• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تعداد رکعات نماز

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: بی‌احترامی، عزاداری، امام حسین (علیه‌السلام).

پرسش: نماز بهترین اعمال دینی است که اگر قبول درگاه خداوند عالم شود، عبادت‌های دیگر هم قبول می‌شود و اگر پذیرفته نشود، اعمال دیگر هم قبول نمی‌شود. نمازهای پنج‌گانه انسان را از گناهان پاک می‌کند و سزاوار است که انسان نماز را در اول وقت بخواند.چرا به تعداد رکعات نماز افزوده شده است یا شنیده‌ایم که نمازها به صورت دو رکعتی نازل شده است، ولی به دلیل ولادت امام حسن و حسین (علیه‌السّلام)، هفت رکعت پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) به نمازها اضافه کرده است، آیا این درست است؟ اگر در این باره روایتی هست، بیان کرده و بگویید نماز در صدر اسلام چگونه بوده است؟

پاسخ:



کارشناس مرکز تخصصی نماز در جواب این پرسش می‌گوید:

۱.۱ - اضافه شدن یک رکعت به نماز

امام رضا (علیه‌السّلام) درباره تعداد رکعات نماز و روند تغییر آن فرموده‌اند: اصل نماز یک رکعت است؛ چون اصل، عدد یک می‌باشد؛ بنابراین هرگاه نماز را از یک رکعت کم‌تر بیاورند، عمل آورده شده نماز نیست. باری حق عزوجل می‌دانست آن یک رکعت ـ که کم‌تر از آن اصلاً نماز نیست ـ را بندگان کاملاً و تماماً نیاورده؛ بلکه ناقص ادا می‌کنند، پس یک رکعت دیگر را با آن مقرون ساخت تا با رکعت دوم، نقص رکعت اول جبران شود و بدین ترتیب اصل نماز دو رکعت جعل کرد.

۱.۲ - اضافه شدن دو رکعت به نماز

سپس رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) می‌دانستند بندگان این دو رکعت را با تمام آن‌چه مورد امر است و کاملاً و تماماً نخواهند آورد؛ از‌این‌رو به هر کدام از نماز ظهر و عصر و عشا دو رکعت ضمیمه شد تا بدین وسیله نقص دو رکعت اول و دوم جبران شود؛

۱.۳ - اضافه شدن یک رکعت به نماز مغرب

و نیز حضرت می‌دانستند که در وقت نماز مغرب غالباً مردم از خواندن نماز منصرف و به کارهایی از قبیل افطار و تناول غذا و وضو و آماده کردن مقدمات استراحت در شب هستند، لذا یک رکعت بیش‌تر به آن اضافه نکردند تا بدین وسیله نماز مغرب بر آن‌ها سبک و خفیف باشد و نیز وجه دیگر برای اضافه شدن یک رکعت به نماز مغرب آن است که بدین وسیله رکعات نماز در روز و شب عدد فرد می‌شود؛

۱.۴ - تغییر نکردن رکعات نماز صبح

اما نماز صبح به حال خود واگذارده شده و چیزی به آن اضافه نشده؛ زیرا اشتغال در وقت این نماز بیش‌تر از اوقات دیگر بوده و دنبال نیازمندی‌ها رفتن وسیع‌تر نسبت به زمان‌های دیگر است.

جهت دیگر آن‌که قلوب و دل‌ها در وقت نماز صبح از فکر و‌ اندیشه خالی‌تر نسبت به اوقات دیگر است؛ زیرا در شب معاملات مردم کم‌تر و دادوستد قلیل و ضعیف‌تر است؛ بنابراین انسان در وقت اقبالش به نماز بیش از اوقات دیگر است.

۱.۴.۱ - روایتی از امام باقر

در روایتی از حضرت امام محمدباقر (علیه‌السلام) در این باره نقل شده: موقعی که پیغمبر عالی‌قدر اسلام را به معراج بردند، نمازهای واجب که ده رکعت بودند، هر کدام دو رکعتی بودند، وقتی حضرت حسنین (علیهماالسلام) متولد شدند، پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم) برای شکرگزاری خدا، هفت رکعت دیگر به آن‌ها اضافه کرد و خدا هم اجازه داد.

۱.۴.۲ - روایتی از امام سجاد

در حدیثی امام سجاد (علیه‌السّلام) با اشاره به چگونگی و علت تغییر نماز فرموده‌اند: در مدینه و زمانی که دعوت عمومی به اسلام آشکار شد و اسلام قوت یافت و خداوند (عزوجل) جهاد را بر مسلمانان واجب فرمود، رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) هفت رکعت به نمازهای شبانه‌روز افزود، به این ترتیب: دو رکعت به نماز ظهر و دو رکعت به نماز عصر و یک رکعت به نماز مغرب و دو رکعت به نماز عشا و نماز صبح را به همان صورت که در مکه واجب شده بود، باقی گذاشت و بر آن نیفزود.


در پایان ذکر این مطلب ضروری است که افزودن رکعت‌های دیگر بر نماز حتماً به دستور و اذن خداوند توسط پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) صورت گرفته است؛ زیرا پیامبر مأمور الهی است و از طرف خود چیزی نمی‌گوید: «وَ ما یَنْطِقُ عَنِ الْهَوی؛ اِنْ هُوَ اِلاَّ وَحْیٌ یُوحی»؛ و هرگز از روی هوای نفس سخن نمی‌گوید!؛ آن‌چه می‌گوید چیزی جز وحی که بر او نازل شده نیست!


۱. شیخ صدوق، محمد بن علی، علل الشرایع، ج۱، ص۲۶۱.    
۲. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج۳، ص۴۸۷.    
۳. شیخ صدوق، محمد بن علی، من لا یحضره الفقیه، ج۱، ص۴۵۵.    
۴. نجم/سوره۵۳، آیه۳-۴.    




سایت حوزه نت، برگرفته از مقاله «تعداد رکعات نماز»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۰۶/۰۵.    



جعبه ابزار