تحصیل و ازدواج
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: ازدواج ،
موانع ازدواج ،
تحصیل .
پرسش: جوانی هستم ۲۹ ساله و در حال تحصیل و هنوز ازدواج نکردهام، آیا ازدواج مانع تحصیل نیست؟ اگر من به خاطر تحصیل ازدواج خود را به تأخیر بیاندازم
معصیت نکردهام؟
پاسخ: در پاسخ به سؤال شما نکاتی را باید از باب مقدمه بیان کنیم.
فلسفه و رهآورد ازدواج علاوه بر ارضای
غریزه جنسی ،
تعهد ، تکامل،
آرامش و فوائد ارزنده دیگری است که برای
انسان به ارمغان میآورد. متعهد شدن در برابر همسر و
خانواده در انسان بزرگواری و
احساس مسئولیت اجتماعی به وجود میآورد و بسیاری از لیاقتها و استعدادهای درونی او را شکوفا و بارور میسازد.
در تشکیل خانواده لذت و رشدی است که هیچ چیز دیگری جایگزین آن نمیشود. استاد
شهید مطهری میفرماید:« یک خصائص
اخلاقی هست که انسان جز در مکتب
تشکیل خانواده نمیتواند آنها را کسب کند. تشکیل خانواده یعنی یک نوع علاقمند شدن به سرنوشت دیگران...، اخلاقیون و ریاضتکشها که این دوران را نگذراندهاند، تا آخر عمر یک نوع «خامی» و یک نوع «بچّگی» در آنها وجود داشته است. و یکی از علل این که در
اسلام ازدواج یک امر مقدس و یک
عبادت تلقّی شده همین است».
همچنین درباره نقش
تربیتی ازدواج میفرماید:« یک پختگی هست که این پختگی جز در پرتو ازدواج و تشکیل خانواده پیدا نمیشود، در مدرسه پیدا نمیشود، در
جهاد نفس پیدا نمیشود، در
نماز شب پیدا نمیشود، این را فقط در همین جا ( ازدواج و تشکیل خانواده) باید به دست آورد».
قرآن کریم ازدواج و همسر را نشانه رحمت
خداوند و مایه
آرامش و تعالی انسان معرفی کرده است:
« وَ مِنْ آیاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْواجاً لِتَسْکُنُوا إِلَیْها وَ جَعَلَ بَیْنَکُمْ مَوَدَّةً وَ رَحْمَةً إِنَّ فِی ذلِکَ لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ»؛ از آیات و نشانههای ( حکیمانه) خداوند این است که برای شما از جنس خودتان همسرانی قرار داد تا در کنار آنان آرامش و سکون یابید و میان شما مهر و
محبت و رحمت قرار داد. به تحقیق در این کار خداوند برای متفکران دلایل حکیمانهای است».
ازدواج و تأسیس کانون
خانواده یکی از مقدّسترین بناها و برنامههای زندگی است که فواید زیادی بر آن مترتب است که به چند نمونه به طور اجتمال اشاره میشود:
یکی از خصائص و نیازهای طبیعی انسان، انس و
مودت است. تنها زندگی کردن بسیار دشوار و دردناک است. انسان، به انسان دیگری نیاز دارد که امین و درستکار و غمخوار و مهربان و رازدار و انیس او باشد و بتواند در کنار او آرامش خاطر پیدا کند و این مهم تنها در
انتخاب همسری مطلوب حاصل میشود.
در اثر ازدواج غریزه جنسی که یکی از نیرومندترین غرائز است در مسیر طبیعی خود قرار میگیرد و از انحراف و
گناه مصونیت پیدا میکند. و اگر این غریزه به طور مشروع ارضاء نشود، آثار زیانبار دنیوی و اخروی را در پی خواهد داشت و لذا
پیامبر گرامی اسلام صلّی الله علیه و آله فرمودند:« هر کس میخواهد پاک و پاکیزه
خدا را ملاقات کند، باید ازدواج کند».
