• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

قرآن از دیدگاه امام علی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: قرآن، نهج‌البلاغه، امام علی علیه‌السلام.
پرسش: قرآن از دیدگاه نهج‌البلاغه و امام علی ـ علیه‌السلام ـ چه منزلتی دارد؟
پاسخ: از نگاه امام علی ـ علیه‌السلام ـ قرآن دارای رتبه و مقامی بس والاست.



امام علی ـ علیه‌السلام ـ به‌عنوان بزرگ‌ترین پرورش‌یافته مکتب قرآن و پیامبر اعظم ـ صلی‌الله‌علیه‌واله ـ همواره در سراسر نهج‌البلاغه در کلمات، خطبه‌ها و نامه‌های خود به مناسبت‌های مختلف ویژگی‌های قرآن را بیان نموده و ارزش‌های آن را برای مردم برشمرده و از قرآن کریم تجلیل کرده‌اند و بارها مردم را به رعایت حق قرآن و تدبر در آن ترغیب فرموده‌اند؛ به‌طوری‌که حتی در واپسین لحظات زندگی دنیایی خویش فرزندان مادی و معنوی خود را در عمل کردن به آن وصیت می‌کند و می‌فرماید:"خدا را، خدا را درباره قرآن (در نظر بگیرید) مبادا دیگران در عمل کردن به دستوراتش از شما پیشی گیرند".
[۱] نهج البلاغه، ترجمه، دشتی، محمد، نامه ۴۷، ص ۵۵۹.
همه این تأکیدات نشانه عظمت این کتاب آسمانی در نگاه امام علی ـ علیه‌السلام ـ است. این کلمات را می‌توان در محورهای زیر ذکر نمود:

۱.۱ - ۱. نصیحت‌دهنده خیرخواه

"بدانید که این قرآن آن نصیحت‌دهنده خیرخواه است که فریب نمی‌دهد".
[۲] نهج البلاغه، خطبه ۱۷۶؛ وَ اعْلَمُوا.أَنَّ هَذَا الْقُرْآنَ هُوَ النَّاصِحُ الَّذِی لَا یَغُشُّ.


۱.۲ - ۲. بهترین راهنما

"قرآن راهنمایی است که گمراه نمی‌کند".
[۳] نهج البلاغه، خطبه ۱۷۶؛ ... وَ الْهَادِی الَّذِی لَا یُضِلُّ.


۱.۳ - ۳. گوینده راستگو

"گوینده حدیث است که دروغ نمی‌گوید".
[۴] نهج البلاغه، خطبه ۱۷۶؛ ... وَ الْمُحَدِّثُ الَّذِی لَا یَکْذِبُ.


۱.۴ - ۴. محکم‌ترین و مطمئن‌ترین پناهگاه و دست‌آویز

"بر شما باد عمل کردن به قرآن، که ریسمان محکم الاهی، و نور آشکار و درمان سودمند است، که تشنگی را فرو‌نشاند، نگه‌دارنده کسی است که به آن تمسک جوید و نجات‌دهنده آن کسی است که به آن چنگ آویزد، کجی ندارد تا راست شود و گرایش به باطل ندارد تا از آن برگردانده شود".
[۵] نهج البلاغه، خطبه ۱۵۶، ص ۲۹۱.


۱.۵ - ۵. شفا‌دهنده

"از قرآن برای بیماری‌های خود شفا بطلبید، و به آن برای حل مشکلاتتان استعانت بجویید، چه این‌که در قرآن شفا ی بزرگ‌ترین دردهاست که آن درد کفر و نفاق و گمراهی و ضلالت است".
[۶] نهج البلاغه، خطبه ۱۷۶؛ فَاسْتَشْفُوهُ مِنْ أَدْوَائِکُمْ وَ اسْتَعِینُوا بِهِ عَلَی لَأْوَائِکُمْ فَإِنَّ فِیهِ شِفَاءً مِنْ أَکْبَرِ الدَّاءِ وَ هُوَ الْکُفْرُ وَ النِّفَاقُ وَ الْغَیُّ وَ الضَّلَالُ.


۱.۶ - ۶. سرچشمه علوم و دانش‌ها

"... سرچشمه علوم و دانش‌ها همه در قرآن است".
[۷] نهج البلاغه، خطبه ۱۷۶ و ینابیع العلم.
در جای دیگر در‌باره علوم بی‌شمار قرآن می‌فرماید:"خداوند قرآن را فرونشاننده عطش علمی دانشمندان، و باران بهاری برای قلب فقیهان و راه گسترده و وسیع برای صالحان قرار داده است...".
[۸] نهج البلاغه، خطبه ۱۹۸، ص ۴۱۹.


۱.۷ - ۷. بالاترین ثروت‌ها

"بدانید هیچ‌کس از شما بعد از دارا بودن قرآن کمترین نیاز و فقر ندارد و احدی قبل از دارا بودن قرآن بی‌نیاز نخواهد بود".
[۹] نهج البلاغه، خطبه، ۱۷۶؛ و اعلموا انه لیس علی احد بعد القرآن من فاقة و لا لاحد قبل القرآن من غنی.


۱.۸ - ۸. موجب زندگی و نشاط دل‌ها

" بهار دل‌ها در آن است...".
[۱۰] نهج البلاغه، خطبه ۱۷۶؛ فیه ربیع القلب.


