وجود شهید در زمان امام زمان
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: شهید،
زنان،
شهادت،
ظهور امام زمان (عجّل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف).
پرسش: آیا در زمان
امام زمان (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) شهید نیز وجود دارد و آیا زن شهید نیز وجود دارد؟
پاسخ: آرزوی اولیا و بندگان مخلص
خداوند متعال در طول دوران‌ها این بوده و هست که در رکاب حضرت بقیة الله ارواح العالمین له الفداء کشته شوند و به شهادت برسند؛ زیرا شهادت در پیشگاه حضرت، سعادتی بزرگ و ابدی است و روشن است که با قطع‌نظر از حوادث و جنگ‌هایی که براساس مفاد خیلی از روایات در زمان ظهور حضرت رخ می‌دهد و لازمه قطعی آن، کشتن و کشته شدن است، اگر شهادت در زمان حضرت نبود، چنین درخواست و دعایی به این مضمون که از
امام معصوم روایت شده، موضوع نداشت و چگونه شهادت در زمان حضرت نباشد، درحالیکه از
امام صادق (علیه‌السلام) روایت شده که فرمود: «شهید در رکاب حضرت،
پاداش دو شهید را دارد».
و نیز براساس روایتی که در آن تعدادی از اصحاب و یاران حضرت را از زنان با
ایمان شمرده است و
جهاد و مبارزه و شهادت هم از ویژگی‌های بارز آن بزرگواران است، مسلماً بانوانی شهید نیز وجود خواهد داشت.
برای تقریر اصل جواب و تثبیت آن اشاره به چند نکته به طور خلاصه و فشرده لازم است.
شهادت و کشته شدن در راه
خدا از ویژگی‌های مختص و منحصر به
ادیان توحیدی در طول
تاریخ بشر از آغاز
خلقت تا انجام شمرده شده و می‌شود و همیشه آرزوی بندگان صالح و برگزیده (همچون
پیامبران، اوصیا، صلحا، ابنای آدم) بوده است و در مقاطع و ادوار مختلف موجب تحولات بزرگ و سرنوشت‌سازی در تاریخ انسانیت و بشریت شده.
مقام شهید و شهادت به حدی والا و بلند است که
قرآن کریم در یک جا از شهید به زنده جاویدی که در نزد پروردگارش متنعم‌اند یاد می‌کند و می‌فرماید: «
وَلَا تَحْسَبَنَّ الَّذِینَ قُتِلُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ اَمْوَاتًا بَلْ اَحْیَاءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ یُرْزَقُونَ»
و در
آیه دیگر
مقام و منزلت شهید را به گونه‌ای بیان می‌فرماید: که
انسان از درک آن عاجز است و می‌فرماید: «
وَلَا تَقُولُوا لِمَنْ یُقْتَلُ فِی سَبِیلِ اللَّهِ اَمْوَاتٌ بَلْ اَحْیَاءٌ وَلَکِنْ لَا تَشْعُرُونَ»؛
«به آنها که در راه خدا کشته می‌شوند مرده نگویید؛ بلکه آنان زنده‌اند؛ ولی شما از درک مقام آنان عاجزید».
و سرانجام شهادت، آن فیض عظما و فوز عظیم است که سید اوصیا و مولای متقین و موحدین عالم
امیرالمؤمنین علی ابن ابی‌طالب در آخرین لحظات زندگی پربارش وقتی در آستانه شهادت و عروج به
ملکوت قرار می‌گیرد، با فرق خونین در
محراب عبادت ندای «
فُزْتُ وَ رَبِّ الْکَعْبَة»
سر می‌دهد و می‌فرماید: «قسم به
پروردگار کعبه که رستگار شدم».
و این همان مقام بلندی است که خداوند می‌فرماید: «شما از درک آن عاجزید».
براساس آموزه‌های دینی هیچ‌گونه تفاوت و تبعیضی میان
مرد و زن در رسیدن به مقامات والای انسانی وجود ندارد و این‌گونه نیست که در دست‌یابی به کمالات انسانی و مراتب ملکوتی، زن بودن مانع باشد یا مرد بودن امتیاز محسوب شود؛ بلکه از نظر
قرآن، این کتاب انسان‌ساز، معیار در رسیدن به درجات عالیه کمالیه انسانی، ایمان و عمل صالح است. حالا مؤمن مرد باشد یا
زن و عامل مذکر باشد یا مؤنث فرقی نمی‌کند؛ چنان‌که در
سوره مبارکه نحل می‌فرماید:
«
مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِنْ ذَکَرٍ اَوْ اُنْثَی وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْیِیَنَّهُ حَیَاةً طَیِّبَةً وَلَنَجْزِیَنَّهُمْ اَجْرَهُمْ بِاَحْسَنِ مَا کَانُوا یَعْمَلُونَ»؛
«هر کس کار شایسته انجام دهد، خواه مرد باشد یا زن، درحالیکه
مؤمن است، او را به حیاتی پاک زنده می‌داریم؛ و
پاداش آنها را به بهترین اعمالی که انجام می‌دادند، خواهیم داد».
