• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

خواب آوری مطالعه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: مطالعه ، خواب آلودگی ، پر خوابی .
پرسش: بنده وقتی کتاب می خوانم خوابم می برد مشکلم چیست؟
پاسخ: در ابتدا کمی در مورد خواب و علل خواب‌آلودگی نامنظم با شما سخن می‌گوییم و در ادامه شما را از راهکارهای مقابله با این مشکل برای رسیدن به مطالعه مؤثرتر آگاه می‌کنیم.



خواب یکی از نیازهای ضروری انسان است که نشاط روحی و جسمی انسان به واسطه آن حاصل می‌شود، اما این نیاز نیز در حد متعارف و متعادل نیاز به ارضاء شدن دارد. متخصصین مقدار خواب لازم برای یک جوان را در مدت ۲۴ ساعت ۷ الی ۸ ساعت می‌دانند.
خروج از حد اعتدال خواب، پرخوابی یا کم خوابی ، خود باعث مشکلاتی می‌شود که در کل برای سازمان روانی و فیزیولوژیکی ضررهایی در پی دارد و در هر حال باعث فرسودگی و عدم لذت از زندگی می‌گردد.


علل مختلفی در فزون خوابی نقش دارند، گاهی چند علت دست به دست هم می‌دهند و باعث کسالت زیاد و پرخوابی می‌گردند در ذیل به برخی از این علل اشاره می‌کنیم.

۲.۱ - محیط

گاهی انسان در محیطی زندگی می‌کند که اطرافیان آن کسل و پر خواب هستند و از آن‌جایی که مجالست‌ها و نشست و برخاست‌ها بر انسان تأثیر می‌گذارد انسان نیز این صفت ناپسند را از اطرافیان کسب می‌کند و از سویی دیگر دوستی و معاشرت با افراد پرکار، منظم، با نشاط بر انسان اثر می‌گذارد و انسان اگر مثل او نشود حداقل رنگ و بو او را می‌گیرد رنگ و بویی که سرانجام او را به موفقیت و نشاط می‌رساند.

۲.۲ - شکست‌های متوالی (درماندگی آموخته شده)

گاهی انسان شکست‌های پی در پی‌ای را تجربه می‌کند که با این شکست‌ها اگر با دید منفی صرف نگاه شود، درذهن از خود انسانی مأیوس و ناامید می‌سازد، انسانی که همه درهای موفقیت و پیروزی را به سوی خود بسته می‌بیند و تنها راه را فرو رفتن در لاک خود می‌بیند.

۲.۳ - تسویف (اهمال کاری و فردا فردا کردن‌ها)

گاهی انسان به دلیل این‌که از زندگی لذت ببرد کار روزانه خود را به تعویق می‌اندازد، تا جایی که این امر برایش به شکل عادت زشت تنبلی درمی‌آید. عادتی که انسان در آئینه آن به غیر از ناکامی چیزی را نمی‌بیند، به همین دلیل هر روز ارزیابی او از توانایی‌هایش کم‌تر و کم‌تر می‌شود، تا این‌که از خود یک انسانی بی‌مایه و ناتوان در هر کاری می‌سازد انسانی که نسبت به همسالان خود وامانده است.

۲.۴ - بی کاری و عدم فعالیت‌های فیزیکی

انسان‌هایی که کارهای فیزیکی و بدنی مناسبی و تحت برنامه‌ای منظم دارند هیچ‌گاه تعادل خواب‌شان به هم نمی‌خورد، چرا که در چهارچوب کاری آن‌ها باید از ساعت مخصوص سرکار حاضر شوند و خلاف از این برنامه برای آن‌ها خطر از دست دادن شغل و امتیازات شغلی ( ازدواج ، مسکن، تفریح مناسب و....) را به همراه دارد.
از سویی افرادی که از یافتن شغل و یا رشته مورد علاقه خود به بن بست امید رسیده‌اند، به خاطر اینکه رشد و شکوفایی استعدادهای خود را در پرتو کارشان نمی‌بیند و گاهی هم بازتاب‌های نامناسبی از اطرافیان مثل ( بی‌عار، تنبل، بی‌دست و پا و...) دریافت می‌کنند سر از کسالت در می‌آورند تا جایی که خود نیز به این باور می‌رسند که از دیگران کمبودهای فکری، استعداد و... دارند.

۲.۵ - اختلال

فزون خوابی گاهی منعکس کننده حالات مرضی مختلف و در پاره‌ای از بیماران افسرده به خصوص در نوجوانان و بزرگسالان است. این مشکل با مراجعه به روان شناس بالینی قابل درمان است.

۲.۶ - پرخوری و چاقی

به تجربه همگی دریافته‌ایم که وقتی که غذای زیادتری می‌خوریم، احساس سنگینی و خواب آلودگی می‌کنیم. افرادی که از شکل اضافه وزن ( چاقی) رنج می‌برند، به خاطر عدم فعالیت زیاد یا مشکلاتی در کارهای روزانه و شغلی و حرفه‌ای خود مواجه می‌شوند که این امر می‌تواند سبب کسالت،‌ تنبلی، افسردگی و خواب‌های مکرر در طول ساعت روز گردد ( مطالعه زندگی‌نامه آنتونی را بینز در این زمینه خالی از لطف نیست او اول به خاطر عدم یافتن کار مورد علاقه مدت‌ها و سال‌ها در خانه و بی‌فعالیتی به سر می‌برد و به شکل چاقی مفرط روبرو می‌شود، وقتی به خود می‌آید فعالانه حرکت می‌کند، دنبال چاره می‌رود تا جایی که جلسات او در آمریکا زبان زد می‌شود).


