• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تحصیل و ازدواج

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: ازدواج ، موانع ازدواج ، تحصیل .
پرسش: جوانی هستم ۲۹ ساله و در حال تحصیل و هنوز ازدواج نکرده‌ام، آیا ازدواج مانع تحصیل نیست؟ اگر من به خاطر تحصیل ازدواج خود را به تأخیر بیاندازم معصیت نکرده‌ام؟
پاسخ: در پاسخ به سؤال شما نکاتی را باید از باب مقدمه بیان کنیم.



فلسفه و ره‌آورد ازدواج علاوه بر ارضای غریزه جنسی ، تعهد ، تکامل، آرامش و فوائد ارزنده دیگری است که برای انسان به ارمغان می‌آورد. متعهد شدن در برابر همسر و خانواده در انسان بزرگواری و احساس مسئولیت اجتماعی به وجود می‌آورد و بسیاری از لیاقت‌ها و استعدادهای درونی او را شکوفا و بارور می‌سازد.
در تشکیل خانواده لذت و رشدی است که هیچ چیز دیگری جایگزین آن نمی‌شود. استاد شهید مطهری می‌فرماید:« یک خصائص اخلاقی هست که انسان جز در مکتب تشکیل خانواده نمی‌تواند آن‌ها را کسب کند. تشکیل خانواده یعنی یک نوع علاقمند شدن به سرنوشت دیگران...، اخلاقیون و ریاضت‌کش‌ها که این دوران را نگذرانده‌اند، تا آخر عمر یک نوع «خامی» و یک نوع «بچّگی» در آن‌ها وجود داشته است. و یکی از علل این که در اسلام ازدواج یک امر مقدس و یک عبادت تلقّی شده همین است».
همچنین درباره نقش تربیتی ازدواج می‌فرماید:« یک پختگی هست که این پختگی جز در پرتو ازدواج و تشکیل خانواده پیدا نمی‌شود، در مدرسه پیدا نمی‌شود، در جهاد نفس پیدا نمی‌شود، ‌در نماز شب پیدا نمی‌شود، این را فقط در همین جا ( ازدواج و تشکیل خانواده) باید به دست آورد».
قرآن کریم ازدواج و همسر را نشانه رحمت خداوند و مایه آرامش و تعالی انسان معرفی کرده است:
« وَ مِنْ آیاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْواجاً لِتَسْکُنُوا إِلَیْها وَ جَعَلَ بَیْنَکُمْ مَوَدَّةً وَ رَحْمَةً إِنَّ فِی ذلِکَ لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ»؛ از آیات و نشانه‌های ( حکیمانه) خداوند این است که برای شما از جنس خودتان همسرانی قرار داد تا در کنار آنان آرامش و سکون یابید و میان شما مهر و محبت و رحمت قرار داد. به تحقیق در این کار خداوند برای متفکران دلایل حکیمانه‌ای است».


ازدواج و تأسیس کانون خانواده یکی از مقدّس‌ترین بناها و برنامه‌های زندگی است که فواید زیادی بر آن مترتب است که به چند نمونه به طور اجتمال اشاره می‌شود:

۲.۱ - انس و آرامش

یکی از خصائص و نیازهای طبیعی انسان، انس و مودت است. تنها زندگی کردن بسیار دشوار و دردناک است. انسان، به انسان دیگری نیاز دارد که امین و درست‌کار و غمخوار و مهربان و رازدار و انیس او باشد و بتواند در کنار او آرامش خاطر پیدا کند و این مهم تنها در انتخاب همسری مطلوب حاصل می‌شود.

۲.۲ - حفظ عفت و مصونیت از گناه

در اثر ازدواج غریزه جنسی که یکی از نیرومند‌ترین غرائز است در مسیر طبیعی خود قرار می‌گیرد و از انحراف و گناه مصونیت پیدا می‌کند. و اگر این غریزه به طور مشروع ارضاء نشود، آثار زیانبار دنیوی و اخروی را در پی خواهد داشت و لذا پیامبر گرامی اسلام صلّی الله علیه و آله فرمودند:« هر کس می‌خواهد پاک و پاکیزه خدا را ملاقات کند، باید ازدواج کند».

۲.۳ - آرامش و تعادل اعصاب

دانشمندان نوشته‌اند که ارضاء صحیح و به موقع غریزه جنسی و ترشح معتدل غدد جنسی برای سلامت جسم و جان آدمی ضرورت دارد. و ترک آن باعث پاره‌ای از بیماری‌های روانی و گاهی جسمانی می‌شود. اگر غریزه جنسی به موقع و از طریق طبیعی و صحیح ارضاء نشد، ممکن است امراضی از قبیل ضعف اعصاب، اضطراب ، ‌افسردگی ، یأس ، تندخویی ، گوشه‌گیری و غیره را به همراه خواهد داشت.
[۵] ابراهیم امینی، انتخاب همسر، سازمان تبلیغات اسلامی، ۱۳۷۲، ص۲۳ ۲۶.


۲.۴ - تولید و تکثیر نسل

یکی از ثمرات بزرگ ازدواج وجود فرزند و تولید و بقاء نسل آدمی است.