بدیهی است که شهادت و جان دادن با سیمای خونین در راه خدا که از مصادیق بارز
حیات طیبه به شمار می‌رود نیز مثل سایر ارزش‌های انسانی، به جنسیت خاصی از انسان‌ها اختصاص ندارد؛ چنان‌که وقایع تاریخی که تردیدی در آن نیست، شاهدی زنده بر تحقق این امر مهم است؛ چه آنکه در کنار فرق شکافته علی بن ابی‌طالب (علیه‌السلام) پهلوی شکسته
صدیقه شهیده را داریم و اگر
تاریخ از
یاسر شهید می‌گوید،
سمیه شهیده نیز داریم و حافظه تاریخ
ام وهب و امثال او را فراموش نخواهد کرد؛ همان‌گونه که در عصر ما، بنت‌الهدی‌ها و امثال او را فراموش نخواهد کرد.
بعد از بیان این دو نکته به نظر می‌رسد که جواب اجمالی این سؤال که آیا در زمان امام زمان (عجّل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) شهید وجود دارد و آیا زن شهید در میان یاران شهید حضرت نیز وجود دارد؟ در ضمن مطالبی که بیان شد، داده شده باشد.
تفصیل و توضیح جواب با توجه به نکاتی که ذکر شد و با استفاده از احادیثی که از حضرات
معصومین (علیهم‌السّلام) روایت شده، این است:
یکی از ادعیه معروف که از امام صادق (علیه‌السلام) روایت شده،
دعای عهدی است که
مستحب است
شیعیان آن را چهل صباح بخوانند و ما قسمت‌هایی از آن را در این نوشتار به عنوان تیمن ذکر می‌کنیم و شاید هم می‌خواستیم اشاره به جواب اجمالی سؤال مورد نظر باشد.
اللَّهُمَّ بَلِّغْ مَوْلانَا الْاِمَامَ الْهَادِیَ الْمَهْدِیَّ الْقَائِمَ بِاَمْرِکَ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهِ وَ عَلَی آبَائِهِ الطَّاهِرِینَ عَنْ جَمِیعِ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ فِی مَشَارِقِ الْاَرْضِ وَ مَغَارِبِهَا سَهْلِهَا وَ جَبَلِهَا وَ بَرِّهَا وَ بَحْرِهَا...مِنَ الصَّلَوَاتِ زِنَةَ عَرْشِ اللَّهِ ... واجْعَلْنِی مِنَ الْمُسْتَشْهَدِینَ بَیْنَ یَدَیْهِ.
در یکی از جملات این
دعا می‌خوانیم: «
واجْعَلْنِی مِنَ الْمُسْتَشْهَدِینَ بَیْنَ یَدَیْهِ»؛
«خدایا! مرا جزء شهدای در رکاب حضرت قرار بده».
البته این مسئلت و خواسته و آرزوی اولیای خدا و صلحا و بندگان مخلص خداوند متعال در طول دوران‌ها بوده و هست که در رکاب حضرت بقیة الله ارواح العالمین له الفداء کشته بشوند و به
شهادت برسند؛ زیرا شهادت در پیشگاه حضرت، سعادتی بزرگ و ابدی است و روشن است که با قطع‌نظر از
حوادث و اتفاقات و جنگ‌هایی که براساس مفاد خیلی از روایات در زمان ظهور حضرت رخ می‌دهد و لازمه قطعی آن کشتن و کشته شدن است، اگر شهادت در زمان حضرت نبود، چنین درخواست و دعایی به این مضمون که از امام معصوم
روایت شده، موضوع نداشت و چگونه شهادت در زمان حضرت نباشد، درحالیکه از امام صادق (علیه‌السلام) روایت شده که فرمود: «
وَالشَّهیدُ مَعَهُ لَهُ شَهادَتان»؛
شهید در رکاب حضرت پاداش دو شهید را دارد.
این‌چنین است که طبق فرموده امام صادق (علیه‌السلام) انتظار و آرزوی شهادت در رکاب
امام زمان (عجّل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) ولو زمان ظهور حضرت را درک نکند؛ یعنی
مرگ انسانِ منتظر در زمان غیبت، افضل و برتر از خیلی از شهدای
بدر و
احد است: «اَمَا وَ اللّهِ یَا عَمَّارُ، لَا یَمُوتُ مِنْکُمْ مَیِّتٌ عَلَی الْحَالِ الَّتِی اَنْتُمْ عَلَیْهَا اِلَا کَانَ اَفْضَلَ عِنْدَ اللّهِ مِنْ کَثِیرٍ مِنْ شُهَدَاءِ بَدْرٍ وَ اُحُدٍ؛ فَاَبْشِرُوا؛
ای
عمار! به خدا سوگند هر یک از شما بر این حال (
انتظار فرج) بمیرد، از شهدای بدر و احد برتر خواهد بود پس مژده باد بر شما».
و نیز براساس روایتی که در آن تعدادی از
اصحاب و یاران حضرت را از
زنان با ایمان شمرده است و
جهاد و مبارزه و شهادت هم از ویژگی‌های بارز آن بزرگواران است، مسلماً بانوانی شهید نیز وجود خواهد داشت.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «وجود شهید در زمان امام زمان»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۸/۰۹/۰۴.
