مولود کعبه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: اميرالمؤمنین (عليه‌السلام)، ولادت، خانه کعبه، منابع شیعه، منابع اهل سنت.
پرسش: آیا براساس منابع شیعه و اهل سنت، اميرمؤمنان (عليه‌السلام) در كعبه به دنیا آمده‌اند؟
پاسخ: وجود
مقدس مولای متقیان، امیرمؤمنان،
حضرت علی بن ابی‌طالب (صلوات‌الله‌و‌سلامه‌علیهما) در روز سیزدهم سال سی‌ام
عام‌الفیل در
خانه کعبه دیده به
جهان گشود. بحث ولادت آن حضرت در داخل کعبه معظمه امری مسلم نزد
فریقین تلقی شده و مسئله‌ای روشن است.
در این نوشته برآنیم تا با نقل برخی اقوال علمای
شیعه و
اهل سنت، مسئله ولادت در کعبه را بر همگان بیان کنیم.
در این فصل به نظرات تنی از علمای شیعی پیرامون ولادت در
کعبه به نحو مختصر اشاره خواهد شد.
ایشان داستان
ولادت امام علی (علیه‌السّلام) در کعبه را در سه
کتاب از تألیفاتشان آورده است. هم‌چنین
نجاشی، کتاب
مولد امیرالمؤمنین (علیه‌السّلام) را از
شیخ صدوق گزارش کرد.
سید بن طاووس همان را با عنوان "مولد مولانا علی (علیه‌السّلام) بالبیت" از شیخ صدوق گزارش می‌کند.
شیخ مفید از علمای بزرگ
شیعه می‌نویسد:
ولد بمکة فی البیت الحرام یوم الجمعة الثالث عشر من رجب سنة ثلاثین من عام الفیل ولم یولد قبله ولا بعده مولود فی بیت الله تعالی سواه اکراما من الله تعالی له بذلک واجلالا لمحله فی التعظیم.
حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب (علیه‌السّلام) در
روز جمعه سیزدهم ماه رجب پس از سی سال از عام‌الفیل در
خانه خدا در
شهر مکه به
دنیا آمد. نه پیش از وی و نه بعد از آن، کسی در خانه خدا تولد نیافت. این امر بزرگ داشتی از سوی
خداوند تعالی برای امام علی (علیه‌السّلام) است.
شیخ الطائفه نیز می‌نویسد:
وُلِدَ بِمَکَّةَ فِی الْبَیْتِ الْحَرَامِ یَوْمَ الْجُمُعَةِ لِثَلَاثَ عَشْرَةَ خَلَتْ مِنْ رَجَبٍ بَعْدَ عَامِ الْفِیلِ بِثَلَاثِینَ سَنَة؛ در روز جمعه سیزدهم
ماه رجب، سی سال پس از عام‌الفیل در خانه خدا در شهر
مکه به دنیا آمد.
مرحوم
سید رضی پیرامون این فضیلت حضرت چنین می‌نگارد:
ولد (علیه‌السّلام) بمکة فی البیت الحرام لثلاث عشرة لیلة خلت من رجب بعد عام الفیل بثلاثین سنة و لا نعلم مولودا ولد فی الکعبة غیره؛ در سیزدهم ماه رجب، سی سال پس از عام‌الفیل در خانه خدا در شهر مکه به دنیا آمد. مولودی غیر از او را سراغ نداریم که در خانه خدا تولد یافته باشد.
ابن‌بطریق از اندیشمندان امامیه نیز چنین می‌نویسد:
ولد بمکة فی بیت الله الحرام سنة ثلاثین من عام الفیل یوم الجمعة الثالث عشر من رجب، ولم یولد قبله ولا بعده مولود فی بیت الله تعالی سواه، منا من الله سبحانه وتعالی علیه بذلک واجلاء لمحله فی التعظیم.
در روز جمعه، سیزدهم ماه رجب، سال سی‌ام از عام‌الفیل در خانه خدا در شهر مکه به دنیا آمد. قبل از او و بعد از او مولودی غیر او در خانه خدا تولد نیافت. این منتی از سوی خداوند برای او، هم‌چنین بزرگ‌داشت جایگاه او است.
مرحوم
طبرسی نیز می‌نویسد:
وُلِدَ بِمَکَّةَ فِی الْبَیْتِ الْحَرَامِ یَوْمَ الْجُمُعَةِ الثَّالِثَ عَشَرَ مِنْ شَهْرِ اللَّهِ الْاَصَمِّ رَجَبٍ بَعْدَ عَامِ الْفِیلِ بِثَلَاثِینَ سَنَةً وَ لَمْ یُولَدْ قَطُّ فِی بَیْتِ اللَّهِ تَعَالَی مَوْلُودٌ سِوَاهُ لَا قَبْلَهُ وَ لَا بَعْدَهُ وَ هَذِهِ فَضِیلَةٌ خَصَّهُ اللَّهُ تَعَالَی بِهَا اِجْلَالًا لِمَحَلِّهِ وَ مَنْزِلَتِهِ وَ اِعْلَاءً لِقَدْرِهِ.
