• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

صلوات بر پیامبر

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: صلوات، رکوع، سجده، پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله، اهل بیت علیهم‌السلام.
پرسش: آیا فرستادن صلوات بر پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ و اهل بیت ـ علیهم‌السلام ـ در رکوع و سجده فضیلت دارد؟
پاسخ: صلوات بر پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ ذکر بسیار مبارک و با عظمتی است که بر زبان آوردن آن در همه احوال و زمان‌ها دارای ثواب است و در حال نماز از مستحبات موکد است، البته در تشهد واجب است. در قرآن خداوند خطاب به مؤمنین می‌فرماید:"خدا و ملائکه به پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله صلوات می‌فرستند شما هم بر او صلوات بفرستید؛ از‌این‌رو فضیلت داشتن صلوات شامل صلوات در رکوع و سجده هم می‌شود. البته در لسان شریف روایت هم به این مطلب اشاره شده که امام باقر ـ علیه‌السلام ـ فرمودند: هر‌کس در رکوع و سجود و قیام نمازش صلوات بر محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله و آل او بفرستد خداوند ثواب آن را مانند ثواب رکوع و سجود و قیام (در نامه اعمال او) می‌نویسد. لذا می‌توان گفت فضائلی که برای صلوات بیان شده چون اطلاق دارد همه آنها در صلوات در رکوع و سجده هم وجود دارد به علاوه روایاتی گویای این مطلب است که صلوات جزء نماز و باعث کمال نماز است.



در اهمیت صلوات بر پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله همین بس که خداوند متعال در قرآن می‌فرماید: خدا و فرشتگانش بر این پیغمبر صلوات و درود می‌فرستند؛ شما هم ای اهل ایمان، بر او صلوات و درود بفرستید و با تعظیم و اجلال بر او سلام گویید و تسلیم فرمان او شوید.
از این آیه شریفه عظمت و اهمیت ذکر صلوات به‌خوبی فهمیده می‌شود.


هم‌چنین در روایات زیادی فضیلت این ذکر و کیفیت آن بیان شده است.

۲.۱ - روایتی از پیامبر

پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ فرمودند: " صلوات فرستادن شما بر من باعث روا شدن حاجت‌های شماست و خدا را از شما راضی می‌گرداند و اعمال شما را پاکیزه می‌کند.
[۲] خمسه‌ای قزوینی، علی، صلوات کلید حل مشکلات، ص ۲۵، چاپ ۹۲، نشر جمال، به نقل از جمال الاسبوع، ص ۲۴۱.


۲.۲ - روایتی دیگر

و در روایت دیگری حضرت فرمودند: "در شب معراج فرشته‌ای را دیدم که می‌گفت من حساب تعداد قطرات باران را می‌دانم؛ ولی ثواب صلوات را نمی‌توانم حساب کنم.

۲.۳ - روایتی از امام حسن

امام حسن علیه‌السلام می‌فرماید: "قلب زنگار می‌گیرد و با صلوات این زنگار کنار می‌رود و دل صیقلی می شود".
[۴] شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، ج ۴، ص ۱۲۱۶.


۲.۴ - روایتی از امام عسکری

در روایتی امام عسکری ـ علیه‌السلام ـ صلوات را از شریف‌ترین اعمال مؤمن به حساب آورده است.
علاوه بر احادیثی که از طرق اهل بیت در این زمینه رسیده در کتب اهل سنت نیز روایاتی که دال بر وجوب است کم نیست.

۲.۵ - روایتی از عایشه

از جمله در روایت معروفی، عایشه می‌گوید: "نماز بدون طهارت و درود بر من قبول نخواهد شد".


اما درباره صلوات در نماز باید گفت در روایاتی صلوات را جزئی از نماز و باعث کامل شدن نماز به حساب آورده‌اند.

