قرآن مجید
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: قرآن .
پرسش: قرآن چگونه کتابی است؟
پاسخ:
قرآن کریم ، کتاب آسمانی است که از ناحیه خدا، برای
سعادت و راه‌یابی انسان به‌سوی
حق ، بر آخرین پیام‌آور الاهی، محمد بن عبد‌الله ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ فرستاده شد. قرآن
معجزه جاوید
پیامبر اسلام ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ است.
این کتاب در طول ۲۳ سال از طریق
وحی تدریجاً بر رسول خدا ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ نازل شد. پیغمبر اکرم ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ آیات
قرآن را بر مردم می‌خواند و جاذبه این آیات، افراد را به‌سوی
اسلام می‌کشید.
قرآن مجموعه ۱۱۴ سوره است و مجموع این سوره‌ها بر حدود ۶۲۰۵ آیه مشتمل است و همه این آیات مجموعاً در حدود ۷۷۸۰۷ کلمه است که از این تعداد کلمات ۴۵۶۵۳ مکی و ۳۲۱۵۴ مدنی است.
از آن‌جا که قرآن آخرین کتاب آسمانی برای
هدایت انسان است؛ بنابراین کامل‌ترین کتاب هدایت الی الله نیز می‌باشد.
برای معرفی قرآن باید به خود قرآن مراجعه نمود. وقتی به قرآن مراجعه می‌کنیم، می‌بینیم که این
کتاب عظیم برای خود اوصافی
ذکر می‌کند که این اوصاف حاکی از بخش‌هایی از
حقیقت اوست، برخی از این اوصاف به قرار زیر است:
"
ذلک الکتاب لا ریب فیه هدی للمتقین "؛ این کتاب بدون هیچ ابهامی روشنگر راه
تقوا پیشگان است.
در این آیه شریفه، قرآن خود را کتابی معرفی می‌کند که هیچ نقطه ابهامی در آن یافت نمی‌شود. اگر به شواهد و اسناد تاریخی رجوع کنیم، در خواهیم یافت که جز قرآن، که این‌گونه سخن می‌گوید، کتابی دیگر را نمی‌توان یافت که چنین ادعایی شگفت داشته باشد. بنابراین اولین صفت
قرآن این است که نقطه ابهام و تاریکی که قابل برطرف شدن و دست‌نیافتنی باشد، در آن یافت نمی‌شود.
پس از آن می‌فرماید:"
هدی للمتقین "؛
راهنمای
پرهیزکاران است.
"
هذا بصائر من ربکم و هدی و رحمة لقوم یوقنون "؛
این آیات قرآن است، مایه بصیرت‌ها از جانب پرودگار شما و هدایت و رحمت برای گروهی که
ایمان آورند.
در آیه دیگر می‌فرماید:"
هذا بصائر للنّاس و هدی و رحمة لقوم یوقنون "؛
این قرآن برای عموم مردم مایه بصیرت بسیار و برای اهل
یقین موجب
هدایت و رحمت پرودگار است.
"
... قد جاءکم مّن الله نور و کتاب مّبین، یهدی به الله من اتّبع رضوانه سبل السّلام و یخرجهم مّن الظّلمات الی النّور باذنه و یهدیهم الی صراط مّستقیم "؛
پیامبر ما، که بسیاری از حقایق کتاب آسمانی را که شما کتمان می‌کردید روشن می‌سازد، به‌سوی شما آمد و از بسیاری از آن، (که فعلًا افشای آن مصلحت نیست) صرف‌نظر می‌نماید. (آری،) از طرف خدا،
نور و کتاب آشکاری به‌سوی شما آمد. خداوند به
برکت آن، کسانی را که از خشنودی او پیروی کنند، به راه‌های
سلامت ، هدایت می‌کند و به فرمان خود، از تاریکی‌ها به‌سوی روشنایی می‌برد و آنها را به‌سوی راه راست، رهبری می‌نماید.
در این آیات نکاتی نهفته است که معرف قرآن است:
أ. این کتاب،
کتاب هدایت،
رحمت ، بصیرت و نور است.
ب. هر کس به این کتاب که ابهامی در آن نیست، رجوع کند،
هدایت می‌شود.
ج. متقین، اهل
ایمان و صاحبان یقین، نزد این کتاب جایگاه والایی دارند.