شاید علل خواب شما به هنگام مطالعه یکی از موارد بالا باشد. ما برای شما راهکارهایی برای مقابله با خواب برایتان بیان می‌کنیم امیدوارم به شما کمک کند.

۳.۱ - تقویت جسمانی

ممکن است این خواب در مطالعه، برخاسته از ضعف جسمانی و کمبود برخی از ویتامین‌ها باشد. به هر حال به این نکته توجه داشته باشید و به تقویت خود بپردازید.

۳.۲ - بالا بردن انگیزه مطالعه

برای این که انسان اشتیاق بیش‌تری به مطالعه پیدا کند، باید انگیزه مطالعه را در خود بالا ببرد. برای افزایش انگیزه در مطالعه به نکات زیر توجه کنید:
الف) به ارزش علم و فراگیری دانش بیندیشید و این را بدانید که موفقیت انسان رهین کمال و علم و دانش او است. امیرمؤمنان علی (ع) می‌فرماید:« قیمة کل امرء ما یحسنه‌»؛ ارزش وجودی هر فردی به میزان علم و دانش او است‌.(
[۱] نهج‌ البلاغه، کلمات قصار ۸۱.

از سوی دیگر توجه داشته باشید عدم موفقیت و عقب‌ماندگی انسان به میزان جهل و نادانی او بستگی دارد.
ب ) به افراد جدّی و اهل مطالعه نزدیک شده و با آن‌ها بیش‌تر نشست و برخاست کنید، که قهراً رفتار آنان انگیزش بیش‌تری در شما ایجاد خواهد کرد.
ج ) شرح حال رجال، نوابغ و شخصیت‌ها را بخوانید و ببینید تا چه حد از فرصت‌ها، استفاده کرده و اهل مطالعه بودند.
د ) اتاق منظم، میز مطالعه، روشنایی و... نیز مفید و انگیزه‌بخش است.
ه ) کتاب‌هایی که در زمینه روش مطالعه نوشته شده را مورد مطالعه و دقت قرار دهید.

۳.۳ - مبارزه با خواب آلودگی

برای مبارزه با خواب‌آلودگی چند نکته را رعایت فرمایید:
الف) به اندازه کافی استراحت کنید،
ب ) اگر در هنگام مطالعه خواب به سراغ شما آمد، برخیزید و در حال راه رفتن به مطالعه بپردازید،
ج ) با خوردن و نوشیدن چای و شیرینی می‌توان خواب را از سر خود دور کرد،
د ) تلقین مثبت و جدی نیز در جلوگیری از خواب مؤثر است. امام صادق (ع) می‌فرماید:« ما ضعف بدن عما قویت علیه النیّة»، هرگز بدن دچار کسالت نمی‌شود مادامی که اراده و نیت قوی و محکم باشد.
[۲] من لایحضره الفقیه، ج۴، ص۴۰۰، ح۵۸۵۹.


۳.۴ - عدم افراط در ملامت خود

ملامت کردن خود در مقابل کوتاهی و سستی، امری مفید و مثبت است؛ ولی نباید منجر به ناامیدی گردد؛ چون ناامیدی و یأس، انسان را از بلندای همت و تلاش بیش‌تر باز می‌دارد. اصولاً خودسازی و ملامت کردن خویش در ازای کوتاهی‌ها یک وظیفه است. انسان باید پیوسته در صدد مراقبت و محاسبه نفس خویش باشد.

۳.۵ - شرکت متعادل در مهمانی‌ها

در جشن‌ها و میهمانی‌های ضروری به طور متعادل شرکت کنید و در عین حال تلاش کنید که فرصت شما در حد ضرورت گرفته شده و بیهوده از دست نرود.

۳.۶ - جذاب کردن محتوای کتاب

جذابیت محتوای کتاب و هدفمند بودن انسان در اشتیاق برای مطالعه نقش به سزایی دارد. در این راستا با اساتید و دوستان اهل مطالعه به مشورت بپردازید.

۳.۷ - برنامه ریزی صحیح

در برنامه‌ریزی به این نکته توجه کنید که یکی از رمزهای موفقیت، آینده‌نگری و برنامه‌ریزی است. با برنامه‌ریزی صحیح، به طور قطع از فرصت خویش بهره بیش‌تری خواهید برد. البته ممکن است برخی از شیوه‌ها در ابتدا سخت باشد؛ ولی به تدریج با اصرار و تمرین سهل و هموار خواهد شد.

۳.۸ - مطالعه کتب رمز موفقیت

همچنین در راستای «رمز موفقیت» کتاب‌های زیادی نوشته شده است. لازم است که شما برخی از آن‌ها را با دقت مورد مطالعه قرار دهید تا انگیزه خود را برای مطالعه تقویت کنید.

۳.۹ - عادات مداوم به ورزش‌های جسمانی

انسان در این ورزش‌ها به جای این‌که نیروی لازم را جهت زندگی خود به دست آورد کلیه سرمایه انرژی خود را در باشگاه‌های ورزشی و.... هزینه می‌کند، به طوری که انرژی دیگری برای فعالیت‌های روزانه ندارد.

۳.۱۰ - عادت

گاهی انسان جلوی کار و یا صفت بدی را نمی‌گیرد و این صفت در او ریشه می‌دواند، به گونه‌ای که به آن کار عادت می‌کند و خلاف آن را بخواهد انجام دهد مشکل ساز می‌شود. (که نیاز است به شکل تدریجی درمان گردد) آری خواب، خواب می‌آورد.


۱. نهج‌ البلاغه، کلمات قصار ۸۱.
۲. من لایحضره الفقیه، ج۴، ص۴۰۰، ح۵۸۵۹.



سایت پرسمان دانشجویی.    


رده‌های این صفحه : تحصیل | روانشناسی | مشاوره




جعبه ابزار