در روز جمعه، سیزدهم ماه رجب، سی سال پس از عام‌الفیل در خانه خدا در شهر مکه به دنیا آمد. هیچ مولودی قبل از او و بعد از او در خانه خدا تولد نیافت. این فضیلتی است که
خداوند به جهت بزرگ‌داشت جایگاه علی (علیه‌السّلام) و بلند گرداندن منزلتش، به او اختصاص داد.
ابن‌شهر آشوب پیرامون ولادت حضرت علی (سلام‌الله‌علیه) در
کعبه می‌نویسد:
لیس المولود فی سید الایام یوم الجمعة فی الشهر الحرام فی البیت الحرام سوی امیرالمؤمنین (علیه‌السلام)؛ به جز امام علی (علیه‌السّلام) کسی نیست که در برترین روزها یعنی روز جمعه و در ماه حرام (رجب) در خانه خدا، تولد یافته باشد.
قطب راوندی نیز چنین می‌نویسد:
ولقد ولد فی بیت الله الحرام ولم یولد فیه احد (غیره)؛ همانا امام علی (علیه‌السّلام) در خانه خدا به دنیا آمد و کسی غیر از او در آنجا به دنیا نیامد.
متکلم مشهور شیعی، مرحوم
علامه حلی (رضوان‌الله‌تعالی‌علیه) نیز چنین می‌نویسد:
ولد امیرالمؤمنین (علیه‌السّلام) یوم الجمعة الثالث عشر من شهر رجب بعد عام الفیل بثلاثین سنة فی الکعبة و لم یولد احد سواه فیها لا قبله و لا بعده.
امیرمؤمنان (علیه‌السّلام) در روز جمعه، سیزدهم ماه رجب، سی سال بعد از عام‌الفیل، در خانه خدا به دنیا آمد و کسی قبل از او و بعد از او در آنجا تولد نیافت.
شیخ یوسف بحرانی مشهور به صاحب حدائق پیرامون این فضیلت می‌نویسد:
ولد بمکة فی البیت الحرام ولم یولد فیه احد قبله ولا بعده وهی فضیلة خص بها علیه الصلاة والسلام وکان ذلک یوم الجمعة لثلاث عشر لیلة خلت من رجب.
امام علی (علیه‌السّلام) در خانه خدا تولد یافت و کسی قبل از او و بعد از او در آنجا تولد نیافت. این فضیلتی است که مخصوص اوست. این امر در
روز جمعه، سیزدهم ماه رجب به وقوع پیوست.
هر چند نظرات علمای امامی بیشتر از مطالبی بود که ملاحظه کردید، ولی به همین مقدار بسنده کرده و نظرات علمای اهل سنت نقل خواهد شد.
در این فصل نیز به ولادت آن حضرت از منظر علمای اهل سنت اشاره خواهد شد.
حاکم نیشابوری از علمای بزرگ اهل سنت پیرامون ولادت حضرت امیر (سلام‌الله‌علیه) با ادعای
تواتر چنین می‌نویسد:
فقد تواترت الاخبار ان فاطمة بنت اسد ولدت امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب کرم الله وجهه فی جوف الکعبة؛ روایات متواتری وارد شده که
فاطمه بنت اسد، امیرمؤمنان علی بن ابی‌طالب (کرم‌الله‌وجهه) را در داخل
کعبه به دنیا آورده است.
وی نیز یکی دیگر از عالمان اهل سنت است که پیرامون ولادت با سعادت حضرت چنین می‌نویسد:
وروی ان فاطمة بنت اسد کانت تطوف بالبیت وهی حامل بعلی (علیه‌السّلام) فضربها الطلق ففتح لها باب الکعبة فدخلت فوضتعه فیها.
روایت شده است که فاطمه بنت اسد، درحالی‌که باردار بود، خانه خدا را طواف می‌کرد، درد زایمان او را فراگرفت، در خانه کعبه به روی او باز شد، پس داخل خانه کعبه شد و فرزندش را به دنیا آ ورد.
برهان‌الدین حلبی از دیگر عالمان سنی مذهب نیز پیرامون ولادت حضرت علی (سلام‌الله‌علیه) در کعبه چنین می‌نویسد:
وفی السنة الثلاثین من مولده (صلی‌الله‌عليه‌وسلم) ولد علی بن ابی‌طالب کرم الله وجهه فی الکعبة؛ و در سال سی‌ام از ولادت
پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) علی بن ابی‌طالب (کرم‌الله‌وجهه) در کعبه به دنیا آمد.
