• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

روایت‌

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


کلیدواژه: روایت، حدیث.
پرسش: معنای لغوی و اصطلاحی «روایت» و تفاوت آن با «حدیث» چیست؟
پاسخ:


روایت در لغت به معنای حمل است؛ چنان‌که گویند:«رَوَی الْبَعِیرُ الْمَاءَ»؛ شتر آب را حمل کرد و به شخص سیراب به‌خاطر آشامیدن آب «ریّان» می‌گویند.
[۱] فیومی، احمد بن محمد، المصباح المنیر، ج ۲، ص ۲۴۶، منشورات دار الرضی، قم، چاپ اول، بی‌تا.
[۲] طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، تحقیق:حسینی‌، سیداحمد، ج ۱، ص ۱۹۸ ـ ۱۹۹، کتاب‌فروشی مرتضوی، تهران، چاپ سوم، ۱۳۷۵ش.

همچنین به معنای داستان، قصه و نمایش‌نامه نیز آمده است.
[۳] بستانی، فؤاد افرام، مهیار، رضا، فرهنگ ابجدی عربی ـ فارسی، ص ۴۴۶، «واژه روی»، انتشارات اسلامی، تهران، چاپ دوم، ۱۳۷۵ ش.
و به روز هشتم ذی الحجّة بدین جهت که حاجیان برای عزیمت به عرفات آب حمل می‌کنند، یوم الترویّة گفته شده است.
[۴] طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، تحقیق:حسینی‌، سیداحمد، ج ۱، ص ۱۹۶، کتاب‌فروشی مرتضوی، تهران، چاپ سوم، ۱۳۷۵ش.



در اصطلاح علم حدیث‌شناسی روایت مترادف با معنای حدیث می‌باشد و همان حوزه معنایی حدیث درباره روایت نیز جاری است؛ هرچند که اصطلاح روایت کاربرد کمتری نسبت به حدیث دارد و به حدیث از آن جهت روایت گفته شده است که گفتار، فعل یا تقریر معصوم را نقل یا حمل می‌کند. راوی حدیث نیز در حقیقت حامل حدیث است.
[۵] نصیری، علی، حدیث‌شناسی، ج ۱، ص ۳۰، انتشارات سنابل، قم، چاپ اول، ۱۳۸۳ ش.


حدیث در اصطلاح علمای شیعه عبارت است از: «کلامی که حکایت کند از گفتار یا کردار یا تأیید و امضای پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ یا یکی از امامان معصوم علیهم‌السلام».
[۶] عاملی، بهاءالدین، محمد بن حسین‌، الوجیزة فی علم الدرایة، محقق، مصحح، احمدیان، مرتضی، ص ۴،‌ کتاب‌فروشی بصیرتی، قم، چاپ اول، ۱۳۹۰ ق.


اما حدیث در اصطلاح اهل سنت ، عبارت است از: «کلامی که به پیامبر اکرم ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ یا یکی از صحابه یا تابعین منتهی می‌شود و به‌خاطر تشخیص و جدا کردن هر دو قسم از یکدیگر گاهی به کلامی که به صحابه و تابعین منتهی می‌شود، اثر می‌گویند».
[۷] سبحانی، جعفر، أصول الحدیث و أحکامه، ص ۱۹، مؤسسه امام صادق (ع)، قم، چاپ سوم، ۱۴۲۴ ق.



۱. ↑ فیومی، احمد بن محمد، المصباح المنیر، ج ۲، ص ۲۴۶، منشورات دار الرضی، قم، چاپ اول، بی‌تا.
۲. ↑ طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، تحقیق:حسینی‌، سیداحمد، ج ۱، ص ۱۹۸ ـ ۱۹۹، کتاب‌فروشی مرتضوی، تهران، چاپ سوم، ۱۳۷۵ش.
۳. ↑ بستانی، فؤاد افرام، مهیار، رضا، فرهنگ ابجدی عربی ـ فارسی، ص ۴۴۶، «واژه روی»، انتشارات اسلامی، تهران، چاپ دوم، ۱۳۷۵ ش.
۴. ↑ طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، تحقیق:حسینی‌، سیداحمد، ج ۱، ص ۱۹۶، کتاب‌فروشی مرتضوی، تهران، چاپ سوم، ۱۳۷۵ش.
۵. ↑ نصیری، علی، حدیث‌شناسی، ج ۱، ص ۳۰، انتشارات سنابل، قم، چاپ اول، ۱۳۸۳ ش.
۶. ↑ عاملی، بهاءالدین، محمد بن حسین‌، الوجیزة فی علم الدرایة، محقق، مصحح، احمدیان، مرتضی، ص ۴،‌ کتاب‌فروشی بصیرتی، قم، چاپ اول، ۱۳۹۰ ق.
۷. ↑ سبحانی، جعفر، أصول الحدیث و أحکامه، ص ۱۹، مؤسسه امام صادق (ع)، قم، چاپ سوم، ۱۴۲۴ ق.


پایگاه اسلام کوئست.    


رده‌های این صفحه : اقسام حدیث | حدیث شناسی
جعبه ابزار