۳.۱ - روایتی از امام صادق

امام صادق علیه‌السلام می‌فرماید: "صلوات باعث کامل شدن نماز می‌شود."
[۶] صدوق، من لا یحضره الفقیه ج ۲، ص ۱۸۳.


۳.۲ - روایتی از امام باقر

در جای دیگر امام باقر علیه‌السلام درباره صلوات در رکوع و سجده فرمودند: "هرکس در رکوع و سجود و قیام نمازش صلوات بر محمد ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ و آل او بفرستد، خداوند ثواب آن را مانند ثواب رکوع و سجود و قیام (در نامه اعمال او) می‌نویسد. و هم‌چنین صلوات در نماز را باعث سنگینی اعمال حسنه شمرده‌اند."

۳.۳ - روایت دیگری از امام صادق

و در روایت دیگری امام صادق ـ علیه‌السلام ـ فرمودند: "اگر کسی در نمازش صلوات بر محمد و آل او نفرستد، این نماز او را به بهشت نمی‌برد".

۳.۳.۱ - مراد از صلوات در روایات

البته منظور از صلوات، صلوات کامل است که کیفیت آن در روایات وارد شده که: " صلوات کامل آن صلواتی است که با آل همراه باشد." (اللهم صل علی محمد و آل محمد).
[۱۰] شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، ج ۷، ص ۲۰۳.



فقهای شیعه هم درباره صلوات فرموده‌اند: "صلوات بر پیغمبر و آل او در تشهد اول و دوم نماز واجب است، و در غیر آن مستحب است."


از فقهای اهل سنت "شافعی" آن را در تشهد دوم واجب می‌داند؛ لذا در نماز مخصوصاً در رکوع و سجده و در غیر نماز در سایر حالات از مستحبات موکد است.


بنابراین آثار و برکات بی‌شمار صلوات، شامل صلوات در هنگام رکوع و سجده نیز می‌شود.


۱. احزاب (۳۳)، آیه ۵۶.    
۲. خمسه‌ای قزوینی، علی، صلوات کلید حل مشکلات، ص ۲۵، چاپ ۹۲، نشر جمال، به نقل از جمال الاسبوع، ص ۲۴۱.
۳. نوری، مستدرک الوسائل، ج ۵، ص ۳۵۵، به نقل از صلوات کلید حل مشکلات، ص ۲۴.    
۴. شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، ج ۴، ص ۱۲۱۶.
۵. مجلسی، محمد تقی، بحار الانوار، ج ۹۱، ص ۶۲.    
۶. صدوق، من لا یحضره الفقیه ج ۲، ص ۱۸۳.
۷. کلینی، اصول کافی، ج ۳، ص ۳۲۴، چاپ دارالکتب الاسلامیه، سال ۱۳۶۵، تهران، باب صلوات بر پیامبر (ص)؛ قَالَ الْبَاقِرُ علیه‌السلام:مَنْ قَالَ فِی رُکوعِهِ وَ سُجُودِهِ وَ قِیامِهِ صَلَّی اللَّهُ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ کتَبَ اللَّهُ لَهُ بِمِثْلِ الرُّکوعِ وَ السُّجُودِ وَ القیام.    
۸. کلینی، اصول کافی، ج ۳، ص ۳۲۴، چاپ دارالکتب الاسلامیه، سال ۱۳۶۵، تهران، باب صلوات بر پیامبر (ص).    
۹. کلینی، اصول کافی، ج ۳، ص ۳۲۵، چاپ دارالکتب الاسلامیه، سال ۱۳۶۵، تهران، باب صلوات بر پیامبر (ص).    
۱۰. شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، ج ۷، ص ۲۰۳.
۱۱. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج ۱۷، ص ۴۲۱، ( رساله عملیه ایشان مساله ۱۰۰ از بحث تعقیبات نماز).    



پایگاه اسلام کوئست.    


رده‌های این صفحه : اخلاق اسلامی | دعا | صلوات




جعبه ابزار