محمد بن اسحاق فاکهی مکی در کتاب خود تحت عنوان
اخبار مکه نیز چنین می‌نویسد:
واول من ولد فی الکعبة من بنی‌هاشم من المهاجرین: علی بن ابی‌طالب (رضی‌الله‌عنه)؛ نخستین کسی از
بنی‌هاشم و
مهاجرین در کعبه به دنیا آمد، علی بن ابی‌طالب (رضی‌الله‌عنه) بود.
ازدی نیز پیرامون ولادت در کعبه چنین می‌نویسد:
وکان ولد فی الکعبة ولم یولد فیها خلیفة غیر امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب (علیه‌السلام)؛ حضرت در کعبه به دنیا آمد، هیچ‌یک از
خلفا غیر از امیرمؤمنان علی بن ابی‌طالب (علیه‌السلام) کسی دیگری در کعبه به دنیا نیامده است.
آلوسی در
شرح اشعار عینیه عبدالباقی عمری افندی که او از نوادگان
خلیفه دوم نیز می‌باشد، شرحی نوشته است که نام
کتاب او
سرح الخریده الغیبیه فی شرح القصیده العینیه نام دارد که شعر افندی را چنین نقل می‌کند:
انت العلیُ اَلّذی فَوقَ الْعُلَی رُفِعا؛ تو آن علی بلندمرتبه‌ای هستی که جایگاه تو از
مقام رفیع الهی نشئت گرفته و در اوج رفعت انسانی هستی.
بِبَطْنِ مَکهَ عِندَ البَیتِ اذْ وُضِعا؛
خداوند تورا آورد درون مکه و داخل کعبه تورا قرار داد و تو این‌گونه نازل شدی.
آلوسی در ادامه، ضمن شرح ابیات افندی چنین می‌نویسد:
و فی کون الامیر کرم الله وجهه ولد فی البیت، امر مشهور فی الدنیا وذکرفی کتب الفریقین السنه و الشیعه؛ اینکه علی بن ابی‌طالب (کرم‌الله‌وجهه) در داخل خانه خدا به دنیا آمده است، امری مشهور است که در کتب
شیعیان و اهل سنت آمده است.
با دقت در این کلام آلوسی، درمی‌یابیم که وی به عنوان یک عالم بزرگ اهل سنت ولادت امیرمؤمنان (سلام‌الله) در کعبه را امری مشهور تلقی کرده و معترف است که کتب
شیعه و سنی نسبت به این مسئله اهتمام داشته‌اند.
ابن‌صباغ، از علمای
مالکی مذهب اهل سنت نیز پیرامون این فضیلت
حضرت علی (علیه‌السّلام) چنین می‌نویسد:
ولد علی (علیه‌السّلام) بمکة المشرفة بداخل البیت الحرام فی یوم الجمعة الثالث عشر من شهر الله الاصم رجب الفرد سنة ثلاثین من عام الفیل قبل الهجرة بثلاث وعشرین سنة، وقیل بخمس وعشرین، وقبل المبعث باثنی عشرة سنة، وقیل بعشر سنین. ولم یولد فی البیت الحرام قبله احد سواه، وهی فضیلة خصه الله تعالی بها اجلالا له واعلاء لمرتبته واظهارا لتکرمته.
علی (علیه‌السّلام) در مکه مشرفه در داخل
بیت‌الحرام (کعبه) در روز جمعه سیزدهم ماه خدا یعنی ماه رجب سال سی‌ام عام‌الفیل و بیست و سه سال پیش از
هجرت به دنیا آمد ... پیش از او هیچ‌کس در کعبه متولد نشد، و این فضیلتی است که خداوند به جهت بزرگ‌داشت و بالا بردن مقام و اظهار
کرامت او مخصوص حضرتش گردانیده است.
ابن‌صباغ نیز اشاره می‌کند که ولادت در کعبه فضیلت خاصه حضرت است که خداوند متعال از باب بالا بردن
مقام و اظهار کرامت به حضرت بخشیده است.
حافظ گنجی، از علمای
شافعی مذهب سنی نیز در
کفایة الطالب می‌نویسد:
ولد امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب بمکة فی بیت الله الحرام لیلة الجمعة لثلاث عشرة لیلة خلت من رجب سنة ثلاثین من عام الفیل ولم یولد قبله ولا بعده مولود فی بیت الله الحرام سواه اکراما له بذلک، واجلالا لمحله فی التعظیم.
امیرمؤمنان (علیه‌السّلام) شب جمعه سیزده رجب، سال سوم بعد از واقعه عام‌الفیل در داخل خانه خدا به
دنیا آمد. کسی پیش از آن حضرت و بعد از آن در داخل خانه کعبه به دنیا نیامده است و این از فضایل اختصاصی حضرت است که خداوند به جهت بزرگ‌داشت مقام او عطا کرده است.
با دقت و امعان‌نظر در کلمات گنجی، درمی‌یابیم که وی نیز علاوه بر اشاره به ولادت آن حضرت در کعبه، تصریح می‌کند که این فضیلت برای هیچ کسی غیر از حضرت علی (علیه‌السّلام) محقق نشده است.