دانشمندان نوشتهاند که ارضاء صحیح و به موقع غریزه جنسی و ترشح معتدل غدد جنسی برای سلامت جسم و جان آدمی ضرورت دارد. و ترک آن باعث پارهای از بیماریهای روانی و گاهی جسمانی میشود. اگر غریزه جنسی به موقع و از طریق طبیعی و صحیح ارضاء نشد، ممکن است امراضی از قبیل ضعف اعصاب،
اضطراب ،
افسردگی ،
یأس ،
تندخویی ،
گوشهگیری و غیره را به همراه خواهد داشت.
یکی از ثمرات بزرگ ازدواج وجود فرزند و تولید و بقاء نسل آدمی است.
امام صادق علیهالسّلام فرمودند که
رسول خدا صلّی الله علیه و آله فرمود:« ما بُنی فی الاسلام احب الی الله عزوجلّ من الترویج؛ بنائی در
اسلام بنا نشده که پیش خداوند بهتر و محبوبتر از بنای
ازدواج باشد».
یکی از سپرهای قوی در برابر
شیطان ایمان است و این ایمان با ازدواج تقویت میشود. وقتی ازدواج حاصل شد آن کششهای آتشین
شهوت مهار میشود و ایمان انسان تهدید نمیشود.
بهار ازدواج، « دوران جوانی و نوجوانی» است. در این دوران، شور و
نشاط مخصوصی بر انسان حاکم میباشد. اگر از این دوران استفاده لازم برده شود، به زودی فصل خزان فرا میرسد و نشاط از بین میرود، یا کم میشود، و انسان دیگر نمیتواند لذت و استفاده کامل از ازدواج ببرد.
فشارهای غریزه جنسی، اگر از راه صحیح و مشروع دفع نشود، خرابیهایی به بار میآورد و باعث ضعف اعصاب، پریشانی، تندخوئی، و
ناامیدی میشود.
با توجه به مقدسات و فوایدی که برای ازدواج بیان شد باید به عرض شما برادر عزیز برسانم که نه تنها ازدواج مانع تحصیل شما نمیشود، بلکه باعث رشد و بالندگی و شکوفائی استعداد شما میگردد و انگیزه شما را برای ادامه تحصیل دو چندان میکند و
احساس مسئولیت را در شما تقویت نموده و باعث جدّیت و تلاش بیشتری میگردد و از طرف دیگر باعث حفظ
دین و
ایمان و آبروی اجتماعی شما میگردد و شما را به خدا و معنویات بیشتر نزدیک میکند و دیگر این که از نظر
فقهاء و
شرع مقدس اگر کسی به همسر احتیاج داشته باشد و بدون آن به
حرام بیفتد،
واجب است که ازدواج کند و همسری برگزیند، و نگران رزق و روزی هم نباشد که خداوند خودش تضمین فرموده است.
قرآن کریم میفرماید:« به جوانان بیهمسر و ازدواج نکرده، همسری انتخاب کنید و اگر
فقیر باشند خداوند به فضل خود آنان را غنی میسازد ( یعنی فقر مانع ازدواج نشود) به درستی که خداوند توسعه دهنده داناست».
قال رسول الله صلّی الله علیه و آله:« مَن رغِبَ عن سنّتی فلیس منّی و إنَّ مِن سنّتی النکاح؛ کسی که از دستور و سنّت من اعراض کند از من نیست و
نکاح از سنّت من است».
• دکتر علی قائمی، تشکیل خانواده در اسلام، انتشارات امیری، ۱۳۷۲.
• دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، ره توشه راهیان نور، ۱۳۷۵، ویژه ماه مبارک رمضان.
• ابراهیم امینی، انتخاب همسر، سازمان تبلیغات اسلامی، ۱۳۷۲.
• مجید رشیدپور، روانشناسی ازدواج در اسلام، انجمن اولیاء و مربیان، ۱۳۶۵.
• محمد محمدی اشتهاردی، ازدواج آسان و شیوه همسرداری، انتشارات نبوی، ۱۳۷۱.
سایت اندیشه قم.