تقویت اراده و اعتماد به نفس
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: تقویت اراده، تقویت اعتماد به نفس، توکل به خدا.
پرسش: دختری ۲۳ ساله هستم و اراده بسیار ضعیفی دارم و نمی‌توانم در مورد مسائل زندگی (مثل
ازدواج، برخورد با پدر، و ارتباط کلامی با دیگران) تصمیم جدی و درستی بگیرم. لطفاً مرا راهنمایی کنید؟
پاسخ: برخی عواملی که در تقویت اراده و اعتماد به نفس نقش دارند، عبارت‌اند از: یاد و اعتماد و توکل به خداوند، واقع‌بین بودن، استفاده از روش تلقین‌درمانی، مرور موفقیت‌های زندگی، مرور ضررهای ناشی از اعتماد به نفس نداشتن، کمک گرفتن از نظام تقویت و تنبیه، تقویت فن بیان، مطالعه درباره زندگی بزرگان، گزینش دوستان مثبت‌اندیش و مؤمن، سنجیده عمل کردن در ازدواج.
خواهر گرامی شما می‌توانید به راحتی از پس این مشکل برآیید؛ به شرط این‌که مسائل زیر را که مربوط به تقویت
اعتماد و
اراده به نفس است، گام‌به‌گام بخوانید و عمل کنید و هر
روز با این برنامه تمرین داشته باشید.
برای
تقویت اعتماد به نفس و
اراده، موارد زیر را بیان می‌کنیم:
زیربنای
اعتماد به نفس،
شناخت خود، جایگاه خود در هستی و رابطه ما با
خالق، توجه به قدرت
اختیار خود، تأمل به نیروهای درونی است.
واقع‌بین باشید:
دفتری برای مشکل خود انتخاب کنید و در آن فقط و فقط در مورد این مسئله، راه‌های کنترل بر آن، ضررهایی که به خاطر
ضعف اراده و اعتماد به نفس متحمل شده‌اید و فوایدی را که از آن محروم مانده‌اید، ثبت کنید. سعی کنید حداقل صبح‌ها و شب‌ها به برنامه‌ای که در آن نوشته‌اید، سری بزنید و نکات قوت و ضعف خود را یادداشت کنید. سعی کنید به نکات قوت خود (با
مطالعه بیش‌تر، سؤال بیش‌تر، تأمل و استفاده از تجارب دیگران و...) بیفزایید و نکات ضعف خود را روز‌به‌روز برطرف سازید. نسبت به مسئله ازدواجتان واقع‌بین‌تر باشید. با توجه به ملاک‌هایی که نوشته‌اید وارد
عمل شوید، با خود بگویید که شاید این فرصت دیگر به سراغت نیاید؛ البته نمی‌گویم عجول باشید (دقت آری،
وسواس زیاد خیر).
از جملات مثبت تأکیدی زیادتر استفاده کنید؛ من می‌توانم؛ چون که می‌خواهم. با استعدادهایی که از خود سراغ دارم، از پس این مشکل به‌راحتی بر‌می‌آیم.
(هر روز از این جملات به کار ببرید و با قلم خود در دفترتان به جملات اضافه کنید. از روش تلقین‌درمانی برای غلبه بر ضعف‌های موجود کمک بگیرید. اندیشه مثبتی را درباره خود مشخص کنید و آن را به
ذهن خود، با تمرین عملی،
تلقین کنید).
فهرستی از موفقیت‌های نسبی و استعدادهای خود تهیه کنید، این فهرست حاوی نکات مثبتی باشد که خودتان از خودتان سراغ دارید و ثمرات آن را دیده‌اید؛ و استعدادهایی که دیگران درباره آن به شما آفرین گفته‌اند و شما را تحسن کرده‌اند (هر روز مرور کنید) ـ توانایی‌های خود را با اهداف خود بسنجید. (نه
افراط کنید و نه
تفریط؛ بلکه تلاش واقع‌بینی و
توکل داشته باشید).
فهرستی از ضررهایی را که به خاطر عدم اعتماد به نفس متحمل شده‌اید، بنویسید و به آن‌ها دقت کنید (همان‌طور درباره فواید اعتماد به نفس).
برای تقویت فن بیانی خود از چیزهایی که نسبت به آن‌ها مهارت دارید شروع کنید و درباره آن برای دوستتان سخن بگویید. اهداف خودتان را برای شخصی برشمارید و
احساسات خود را راحت به او منتقل کنید؛ سپس همین کار را برای دو نفر، سه نفر، چهار نفر از دوستان و یا نزدیکان خود اجرا کنید. دقت داشته باشید که اجتماعات خودمانی و محرمانه فرصت خوبی برای ابراز و تقویت
ارتباط کلامی خود است، سعی کنید راحت از دست ندهید (البته این امر تدریجی باشد). متوجه باشید که کم‌رویی ارثی نیست،
شما آن را آموخته‌اید و با تمرین می‌توانید آن را برطرف سازید.