صفوری شافعی نیز از جمله عالمان سنی مذهبی است که در دو کتاب خود به ولادت حضرت علی (علیه‌السّلام) در کعبه به نقل از کتاب
فصول المهمه چنین نقل می‌کند:
ورایت فی الفصول المهمة فی معرفة الائمة بمکه المشرفة شرفها الله تعالی لابی الحسن المالکی ان علیا ولدته امه بجوف الکعبة شرفها الله تعالی وهی فضیلة خصه الله تعالی بها وذلک ان فاطمة بنت اسد رضی الله عنها اصابها شدة الطلق فادخلها ابوطالب الی الکعبة فطلقت طلقة واحدة فوضعته یوم الجمعة فی رجب سنة ثلاثین من عام الفیل ...
در کتاب
فصول المهمه فی معرفة الائمه بمکهء المشرفه که نویسنده آن ابو الحسن مالکی بود دیدم که مادر علی (علیه‌السّلام) او را در داخل کعبه به دنیا آورده است و این فضیلتی است که خداوند تنها به او داده است. داستان از این قرار است که فاطمه دختر اسد (رضی‌الله‌عنها) درد زایمان گرفت، ابو طالب او را به داخل کعبه بود، و با یک بار درد زایمان بچه را به دنیا آورد. این ولادت در روز جمعه ۱۳ رجب سال سوم از عام‌الفیل اتفاق افتاد.
وی هم‌چنین در کتاب
مختصر المحاسن المجتمعه مطابق متن بالا چنین می‌نویسد:
رایت فی الفصول المهمة فی معرفة الائمة لبعض المالکیة ان علیا رضی الله عنه ولدته امه فاطمة بجوف الکعبة، وهی فضیلة خصه الله تعالی بها، وذلک ان امه اشتد بها الطلق، فاتی بها ابو طالب واسمه عبد مناف، وادخلها الکعبة فطلقت طلقة واحدة، فوضعته یوم الجمعة، فی شهر رجب، سنة ثلاثین من عام الفیل، بعد ان تزوج النبی (صلی‌الله‌وسلم) خدیجة (رضی‌الله‌عنها) بثلاث سنین.
در کتاب فصول المهمه که نوشته یکی از علمای مالکی مذهب است دیدم که نقل شده بود:
فاطمه بنت اسد، علی (رضی‌الله‌عنه)، را درون کعبه به دنیا آورد و این فضیلتی برای اوست که خداوند به ایشان عنایت کرده است و این چنین بود هنگامی که درد حمل بر مادرش غلبه کرد،
ابوطالب که
اسم او عبدمناف است، او را وارد بر کعبه کرد و درد زایمان او را یک بار فرا گرفت و او (حضرت علی (علیه‌السلام)) را در روز جمعه در ماه رجب سال ۳۰ عام‌الفیل، سه سال بعد از
ازدواج پیامبر با
حضرت خدیجه به دنیا آورد.
مسعودی از دیگر عالمان اهل سنت نیز در این مورد چنین می‌نویسد:
وروی ان فاطمة بنت اسد لما حملت بامیرالمؤمنین (علیه‌السّلام) کانت تطوف بالبیت فجاءها المخاض وهی فی الطواف فلما اشتد بها دخلت الکعبة فولدته فی جوف البیت؛ و روایت شده است که فاطمه بنت اسد هنگامی که به حضرت علی (علیه‌السّلام) باردار بود، در حال
طواف خانه کعبه بود که درد زایمان سراغش آمد، هنگامی که درد زیاد شد، وارد کعبه شد و فرزندش (حضرت علی علیه‌السلام) را درون کعبه به دنیا آورد.
وی هم‌چنین در
مروج الذهب چنین می‌نویسد:
وکان مولده فی الکَعبة؛ محل تولد علی (علیه‌السّلام)، خانه کعبه است.
زرندی حنفی نیز در این مورد می‌نویسد:
وولد کرم الله وجهه فی جوف الکعبة...؛ و حضرت علی بن ابی‌طالب (کرم‌الله‌وجه) در داخل کعبه به دنیا آمده است.
وی در جای دیگر می‌نویسد:
وامه فاطمة بنت اسد ابن‌هاشم بن عبد مناف وهی اول‌هاشمیة ولدت لهاشمی روی انه لما ضربها المخاض ادخلها ابو طالب الکعبة بعد العشاة فولدت فیها علی بن ابی‌طالب (رض)؛ و مادر او (حضرت علی (علیه‌السلام)) فاطمه بنت اسد فرزند هاشم فرزند عبدمناف و او اولین زن هاشمیه‌ای بود که فرزندی هاشمی به دنیا آورد،
روایت شده است هنگامی که او را درد زایمان فرا گرفت، ابوطالب او را اول
شب وارد بر کعبه کرد؛ پس علی بن ابی‌طالب (علیه‌السلام) را به دنیا آورد.
