.
• علی قائمی، خانواده و مسائل نوجوان و جوان، انتشارات شفق، ۱۳۷۰ ج۱و ۲.
سایت اندیشه قم.