تکلیف یعنی چیزی از کسی خواستن و تقاضا کردن چیزی از کسی که در آن رنج و زحمت باشد و این اصطلاح از کلفت مأخوذ است. مثلاً امر و نهی خداوند، بندگان خود را بر انجام چیزی تکلیف گفته می‌شود.
[۱]. سید مصطفی حسینی دشتی، معارف و معاریف، نشر دانش، ۱۳۷۶ش، ج۳، ص۶۵۶.
مکروهات مانند لباس سیاه در نماز پوشیدن، یا غذای داغ خوردن و غیره که این مکروهات در عبادات یک معنا دارد و آن اینکه ثواب عبادت را کاهش می‌دهد. و در غیر عبادات معنایش این است که آثار وضعی دارد و مثلاً قساوت قلب می‌آورد و انسان را به سوی گناه می‌کشد، یعنی اینکه ترک مکروهات مطلوب و سفارش شده است.
تکالیفی که در مقابل اجتماع دارد مثل حقوق پدر و مادر و حقوق همسایه، حقوق دوست و حقوق همسر و غیره که به اینها حقوق اجتماعی می‌گویند؛ یا تکالیفی که نسبت به خودش دارد و باید نسبت به خودش ملتزم باشد، مثل عدم شهوت‌پرستی، عدم شکم بارگی، عدم ایذاء بدن خود و غیره که به اینها حقوق فردی اطلاق می‌شود. که خداوند متعال و شرع مقدس اینها را واجب کرده است و برای انجام آنها ثواب و ترک آنها عقاب معین کرده است. امام سجاد ـ علیه السلام ـ می‌فرمایند: «و حَقُّ البصَرانْ تَغُضُه عمّا لا یحلّ لک و تعتَبِرَ بالنّظریه»؛ حق بینایی آن است که آن را از حرام بپوشانی و با نگرش در پدیده‌های عالم از آنان عبرت بگیری.