وی نیز از جمله عالمان اهل سنت است که پیرامون ولادت آن حضرت در خانه خدا می‌نویسد:
واما مولده فولد بمکة المشرفة فی البیت الحرام سنة ثلاثین من عام الفیل فی الیوم الجمعة الثالث (عشر) من رجب؛ محل ولادت ایشان در مکه مشرفه در خانه خدا و در سال سی عام‌الفیل در روز جمعه سوم سیزدهم رجب به
دنیا آمدند.
دیار بکری در
کتاب خود به نام
تاریخ الخمیس نیز قضیه را
چنین تقریر می‌کند:
و فی السنة الثلاثین من مولده (صلی‌الله‌عليه‌وسلم) ولد علی بن ابی‌طالب رضی الله عنه فی الکعبة؛ و در سال سی از ولادت پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه(و‌آله) وسلم)، علی بن ابی‌طالب (علیه‌السلام) در کعبه به دنیا آمد.
موصلی ولادت امیرمؤمنان (سلام‌الله‌علیه) را در کعبه چنان گزارش می‌کند:
ومولده فی الکعبة المعظمة، ولم یولد بها سواه فی طلقة واحدة؛ و محل ولادت او (حضرت علی علیه‌السلام) در کعبه معظمه و در کعبه جز او به دنیا نیامد و در همان درد اول به دنیا آمد.
بستی از علمای معتزلی‌العقیده اهل سنت پیرامون ولادت حضرت و عادات زنان بنی‌هاشم چنین می‌نویسد:
فقد علمنا فی الصحیح من الروایات عند جمیع اهل البیت، ان فاطمة بنت اسد قالت: لما قرب ولادتی بعلی، کانت العادة فی نساء بنی‌هاشم ان یدخلن البیت ویمسحن بطونهن بحیطانه فیخف علیهن الوضع، فخرجت مع جنینی ولیس فی الموضع اشرف من هذا والولد الطاهر مولود فی اشرف البقاء من اکرم الفضائل، ولیس هذا للمشایخ ولا لاحد نعرفه. ثم له فی المسجد خاصیة ومزیة، لا یشارکه فیها احد وهو انه ولد فی الکعبة.
به تحقیق از روایات صحیح نزد تمام
اهل بیت (علیهم‌السّلام) دانستیم، که فاطمه بنت اسد فرمود: زمانی که ولادت علی ((علیه‌السلام)) نزدیک شد، عادت زنان بنی‌هاشم این بود که وارد بر خانه خدا شده و شکم خود را به دیوار کعبه می‌کشیدند تا وضح حملشان آسان شود. (و سپس در خانه خود وضع حمل می‌کردند) اما من با فرزندم (از خانه کعبه) خارج شدم.
و هیچ مکانی بالاتر از اینجا (کعبه) نیست و فرزند پاک (یعنی حضرت علی علیه‌السلام) در والا‌ترین مکان‌ها به دنیا آمد و این فضیلتی است که (به او) اکرام شده است و این فضیلت برای هیچ‌یک از اساتید و مشایخ و هیچ کسی که می‌شناسیم وجود ندارد.
و سپس برای او (حضرت علی علیه‌السلام) در
مسجد مزیت و خاصیتی است که هیچ کسی با او شریک نبوده و اختصاص به او دارد و او کسی است که در کعبه به دنیا آمده است.
از مجموع سخنان بستی معتزلی چند مطلب مستفاد است:
۱.
زنان بنی‌هاشم قبل از زایمان شکم خود را به دیوار کعبه می‌کشیدند.
۲. کعبه در آن زمان برای مردم علی‌الخصوص بنی‌هاشم مکانی مقدس محسوب می‌شده است.
۳. ولادت حضرت علی (علیه‌السّلام) در کعبه محقق شده است.
۴. کعبه بالاترین مکان‌ها می‌باشد و زنان از باب
تبرک بدان خانه نزدیک می‌شدند.
۵. ولادت در کعبه فضیلیتی خاص برای حضرت علی (سلام‌الله‌علیه) محسوب می‌شود و هیچ کسی در این فضیلت با حضرتش شریک نیست.
