خواب‌های آشفته
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: خواب دیدن، خواب‌های آشفته، کتاب تعبیر خواب.
پرسش: انسان موضوعی را به صورت‌های مختلف در خواب می‌بیند، تعبیر آن چگونه است؟ آیا می‌توان به کتاب‌های تعبیر خواب موجود اعتماد کرد؟
پاسخ: قوه خیال انسان همواره در حال صورت‌سازی است؛ لذا ممکن است در برخی افراد که قوه خیالشان در تحت تربیت
قوه عاقله آنان به خوبی تربیت و مهار نشده، یک صورت را که در خواب می‌بیند، به چند صورت دیگر دربیاورد و به
رؤیت انسان برساند. این‌گونه خواب را اصطلاحاً «اضغاث احلام» یا «خواب‌های آشفته» می‌گویند که یا تعبیر ندارد و یا تعبیر آنها به‌آسانی ممکن نیست.
تعبیر خواب را نمی‌توان از طریق کتاب‌های
تعبیر خواب به دست آورد، باید هر کسی برای تعبیر خوابش به کسانی که واقعاً در آن رشته وارد است، مراجعه کند؛ ازاین‌رو گفته شده: مُعبِر باید نخست نام و مقدار و مرتبت و
مذهب و سیرت، و
عقل و فهم و
علم و ادب کسی را که خواب دیده بداند و هم‌چنین از او بپرسد که وقت خواب دیدن او در
شب بوده یا در
روز و در چه فصل سال بوده است؟ همه این امور در
تعبیر خواب نقش دارد.
پس اعتماد به کتاب‌های تعبیر خواب درست نیست و از آن طریق خواب قابل تعبیر نیست و برای تعبیر خواب باید به کارشناس آن مراجعه شود تا او با توجه به شرایط خاصی، خواب شخص را تعبیر کند.
درباره این سؤال اولاً باید گفت: این‌که
انسان گاهی در
عالم رؤیا و
خواب موضوعی را به صورت‌های مختلف می‌بیند، علل و عوامل درونی و بیرونی متعددی ممکن است در آن نقش داشته باشد؛ مثلاً شرایط روحی، پر بودن معده، خستگی، وضع آب و هوا مثل گرما و سرما و مانند آن سبب می‌شود که یک چیز را به صورت‌های مختلف در خواب ببیند. یا مثلاً برخی سجایای اخلاقی نیز سبب می‌شود که یک شیء به چند صورت برای انسان در خواب جلوه کند.
دلیل همه این امور آن است که
قوه خیال انسان همواره در حال صورت‌سازی است؛ لذا ممکن است در برخی افراد که قوه خیالشان در تحت تربیت
قوه عاقله آنان به خوبی تربیت و مهار نشده، یک صورت را که در خواب می‌بیند، به چند صورت دیگر دربیاورد و به
رؤیت انسان برساند یا آن یکی را چندین بار شکل و صورت خاصی بدهد و تغییر دهد و به رؤیت انسان برساند. در‌حالی‌که در واقع یک شیء بیشتر نبوده؛ اما قوه خیال او را به اشکال مختلف درمی‌آورد و ارائه می‌دهد یا مثلاً برخی اشیا را به ضد آن صورت می‌دهد و ممکن است چندین بار این کار را تکرار کند. این‌گونه خواب را اصطلاحاً «
اضغاث احلام» یا «خواب‌های آشفته» می‌گویند که یا تعبیر ندارد و یا تعبیر آنها به‌آسانی ممکن نیست و نوعاً بسیاری از خواب‌های افراد چون طبق شرایط نیست، مثلاً یا با معده پر خوابیده یا ناراحتی‌های روحی دارد و یا در شرایط نامساعد هوایی خوابیده و مانند آن، از این قبیل است.
ثانیاً: چون مسئله
خواب دیدن و
رؤیا مسئله‌ای بسیار پیچیده است، لذا
تعبیر خواب کار آسانی نیست و هر کسی از عهده آن برنمی‌آید.
استاد
علامه حسن‌زاده آملی می‌فرمودند:
چون مُعبِر یعنی تعبیرکننده خواب باید برای تعبیر خواب افرادی که خواب دیده، تمام شرایط آن را بررسی کند و با توجه به آن شرایطی که خواب در آن دیده شده، رؤیای او را تعبیر کند و در
حقیقت به تمام آنچه در خواب دیده شده برسد، لذا هرگز نمی‌توان از طریق آنچه در کتاب‌های تعبیر خواب آمده، خواب افراد را تعبیر کرد؛ چون بالاخره هر کسی در شرایط خاصی قرار دارد و خوابی که می‌بیند باید با توجه به شرایط آن تعبیر شود.
طبق فرمایش ایشان، تعبیر خواب را نمی‌توان از طریق کتاب‌های تعبیر خواب به دست آورد، باید هر کسی برای تعبیر خوابش به کسانی که واقعاً در آن رشته وارد است، مراجعه کند.
به همین دلیل است که گفته شده: مُعبِر باید نخست نام و مقدار و مرتبت و
مذهب و سیرت، و
عقل و فهم و
علم و ادب کسی را که خواب دیده بداند و هم‌چنین از او بپرسد که وقت خواب دیدن او در
شب بوده یا در
روز و در چه فصل سال بوده است؟ همه این امور در تعبیر خواب نقش دارد.
از مجموع این مطالب به دست می‌آید که
اعتماد به کتاب‌های
تعبیر خواب درست نیست و از آن طریق خواب قابل تعبیر نیست و برای تعبیر خواب باید به کارشناس آن مراجعه شود تا او با توجه به شرایط خاصی، خواب شخصی را تعبیر کند.
۱. ناصر مکارم، تفسیر نمونه، ج۱۶، ص۴۰۴، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۹ش.
۲. ناصر مکارم، تفسیر نمونه، ج۱۹، ص۴۸۱، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۹ش.
۳. ناصر مکارم، تفسیر نمونه، ج۹، ص۳۱۲، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۹ش
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «خواب‌های آشفته»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۸/۰۶/۲۷.
