صدای حضرت زهرا
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: جضرت زهرا ـ سلام‌الله‌علیها، صدا، گریه، حکم شارع، فتوای فقها.
پرسش: چگونه است که می‌گویند کسی صدای زهرا ـ سلام‌الله‌علیها ـ را نمی‌شنیده، اما گریه آن حضرت را در رحلت پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله ـ همسایه‌ها می‌شنیدند؟
پاسخ: حضرت زهرا ـ سلام‌الله‌علیها ـ با توجه به انتسابشان به
نبی اکرم ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله ـ دارای موقعیتی بس
عظیم و حساس بوده‌اند که مورد
مراجعه اقشار مختلف مردم قرار می‌گرفته‌اند. لذا نمی‌توان
تصور نمود که ایشان فردی محبوس و
منزوی بوده‌اند؛ به‌حدی که هیچ‌کس صدای ایشان را نشنیده باشد. اکنون مواردی را در این موضوع می‌آوریم:
«۱. آن حضرت در
جنگ احد همراه با زنان مدینه به منطقه جنگی رفته و بعد از
جنگ به مداوای
رسول خدا ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله ـ و
حضرت علی ـ علیه‌السلام ـ که جراحاتی برداشته بودند، پرداختند.
۲. بعد از جنگ احد، آن حضرت به
زیارت شهدای جنگ می‌رفت.
۳. بعد از اینکه غوغای
سقیفه به راه افتاد، عمر با عده‌ای به درخانه آن حضرت آمد و فریاد می‌کشید که بیرون بیایید؛ حضرت زهرا به پشت در
حجره آمدند و
عمر را دیدند که آتش در دست دارد؛ پس فرمود: عمر ـ مگر از خدا نمی‌ترسی چه شده است؟
عمر گفت: باید علی و
بنی‌هاشم بیایند و با
خلیفه رسول خدا
بیعت کنند. و ایشان گفتند: خلیفه کیست؟ خلیفه رسول اکنون در کنار
پیکر اوست. عمر گفت: ابوبکر پیشوای
مسلمین است، مردم با او بیعت کرده‌اند، شما نیز باید بیعت کنید؛ و گرنه خانه را به آتش می‌کشم. حضرت فرمود: آیا خانه ما را به آتش می‌کشی و او گفت آری.
۴. ده روز بعد از رحلت پیامبر اکرم ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله ـ فاطمه ـ سلام‌الله‌علیها ـ برای
اعتراض به
مصادره فدک نزد
ابوبکر رفته و با او به گفت‌وگو و بحث پرداختند. این کار دوبار صورت گرفت.
۵. همچنین بعد از رحلت پیامبر و
غصب خلافت مسلمین توسط غاصبان، حضرت فاطمه ـ سلام‌الله‌علیها ـ به
مسجد رفتند و در‌حالی‌که مسجد مملو از مرد و زن بود، در پشت پرده‌ای خطبه‌ای ایراد فرمود که معروف است.
۶. زمانی که آن حضرت بعد از
قضیه آتش زدن در خانه، در بستر مریضی بودند، عمر و ابوبکر به عیادتشان رفتند؛ چون آنها وارد شدند و نشستند، حضرت صورتشان را از آنها برگرداند و فرمود، آیا شنیده‌اید که پدرم فرمود: رضای
فاطمه، رضای من است و
خشم او، خشم من، هرکه او را بیازارد، مرا آزرده است و هرکه او را
دوست بدارد، مرا دوست داشته است.»
۷.
جابر می‌گوید: روزی همراه رسول اکرم ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله ـ به در خانه فاطمه ـ سلام‌الله‌علیها ـ رفتیم، پیامبر اکرم اذن طلبید و وارد شدیم؛ دیدم
چهره زهرا آن‌چنان زرد بود که مانند... بود.
۸. روزی سلمان خدمت آن حضرت بود، حضرت زهرا دعای نور را به او تعلیم فرمود و گفتند: اگر می‌خواهی هرگز ترا تب نگیرد، بر این دعا مداومت کن.
از سوی دیگر آنچه که از طرف شارع مقدس مورد
نهی قرار گرفته است و از زنان خواسته شده از آن بپرهیزند، آن نوع سخن گفتنی است که باعث
تحریک شهوت مردان گردد؛ لذا به زنان دستور می‌دهد: «فلا تخضعن بالقول فیطمع الذی فی قلبه مرض»
در حرف زدن صدا را نازک و مهیج نکنید که موجب
طمع بیماردلان گردد. و مفهوم آیه این است که اگر در سخن ناز و کرشمه نباشد، جایز است؛ یعنی خود آیه دلیل بر جواز سخن گفتن با مرد
نامحرم است.
بر همین اساس است که فقهای عظیم‌الشأن چنین فتوا داده‌اند که شنیدن صدای زن در صورتی که تلذذ و ریبه - وسوسه نباشد، جایز است؛ البته مادامی که ضرورت نباشد، ترک آن بهتر است و بر زن حرام است که بخواهد صوت خود را نازک و مهیج گرداند.
مطلب قابل توجه دیگر این است که گریه در
فراق عزیزان خود جایگاه خاصی دارد و از استثنایی برخوردار است؛ آنچنان‌که روایت است: روزی یک زن به‌دنبال
جنازه یکی از خویشان خود می‌رفت و بی‌تابی می کرد. عمر به او نهیب زد که برگردد؛ اما رسول خدا ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله ـ فرمود: او را به حال خود بگذار، دلش داغدار است و
چشم گریان و عهد(ش به مرده) نزدیک.
و نیز امام باقر ـ علیه‌السلام ـ فرموده‌اند: انما تحتاج المرأه فی الماتم الی النوح لتسیلَ دمعها: زن در
ماتم نیاز به
نوحه و
شیون دارد تا اشک‌هایش را بریزد.
چون این
عمل از بار سنگین سختی‌ها او می‌کاهد. توجه به این نکته هم ضروری است که گریه حضرت زهرا در مصیبتی بوده است که بزرگ‌تر از آن مصیبتی نبوده و عظمت آن آسمانیان را به شیون آورده بود.
امام باقر ـ علیه‌السلام ـ در جایی دیگر می‌فرماید: اگر مصیبتی بر خودت یا مالت یا فرزندت پیش آمد، مصیبت رحلت پیامبر خدا را بیاد آر؛ همانا
خلایق مصیبتی (عظیم‌تر) از آن هیچ‌وقت ندیده‌اند.
اما نکته مهم‌تر از همه اینکه، حضرات
چهارده معصوم که از هرگونه خطا و عیبی منزه هستند، الگوی تمامی رفتارهای ما می‌باشند و ما باید
اعمال خود را با اعمال و فرمایشات آنها بسنجیم و حضرت زهرا ـ سلام‌الله‌علیها ـ نیز از جمله
معصومین هستند که باید به ایشان
اقتدا نمود؛ از‌این‌روست که فقهای
عظام وقتی می‌خواهند به جایز بودن گریه بر مرده فتوا بدهند، از جمله دلایلی که برای آن می‌آورند، گریه حضرت زهرا در رحلت پیامبر اکرم ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله ـ می‌باشد.
سایت اندیشه قم