ابن‌مغازلی شافعی نیز قضیه ولادت حضرت علی (سلام‌الله‌علیه) را از
امام سجاد (علیه‌السّلام) چنین نقل می‌کند:
اخبرنا ابو طاهر محمد بن علی بن محمد البیع، قال: اخبرنا ابو عبدالله احمد بن محمد بن عبدالله بن خالد الکاتب، قال: حدثنا احمد بن جعفر بن محمد بن سلم الختلی قال: حدثنی عمر بن احمد بن روح، حدثنی ابو طاهر یحیی بن الحسن العلوی، قال: حدثنی محمد بن سعید الدارمی حدثنا موسی بن جعفر، عن ابیه، عن محمد بن علی، عن ابیه علی بن الحسین، قال: کنت جالساً مع ابی ونحن زائرون قبر جدنا (علیه‌السلام)، وهناک نسوان کثیرة، اذ اقبلت امراة منهن فقلت لها: من انت یرحمک الله؟ قالت: انا زیدة بنت قریبة بن العجلان من بنی ساعدة. فقلت لها: فهل عندک شیئاً تحدثینا؟ فقالت: ای والله حدثتنی امی‌ام العارة بنت عبادة بن نضلة بن مالک بن عجلان الساعدی ... انها کانت ذات یوم فی نساءٍ من العرب اذ اقبل ابو طالب کئیباً حزیناً، فقلت له: ما شانک یا ابا طالب؟ قال: ان فاطمة بنت اسد فی شدة المخاض، ثم وضع یدیه علی وجهه. فبینا هو کذلک، اذ اقبل محمد (صلی‌الله‌عليه‌وسلم) فقال له: ((ما شانک یا عم؟)) فقال: ان فاطمة بنت اسد تشتکی المخاض، فاخذ بیده وجاء وهی معه فجاء بها الی الکعبة فاجلسها فی الکعبة، ثم قال: ((اجلسی علی اسم الله!)) قال: فطلقت طلقة فولدت غلاماً مسروراً، نظیفاً، منظفاً لم ار کحسن وجهه، فسماه ابوطالب علیاً وحمله النبی (صلی‌الله‌عليه‌وسلم) حتی اداه الی منزلها. قال علی بن الحسین (علیهم‌السلام): فوالله ما سمعت بشیء قط الا وهذا احسن منه.
موسی بن جعفر از پدرشان از
امام صادق و ایشان از وجود مقدس امام سجاد (سلام‌الله‌علیه) اجمعین نقل می‌کنند که:
روزی به زیارت قبر جدمان رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) همراه با پدرم رفته بودیم، نشسته بودیم که آنجا زنان زیادی بودند. یکی از آنان به ما رو کرد و من به او گفتم رحمت خدا بر تو چه کسی هستی؟ گفت: من زیده دختر قریبه فرزند عجلان از
قبیله بنی‌ساعده هستم. به او گفتم: آیا نزد تو چیزی هست که برای ما بیان کنی؟ گفت آری به خدا قسم. مادرم ام‌العاره دختر عباده بن نضله بن مالک بن عجلان الساعدی ... روزی با زنان عرب همراه بود که ابوطالب درحالی‌که گریه می‌کرد و غمگین بود آمد. به او گفتم: تو را چه شده است ای
ابوطالب؟ گفت: فاطمه بنت اسد در شدت درد زایمان است و سپس دستش را زمانی که در بین ما بود روی صورتش گذاشت و هنگامی که پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) آمد فرمودند چه شده است ای عمو؟ ابوطالب گفت: فاطمه بنت اسد از شدت درد حمل به سختی افتاده است. پیامبر دست ابوطالب را گرفت؛ درحالی‌که او دست فاطمه بنت اسد را گرفته بود به نزد کعبه آمدند و او را در کعبه نشاند و گفت: به نام خدا بنشین. گفتن: سپس در همان درد اول، فرزند پسری خوشرو و پاک و پاک شده‌ای را به دنیا آورد و کسی را به زیبایی صورت او ندیدم پس ابوطالب او را علی نامید و پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) او را تا منزلش همراهی کرد.
امام سجاد (علیه‌السّلام) فرمود: به خدا قسم هر سخن زیبایی شنیده بودم، این از آن زیباتر بود.
جوینی نیز از علمای شافعی مذهب اهل سنت پیرامون ولادت حضرت چنین می‌نویسد:
روی انها لما ضربها المخاض اشتد وجعها فادخلها ابوطالب الکعبة بعد العتمة فولدت فیها علی وقیل لم یولد فی الکعبة الا علی؛ و روایت شده هنگامی که وقت وضع حمل او رسید و دردش شدت یافت، ابوطالب او را اول شب وارد بر کعبه کرد و علی در آن خانه به دنیا آمد و گفته شده که کسی غیر از علی در
کعبه به دنیا نیامده است.
بسنوی نیز در
محاضرات الاوائل پیرامون برخی القاب حضرت و هم‌چنین ولادت امیرمؤمنان (علیه‌السّلام) در کعبه چنین می‌نویسد:
اول من لقب فی صباه باسم الاسد فی الاسلام من الصحب الکرام وهو الحیدر من اسماء الاسد سیدنا علی بن ابی طالب رضی الله عنه کان ابو امه غائبا حین ولدته داخل الکعبة وهی فاطمة بنت اسد لقبته امه تفاؤلا باسم ابیه وکان من اعیان بنی‌هاشم وهی اول‌هاشمیة ولدت هاشمیا وهو اقرب الخلفاء نسبا الی رسول الله (صلی‌الله‌عليه‌وسلم) ابن‌عمه وزوج افضل بناته رضی الله عنهن.