۲.۵ - محبوب‌ترین بناء نزد خداوند

امام صادق علیه‌السّلام فرمودند که رسول خدا صلّی الله علیه و آله فرمود:« ما بُنی فی الاسلام احب الی الله عزوجلّ من الترویج؛ بنائی در اسلام بنا نشده که پیش خداوند بهتر و محبوب‌تر از بنای ازدواج باشد».




۳.۱ - حفظ و تقویت ایمان و معنویات

یکی از سپرهای قوی در برابر شیطان ایمان است و این ایمان با ازدواج تقویت می‌شود. وقتی ازدواج حاصل شد آن کشش‌های آتشین شهوت مهار می‌شود و ایمان انسان تهدید نمی‌شود.

۳.۲ - بهره‌مندی از دوران شیرین و بانشاط جوانی

بهار ازدواج، « دوران جوانی و نوجوانی» است. در این دوران، شور و نشاط مخصوصی بر انسان حاکم می‌باشد. اگر از این دوران استفاده لازم برده شود، به زودی فصل خزان فرا می‌رسد و نشاط از بین می‌رود، یا کم می‌شود، و انسان دیگر نمی‌تواند لذت و استفاده کامل از ازدواج ببرد.

۳.۳ - محفوظ ماندن از بیماری‌های عصبی و روانی

فشارهای غریزه جنسی، اگر از راه صحیح و مشروع دفع نشود، خرابی‌هایی به بار می‌آورد و باعث ضعف اعصاب، پریشانی، تندخوئی، و ناامیدی می‌شود.
[۷] علی اکبر مظاهری، جوانان و انتخاب همسر، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه، ۱۳۷۴، ص۳۹ ۴۷.

با توجه به مقدسات و فوایدی که برای ازدواج بیان شد باید به عرض شما برادر عزیز برسانم که نه تنها ازدواج مانع تحصیل شما نمی‌شود، بلکه باعث رشد و بالندگی و شکوفائی استعداد شما می‌گردد و انگیزه شما را برای ادامه تحصیل دو چندان می‌کند و احساس مسئولیت را در شما تقویت نموده و باعث جدّیت و تلاش بیش‌تری می‌گردد و از طرف دیگر باعث حفظ دین و ایمان و آبروی اجتماعی شما می‌گردد و شما را به خدا و معنویات بیشتر نزدیک می‌کند و دیگر این که از نظر فقهاء و شرع مقدس اگر کسی به همسر احتیاج داشته باشد و بدون آن به حرام بیفتد، واجب است که ازدواج کند و همسری برگزیند، و نگران رزق و روزی هم نباشد که خداوند خودش تضمین فرموده است. قرآن کریم می‌فرماید:« به جوانان بی‌همسر و ازدواج نکرده، همسری انتخاب کنید و اگر فقیر باشند خداوند به فضل خود آنان را غنی می‌سازد ( یعنی فقر مانع ازدواج نشود) به درستی که خداوند توسعه دهنده داناست».
قال رسول الله صلّی الله علیه و آله:« مَن رغِبَ عن سنّتی فلیس منّی و إنَّ مِن سنّتی النکاح؛ کسی که از دستور و سنّت من اعراض کند از من نیست و نکاح از سنّت من است».
[۹] حرّ عاملی، وسائل الشیعه، ج۱۴، ص۴، مکتبه اسلامیه، ۱۳۸۳ قمری.



• دکتر علی قائمی، تشکیل خانواده در اسلام، انتشارات امیری، ۱۳۷۲.
• دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، ره توشه راهیان نور، ۱۳۷۵، ویژه ماه مبارک رمضان.
• ابراهیم امینی، انتخاب همسر، سازمان تبلیغات اسلامی، ۱۳۷۲.
• مجید رشیدپور، روانشناسی ازدواج در اسلام، انجمن اولیاء و مربیان، ۱۳۶۵.
• محمد محمدی اشتهاردی، ازدواج آسان و شیوه همسرداری، انتشارات نبوی، ۱۳۷۱.


۱. مرتضی مطهری، تعلیم و تربیت در اسلام، صدرا، ۱۳۶۷، ص۲۵۱-۲۵۲.    
۲. مرتضی مطهری، تعلیم و تربیت در اسلام، ص۳۹۸.    
۳. روم/سوره۳۰، آیه۲۱.    
۴. حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۱۴، ص۶، مکتبه الاسلامیه، ۱۳۸۴ قمری.    
۵. ابراهیم امینی، انتخاب همسر، سازمان تبلیغات اسلامی، ۱۳۷۲، ص۲۳ ۲۶.
۶. حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۱۴، ص۳، حدیث۴، مکتبه الاسلامیه، ۱۳۸۴ قمری.    
۷. علی اکبر مظاهری، جوانان و انتخاب همسر، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه، ۱۳۷۴، ص۳۹ ۴۷.
۸. نور/سوره۲۴، آیه۳۲.    
۹. حرّ عاملی، وسائل الشیعه، ج۱۴، ص۴، مکتبه اسلامیه، ۱۳۸۳ قمری.



سایت اندیشه قم.    


رده‌های این صفحه : ازدواج | جوانان




جعبه ابزار