از تقویت و
تنبیه برای
رشد خود کمک بگیرید. هرگاه دیدید که در ارتباط کلامی با پدرتان راحت‌تر بودید یا تلاش بیش‌تری کرده‌اید (مطالعه، پرسش، گفت‌وگو) خودتان را تشویق کنید. به دوستت زنگ بزن فلان غذای مورد دلخواهت را بخور و برعکس اگر سستی کردید، خودت را تنبیه کن، سریال مورد علاقه‌ات را نبین و برای کسی کاری انجام بده؛ مثلاً در تقسیم کارهای خانه ظرف‌هایی را که نوبت شما نبود، تمیز کن و ... .
در مورد اطلاعات عمومی و شیوه‌های موفقیت،
زندگی پر از رنج مشاهیر و بزرگان، راه‌های تقویت اعتماد به نفس و ... مطالعه بیش‌تری داشته باشید.
از افرادی که منفی‌باف‌اند فاصله بگیرید و یا آن‌ها را اصلاح کنید (افرادی که بیش‌تر در سخنانشان رنج‌ها، بدبختی‌ها و شکست‌ها تبلور دارد)؛ در عوض با افرادی دوست شوید که رازدار، صبور،
مؤمن، مثبت‌اندیش، پرکار باشند.
در خصوص مسئله ازدواج خودتان سنجیده عمل کنید (مطالعه کنید؛ با افراد با تجربه رازدار و مؤمن
مشورت کنید و از آن‌ها راهکار بخواهید). قبل از این‌که با
خواستگار سخن بگویید، از قبل ملاک‌های خود را مشخص کنید و مکتوب کنید اگر خجالت می‌کشید با او سخن بگویید، به او بگویید (یا به اطرافیان خود بگویید) به پرسش‌های او به شکل واسطه‌ای یا مکاتبه‌ای یا تلفنی و یا در حضور مثلاً خواهرم جواب می‌دهم؛ آن‌چه مهم است این است که بی‌جهت جواب منفی ندهید. از نزدیکان محرم خود که به آن‌ها
اعتماد دارید و آن‌ها طالب خوش‌بختی شما هستند کمک بگیرید؛ با هم‌اندیشی ملاک‌های مزبور را در فرد مورد نظر بسنجید؛ برای ایمان (منشا
آرامش،
تفاهم و
رضای خدا و...) حساب ویژه‌ای باز کنید و ... .
در رابطه با ارتباط با پدرتان باید بگویم که افراد دارای صفات و
شخصیت مختلف هستند، هر فرد ویژگی‌های شخصیتی مخصوص به خود را دارد، از آن‌جایی که هیچ پدری راضی به ناراحتی دخترش نمی‌شود،
یقین بدانید که او انسانی سرشار از مهر و صفا برای شماست، هرچندآن را ابراز نکرده باشد (
مردان غالباً کم‌تر احساسات خود را ابراز می‌کنند). پس با این دید به پدرتان نگاه کنید، خواسته‌هایتان (مادی و معنوی) متناسب با توانایی‌هایتان باشد، نسبت به خواسته‌های دینی و منطقی خودتان کوتاه نیایید و آن را با زبان نرم، شیرین از پدرتان بخواهید. زمان خوبی را برای سخن گفتن با او انتخاب کنید (خسته نباشد و...).
برای شروع مکالمه خود (چه با پدرتان و چه با دیگران) از کلمات جالب محبت‌آمیز، بیان نکات مثبت طرف مقابل، استفاده از کلمات با بار هیجانی مثبت،
انتقاد غیر مستقیم و محترمانه کمک بگیرید.
اکنون چند نکته را یادآوری می‌کنیم:
با دوستان خود سخن بگویید؛ و از همه مهم‌تر این‌که لحظه‌به‌لحظه از
خدا و
ائمه معصومین (علیهم‌السّلام) بخواهید که به شما کمک کنند. با خطی زیبا و درشت بنویسید او که
خالق من است در همه حال
حافظ من است و این جمله را تکرار کنید. (از کارایی‌ترین راه‌ها برای
تقویت اراده و
اعتماد به نفس، توجه به
تعبد و توکل، تلاش و توجه به استعدادهایی است که خداوند در شما به ودیعه گذاشته است.
در امر
گزینش همسر دقت کنید؛ ولی وسواس به خرج ندهید. اگر تردید اذیت‌کننده است، از
مشاوره روان‌شناسی کمک بگیرید.
۱. جوانان و انتخاب همسر، علی‌اکبر مظاهری، انتشارات دفتر تبلیغات.
۲. روان‌شناسی رابطه، دکتر غلام‌علی افروز، انتشارات نوادر تهران.
۳. روان‌شناسی کم‌رویی، دکتر غلام‌علی افروز، دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
۴. رمز پیروزی مردان بزرگ، آیت‌الله سبحانی، انتشارات نسل جوان.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «تقویت اراده و اعتماد به نفس»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۷/۰۳/۲۸.