و اولین
صحابه مسلمانی که در
کودکی نام شیر بر او نهاده شد آقای ما علی بن ابی‌طالب می‌باشد که نام او را حیدر – از نام‌های شیرـ نهادند. پدر مادر او در هنگام ولادتش که داخل کعبه به دنیا آمد، غائب بود و (مادرش) همان فاطمه بنت اسد می‌باشد و او را به خاطر تفال به اسم پدرش اسد نامید و او (حضرت علی علیه‌السلام) از بزرگان بنی‌هاشم بود او (فاطمه بنت اسد) اولین زن هاشمیه‌ای بود که فرزندی هاشمی به دنیا آورد و حضرت علی (علیه‌السّلام) از حیث نسب نزدیک‌ترین خلفاء به پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) بود و پسر عمو و همسر برترین دختر پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) بود.
با دقت در کلام بسنوی نیز چند نکته مستفاد است:
۱. از نام‌های اختصاصی حضرت علی (علیه‌السلام)، اسد به معنای شیر می‌باشد.
۲. ولادت آن حضرت در کعبه مکرمه اتفاق افتاده است.
۳. حضرت علی (علیه‌السّلام) از بزرگان بنی‌هاشم و از پدر و مادری هاشمی به دنیا آمده است.
۴. حضرت علی (علیه‌السّلام) از حیث نسب نزدیک‌ترین افراد به پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و داماد آن حضرت می‌باشد.
مؤمن بن حسن شبلنجی شافعی نیز در
نورالابصار چنین می‌نویسد:
ولد رضی الله عنه بمکة داخل البیت الحرام علی قول یوم الجمعة ثالث عشر رجب الحرام سنة ثلاثین من عام الفیل قبل الهجرة بثلاث وعشرین سنة؛ او (حضرت علی علیه‌السلام) داخل خانه کعبه بنا بر قولی روز جمعه سیزدهم رجب سال سی‌ام عام‌الفیل، بیست و سه سال قبل از
هجرت به دنیا آمد.
خواجه نصرالله هندی نیز بر ولادت آن حضرت در کعبه تصریح دارد چنان‌چه می‌نویسد:
والمشهور فی ولادة الامیر عندنا هو ان اهل الجاهلیة کانت عاداتهم ان یفتحوا باب الکعبة فی یوم الخامس عشر من رجب ویدخلونها للزیارة، فممن دخل فاطمة، فوافقت الولادة ذلک الیوم.
مشهور در ولادت امیرالمومنین در نزد ما (اهل سنت) آن است که از عادات اهل
جاهلیت آ ن بود که در کعبه را در روز پانزدهم رجب باز می‌کردند و برای زیارت وارد آن می‌شدند و فاطمه بنت اسد از کسانی بود که وارد شدند و در آن روز وضع حمل کردند ... .
هم‌چنین
عبدالعزیز دهلوی نیز از جمله افرادی است که به ولادت امیرالمؤمنین (علیه‌السّلام) در کعبه تصریح کرده است:
والصحیح فی ذلک ان عادة الجاهلیة ان یفتح باب الکعبة فی الیوم الخامس عشر من رجب ویدخلون جمیعهم للزیارة وکانت العادة ان النساء یدخلن قبل الرجال بیوم او یومین وقد کانت فاطمة قریبة الوضع فاتفق ان ولدت هناک لما اصابها من شدة المزاحمة والمجاذبة؛ صحیح آن است که عادت اهل جاهلیت آن بود که در روز پانزده رجب در کعبه را باز می‌کردند همه آنان برای زیارت داخل می‌شدند و عادت زنان بود که یک یا دو روز قبل از مردان وارد شوند و فاطمه بنت اسد نزدیک به زمان وضع حمل بود و اتفاق شده که به دلیل شلوغی آنجا وضع حمل کرد ... .
دهلوی نیز از جمله علمای بزرگ و مشهور اهل سنت، پیرامون ولادت حضرت در کعبه چنین می‌نویسد:
و از مناقب وی (رضی‌الله‌عنه) که در حین ولادت او ظاهر شد یکی آن است که در جوف کعبه معظمه تولد یافت.
ابومصطفی جنابی از علمای
قرن دهم اهل سنت پیرامون ولادت امیرالمؤمنین (سلام‌الله‌علیه) چنین می‌نویسد:
ویقال کانت ولادته فی داخل الکعبة؛ و گفته شده که ولادت او (حضرت علی بن ابی‌طالب (سلام‌الله‌علیه)) در کعبه بوده است.
