بدتر بودن غلات از یهود و نصاری و مجوس
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: غلات،
یهود،
امام صادق (علیه‌السّلام)، غلو،
مجوس، بدتر، غالی، بدترین مخلوق،
نصاری.
پرسش: آیا این حدیث از نظر سند،
صحیح و ترجمه‌اش دقیق است: «قال الصَّادِقُ (علیه‌السّلام): الْغُلَاةُ شَرُّ خَلْقِ اللَّهِ یُصَغِّرُونَ عَظَمَةَ اللَّهِ وَ یَدَّعُونَ الرُّبُوبِیَّةَ لِعِبَادِ اللَّهِ وَ اللَّهِ اِنَّ الْغُلَاةَ لَشَرٌّ مِنَ الْیَهُودِ وَ النَّصَارَی وَ الْمَجُوسِ وَ الَّذِینَ اَشْرَکُوا؛ غالیان بدترین خلق خدا هستند. عظمت خدا را کوچک می‌کنند و برای بندگان خدا ادعای
ربوبیت می‌نمایند. به خدا سوگند غالیان از یهود، نصاری، مجوس و
مشرکان بدترند.»
پاسخ: این روایت از نظر سند معتبر است و در کتاب‌های معتبر شیعی ذکر شده است. محتوای موجود در آن نیز با آموزه‌های دینی پذیرفته شده منطبق است.
ائمه (علیه‌السّلام) همواره با تبیین جایگاه خود و توصیه به اعتدال و میانه‌روی، به طرد عناصر منحرف از میان
مسلمانان، به ویژه
شیعیان می‌پرداختند. یکی از گروه‌های منحرفی که ائمه (علیه‌السّلام) سعی در تبیین اندیشه نادرست آنان داشتند، غلات بودند.
در همین راستا امام صادق (علیه‌السّلام) فرمود:
«جوانان‌تان را از غالیان دور نگهدارید تا آنها را گمراه نکنند. غالیان شرورترین خلق خدا هستند. آنها به مقام عظمت
پروردگار اهانت می‌کنند و ادعای خدایی برای بندگان خدا می‌کنند. به خدا قسم غلات از یهود، نصاری و مجوس و مشرکان بدترند. سپس فرمود: برگشت غالیان به سوی ما است؛ اما ما آنها را نخواهیم پذیرفت، ولی کسی که درباره ما کوتاهی کرده به سوی ما برمی‌گردد، ما او را می‌پذیریم.»
از امام علت آن‌را پرسیدند؟ امام (علیه‌السّلام) فرمود: غالی عادت به ترک
نماز،
زکات،
روزه و
حج کرده است و نمی‌تواند هرگز عادت خود را ترک کند و برگشت به بندگی خدا نماید، ولی مقصر وقتی فهمید، عمل می‌کند و اطاعت می‌نماید».
در سند این روایت افراد زیر حضور دارند:
حسین بن عبیدالله سعدی به دلیل غلو مورد طعن قرار گرفت و به همین دلیل از
قم اخراج شد.
برخی وی را به دلیل غلو مورد طعن قرار دادند؛ اما می‌گویند کتاب‌های حدیثی (روایات) وی صحیح است.
البته این احتمال نیز وجود دارد که اتهام وارد شده به او صحیح نباشد؛ زیرا فردی که غالی است، چنین روایتی را در نکوهش شدید غلو نقل نمی‌کند.
احمد بن محمد بن یحیی عطار: اگرچه توثیق صریحی در مورد احمد بن محمد بن یحیی عطار در کتاب‌های رجالی نشده است و ظاهراً چون صاحب تالیف نبوده، در
فهرست شیخ طوسی و
رجال نجاشی وارد نشده است، ولی می‌توان وی را به چند دلیل
ثقه و معتبر دانست.
احمد بن محمد بن خالد: شیخ ابو جعفر،
احمد بن محمد بن خالد بن
عبد الرحمن بن محمد بن علی برقی، از راویان حدیث و از فقهای بزرگ شیعه و از یاران ائمه (علیه‌السّلام) به شمار می‌آید
و ثقه است.
عباس بن معروف شخص ثقه و مورد اعتماد بود.
عبدالرحمن بن مسلم که نام وی سعد بود.
منابع متقدم بدون ذکر توثیق، وی را از
اصحاب امام صادق (علیه‌السّلام) به شمار آورده‌اند؛
اما منابع متأخر وی را ثقه و مورد اعتماد دانسته‌اند.
فضیل بن یسار یکی از
اصحاب اجماع و مورد اعتماد است.
بنابراین، این روایت از نظر سند معتبر است؛ علاوه بر آن‌که در کتاب‌های معتبر شیعی ذکر شده است.
صرف نظر از سند، محتوای موجود در این روایت نیز با آموزه‌های دینی پذیرفته شده منطبق است.
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «بدتر بودن غلات از یهود و نصاری و مجوس»، تاریخ بازیابی۱۴۰۱/۵/۲۶.