رسول خدا ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ رسماً بر قرآن «
تحدی » کرد؛ یعنی مدعی شد که قرآن کار من نیست، کار خداست و از من و هیچ بشر دیگر ساخته نیست که مانند آن را بیاورد و اگر باور ندارید، آزمایش کنید و از هر کسی می‌خواهید، کمک بگیرید؛ ولی بدانید که اگر
جن و
انس پشت به پشت هم دهند که مانند آن را بیاورند، قادر نخواهند بود:
"
قُلْ لَئِنِ اجْتَمَعَتِ الْإِنْسُ وَ الْجِنُّ عَلی أَنْ یَأْتُوا بِمِثْلِ هذَا الْقُرْآنِ لا یَأْتُونَ بِمِثْلِهِ وَ لَوْ کانَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ ظَهِیراً "؛
این آیه با صراحت تمام، همه جهانیان را ـ اعم از کوچک و بزرگ، عرب و غیر
عرب ، انسان‌ها و حتی موجودات عاقل غیر انسانی، دانشمندان،
فلاسفه ، ادبا، مورخان، نوابغ و... ـ بدون استثنا دعوت به مقابله با قرآن کرده است و می‌گوید اگر فکر می‌کنید قرآن سخن خدا نیست و ساخته مغز
بشر است، شما هم
انسان هستید، همانند آن را بیاورید. این دعوت به مقابله که در اصطلاح علمای
عقاید ،" تحدی" نامیده می‌شود، یکی از ارکان هر
معجزه است و هر‌جا چنین تعبیری به میان آمد به‌روشنی می‌فهمیم که آن موضوع، از معجزات است.
قرآن مطالب و معانی گسترده‌ای آورد و به‌طوری طرح کرد که بعدها منبع الهام شد، هم برای فلاسفه و هم برای
علما ی حقوق و
فقه و
اخلاق و
تاریخ و... قرآن در پیوند
انسان با خدا زیباترین بیان‌ها را آورده است. قرآن،
تورات و انجیل را تصدیق کرده؛ ولی گفت در این کتاب‌ها
تحریف صورت گرفته و دست خیانتکار بشر در آن وارد شده است. قرآن اغلاط این دو کتاب را در الهیات، در قصص پیامبران و در پاره‌ای مقررات تصحیح کرد. قرآن، خدا را از چیزهایی نظیر کشتی گرفتن و پیامبران را از نسبت‌های ناروایی که در کتب پیشین آمده بود تنزیه کرد و این خود دلیل دیگری است بر حقانیت این
کتاب .
مسلمانان از صدر
اسلام تا عصر حاضر اهتمام بی‌نظیری در امر قرآن نشان داده‌اند که نشانه شیفتگی آنها نسبت به قرآن است. قرآن در زمان رسول اکرم به‌وسیله گروهی که خود آن حضرت معین کرده بودند ـ که به نام «کاتبان
وحی » معروف شدند ـ نوشته می‌شد.
به علاوه غالب مسلمانان ـ اعم از مرد و زن، کوچک و بزرگ ـ
عشق عجیبی به حفظ همه و یا اکثر آیات قرآن داشتند، قرآن را در
نماز ها می‌خواندند و در غیر نمازها تلاوت آن را ثواب می‌دانستند و از
تلاوت آن لذت می‌بردند و مایه آرامش
روح آنها بود. عشق و علاقه مسلمانان به
قرآن منشأ و مبدأ یک سلسله علوم ادبی و عقلی شد که اگر قرآن نمی‌بود، این
علوم به وجود نمی‌آمد.
قرآن در سبک هم بی‌نظیر است، سبک قرآن نه شعر است و نه نثر؛ اما
شعر نیست برای این‌که وزن و قافیه ندارد.
سبک و اسلوب قرآن نه سابقه دارد و نه لاحقه؛ یعنی نه قبلاً کسی با این سبک سخن گفته است و نه بعداً کسی با همه دعوت‌ها و مبارزه‌طلبی‌های قرآن توانسته است با آن رقابت کند و یا از آن
تقلید نماید.
خلاصه این‌که مسلمانان در هر عصری متناسب با امکانات فکری و عملی خود تحت تأثیر شوق و عشقی که به کتاب آسمانی خود داشتند، درباره قرآن کار کرده‌اند؛ از قبیل یاد گرفتن و به‌خاطر سپردن، قرائت نزد استادان
قرائت و
تجوید ،
تفسیر معانی، توضیح و شرح لغات قرآن در کتب لغت مخصوص این کار، بر شمردن
آیات و کلمات و حتی حروفی که در مجموع قرآن به کار رفته است، تدقیق در معانی آن و استفاده از آن در مسائل حقوقی، اخلاقی، اجتماعی، فلسفی، عرفانی، علمی و....
پایگاه اسلام کوئست.