صالح بن عبدالله الغامدی از علمای معاصر سلفی نیز پیرامون امیرالمؤمنین (سلام‌الله‌علیه) و ولادت ایشان چنین می‌نویسد:
امه فاطمة بنت اسد بن‌هاشم بن عبد مناف. ولدته فی جوف الکعبة وهی اول هاشمیة ولدت لهاشمی؛ مادرش فاطمه دختر اسد فرزند هاشم فرزند عبد مناف است. او (امیرالمؤمنین (سلام‌الله‌علیه)) را داخل کعبه به دنیا آورد و ایشان اول زنی از بنی‌هاشم بود که یک هاشمی را به دنیا آورد.
وی که یکی از نویسندگان معاصر اهل سنت می‌باشد، پیرامون ولادت امیرالمؤمنین (سلام‌الله‌علیه) چنین می‌نویسد:
ولد علی فی داخل الکعبة؛ (حضرت) علی (سلام‌الله‌علیه) در داخل کعبه به دنیا آمد.
علما، بزرگان و معاصرین
اهل سنت نیز به ولادت آن حضرت در کعبه اشاره کرده‌اند که از باب نمونه به چند مورد بسنده می‌شود.
وی که از علمای بزرگ اهل سنت در منطقه
بلوچستان و از بزرگان منطقه کوهون بود، پیرامون این فضیلت حضرت می‌نویسد:
حضرت علی المرتضی (رضی‌الله‌عنه) که عمو زاد جناب رسول اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وسلم) بود که در روز ۱۳ رجب و بنابر
روایت امام جعفر صادق (رضی‌الله‌عنه) در هفتم
شعبان قبل از
هجرت به ۲۳ سال در
بیت‌الحرام متولد شد.
نکته: البته قول هفتم شعبان خلاف مشهور است.
وی که از مولفین معاصر اهل سنت می‌باشد، در کتابی تحت عنوان «زندگانی حضرت علی (رضی‌الله‌عنه)» که براساس منابع اهل سنت نوشته است، پیرامون ولادت آن حضرت چنین می‌نویسد:
سی و دو سال بعد از
تولد رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وسلم) در کعبه به دنیا آمد.
او نیز یکی دیگر از مؤلفین معاصر اهل سنت در کتابی به نام مختصری از باور‌های اهل سنت پیرامون
ولادت حضرت علی (سلام‌الله‌علیه) در کعبه چنین می‌نویسد:
در ۱۳ رجب سی سال پس از تولد پیامبر (۶۰۱ میلادی) در
مکه و در خانه خدا به‌دنیا آمد.
وی نیز از
علما و نویسندگان معاصر اهل سنت است که اصل
کتاب وی به
زبان اردو می‌باشد که ترجمه متن وی چنین است:
ولادت با سعادت حضرت سیدنا علی المرتضی (رضی‌الله‌عنه) ۲۳ سال بعد از تولد حضور نبی کریم به دنیا آمد. به این ترتیب حضرت علی (رضی‌الله‌عنه) از لحاظ سنی ۲۳ سال از حضور نبی کریم کوچک‌تر بود. حضرت علی (رضی‌الله‌عنه) در خانه کعبه به دنیا آمد. هنگام تولد حضرت علی (رضی‌الله‌عنه) نبی کریم آب دهان خود را در دهان حضرت علی (رضی‌الله‌عنه) ریخت و اسم علی را خود ایشان انتخاب کرد. وقتی که حضور نبی کریم (صلی‌الله‌علیه‌وسلم) اعلان نبوت کرد، سن حضرت علی (رضی‌الله‌عنه) ده سال بود.
در کتاب
فضائل حج که نوشته
مولوی محمد زکریا و با ترجمه عبدالرحمن محبی و تقریظ
مولوی عبدالحمید به چاپ رسیده است، در پاورقی به نقل از علمای شیعه و سنی می‌نویسد که ولادت حضرت علی (سلام‌الله‌علیه) در کعبه محقق شده است:
که بسیاری از علمای شیعه و سنی ولادت مبارک حضرت علی (رضی‌الله‌عنه) را در جوف کعبه ذکر کرده‌اند.
ولادت با سعادت مولای متقیان،
امیرمؤمنان، صدیق اکبر، فاروق اعظم، اسدالله الغالب، حضرت علی بن ابی‌طالب (سلام‌الله‌علیه) در کعبه معظمه اتفاق افتاده است و طبق تصریحات علمای
اهل سنت که به ذکر بیش از بیست و پنج مورد اشاره شد، مسئله‌ای مسلم و غیر قابل انکار و هم‌چنین این مطلب روشن شد که ولادت در
کعبه تنها فضیلتی است که فقط وجود
مقدس حضرت علی (سلام‌الله‌علیه) به این افتخار نایل و هیچ‌کسی در این مسئله با آن حضرت شریک نیست.
مؤسسه ولی‌عصر، برگرفته از مقاله «آیا براساس منابع شیعه و اهل سنت، امیرمؤمنان (علیه‌السلام) در کعبه به دنیا آمده‌اند؟»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۸/۰۲/۲۲.