۱.۹ - ۹. بالاترین شفاعت‌کننده

"بدانید قرآن است شفاعت‌کننده پذیرفته‌شده و گوینده تصدیق شده و هر‌کس که روز قیامت قرآن برای او شفاعت کند، شفاعت قرآن در مورد او پذیرفته شود".
[۱۱] نهج البلاغه، خطبه ۱۷۶؛ وَ اعْلَمُوا أَنَّهُ شَافِعٌ مُشَفَّعٌ وَ قَائِلٌ مُصَدَّقٌ وَ أَنَّهُ مَنْ شَفَعَ لَهُ الْقُرْآنُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ شُفِّعَ فِیهِ.


۱.۱۰ - ۱۰. کتاب جاودانه

"قرآن نور ی است که خاموشی ندارد، چراغی است که درخشندگی آن زوال نپذیرد، دریایی است که ژرفای آن درک نشود، راهی است که رونده آن گمراه نگردد، شعله‌ای است که نور آن تاریک نشود، جدا‌کننده حق و باطلی است که درخشش برهانش خاموش نگردد...".
[۱۲] نهج البلاغه، خطبه ۱۹۸، ص ۴۱۹.


۱.۱۱ - ۱۱. جامعیت قرآن کریم

حضرت درباره جامعیت قرآن می‌فرماید:"کتاب پروردگار میان شماست که بیان‌کننده حلال و حرام ، واجب و مستحب ، ناسخ و منسوخ ، مباح و ممنوع ، خاص و عام، پندها و مثل‌ها، مطلق و مقید، محکم و متشابه است، عبارات مجمل خود را تفسیر و نکات پیچیده خود را روشن می‌کند".
[۱۳] خطبه ۱، ص ۴۱.

همچنین می‌فرماید:"در قرآن اخبار گذشتگان و آیندگان و احکام مورد نیاز زندگیتان وجود دارد".
[۱۴] نهج البلاغه، حکمت‌ها (کلمات قصار)، حکمت ۳۱۳.



در خطبه ۱۹۸حضرت به‌طور مفصل درباره ارزش قرآن صحبت می‌کند. این کلمات آن قدر شیوا و گویاست و به‌خوبی ویژگی‌های و ارزش قرآن را در کلام ناب امیر‌المؤمنین روشن می‌کند که جا برای هیچ توضیح و تفسیری باقی نمی‌گذارد.
اینها نمونه‌های کوچکی از توصیف قرآن و جایگاه آن در کلام امیر‌المؤمنین ـ علیه‌السلام ـ به‌عنوان دومین مفس ر کلام وحی است. باشد که با تمسک به آن به صراط مستقیم هدایت یابیم!
برای آگاهی بیشتر به نهج‌البلاغه خطبه‌های:۱۱۰، ۱۸۳، ۱۶۹، ۱۵۷، ۱۵۸، ۱۳۳، ۱۷۶،۱۳۳ و ۱۹۸ مراجعه فرمایید.


۱. نهج البلاغه، ترجمه، دشتی، محمد، نامه ۴۷، ص ۵۵۹.
۲. نهج البلاغه، خطبه ۱۷۶؛ وَ اعْلَمُوا.أَنَّ هَذَا الْقُرْآنَ هُوَ النَّاصِحُ الَّذِی لَا یَغُشُّ.
۳. نهج البلاغه، خطبه ۱۷۶؛ ... وَ الْهَادِی الَّذِی لَا یُضِلُّ.
۴. نهج البلاغه، خطبه ۱۷۶؛ ... وَ الْمُحَدِّثُ الَّذِی لَا یَکْذِبُ.
۵. نهج البلاغه، خطبه ۱۵۶، ص ۲۹۱.
۶. نهج البلاغه، خطبه ۱۷۶؛ فَاسْتَشْفُوهُ مِنْ أَدْوَائِکُمْ وَ اسْتَعِینُوا بِهِ عَلَی لَأْوَائِکُمْ فَإِنَّ فِیهِ شِفَاءً مِنْ أَکْبَرِ الدَّاءِ وَ هُوَ الْکُفْرُ وَ النِّفَاقُ وَ الْغَیُّ وَ الضَّلَالُ.
۷. نهج البلاغه، خطبه ۱۷۶ و ینابیع العلم.
۸. نهج البلاغه، خطبه ۱۹۸، ص ۴۱۹.
۹. نهج البلاغه، خطبه، ۱۷۶؛ و اعلموا انه لیس علی احد بعد القرآن من فاقة و لا لاحد قبل القرآن من غنی.
۱۰. نهج البلاغه، خطبه ۱۷۶؛ فیه ربیع القلب.
۱۱. نهج البلاغه، خطبه ۱۷۶؛ وَ اعْلَمُوا أَنَّهُ شَافِعٌ مُشَفَّعٌ وَ قَائِلٌ مُصَدَّقٌ وَ أَنَّهُ مَنْ شَفَعَ لَهُ الْقُرْآنُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ شُفِّعَ فِیهِ.
۱۲. نهج البلاغه، خطبه ۱۹۸، ص ۴۱۹.
۱۳. خطبه ۱، ص ۴۱.
۱۴. نهج البلاغه، حکمت‌ها (کلمات قصار)، حکمت ۳۱۳.



پایگاه اسلام کوئیست.    


رده‌های این صفحه : قرآن شناسی | ویژگی های قرآن




جعبه ابزار