امامت در نهج‌البلاغه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: امامت امام علی علیه‌السلام، نهج‌البلاغه،
خلافت.
پرسش: چرا امام علی ـ علیه‌السلام ـ در
نهج‌البلاغه از امامت خودشان حرفی نزده است و فقط از این‌که خلافتش را
غصب کرده‌اند شکایت می‌کنند، ولی هیچ وقت تصریح نمی‌کنند که من امام شما هستم؟
پاسخ:
دفاع
امام علی علیه‌السلام از خود و معرفی توانایی‌ها و شایستگی‌ها و امتیازات خود، در حقیقت دفاع و معرفی مقام
امامت است؛ زیرا اگر مردم از آن آگاه نباشند، به شدت دچار خسران خواهند شد. (کما این‌که متأسفانه این اتفاق در
تاریخ اسلام به وقوع پیوست). بر این اساس امام علی ـ علیه‌السلام ـ درمواردی که شرایط اقتضا می‌کرد به صراحت مقام و شأن
رهبری و امامت خود را بیان می‌فرمودند.
بعضی از این موارد در
نهج‌البلاغه آمده است که ما فقط به ذکر آدرس بخشی از آنها اکتفا می‌کنیم: خطبه‌های ۳، ۴، ۵، ۶، ۱۰، ۱۵، ۱۶، ۲۶، ۳۴، ۳۷، ۷۴، ۷۵، ۸۴، ۸۷،۹۲، ۹۳، ۱۰۸، ۱۲۶، ۱۲۷، ۱۳۱، ۱۳۶، ۱۳۷، ۱۳۹، ۱۵۶ و... .
در این‌جا فقط یک نمونه از تصریحات آن حضرت را از خطبه معروف شقشقیه
نقل می‌کنیم که در آن به صراحت بر غصب مقام خلافت حضرت رسول ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ توسط برخی
صحابه اعتراض کرده و خود را به‌عنوان بهترین شخص برای
هدایت و امامت امت، معرفی می‌کند.
در این
خطبه نورانی حضرت می‌فرماید: "آگاه باشید! به خدا سوگند ابابکر،
جامه خلافت را بر تن کرد؛ در‌حالی‌که می‌دانست جایگاه من نسبت به
حکومت اسلامی، چون محور آسیاب است به آسیاب که دور آن حرکت می‌کند. او می‌دانست که سیل علوم از دامن کوهسار من جاری است، و مرغان دور پرواز اندیشه‌ها، به بلندای
ارزش من نتوانند پرواز کرد. پس من ردای خلافت رها کرده و دامن جمع نموده از آن کناره‌گیری کردم و در این
اندیشه بودم که آیا با دست تنها برای گرفتن
حق خود به پاخیزم؟! یا در این محیط خفقان زا و تاریکی که به وجود آوردند، صبر پیشه سازم که پیران را فرسوده، جوانان را پیر، و مردان با ایمان را تا
قیامت و ملاقات پروردگار اندوهگین نگه می‌دارد. پس از ارزیابی درست،
صبر و
بردباری را خردمندانه‌تر دیدم. پس صبر کردم در‌حالی‌که گویا خار در چشم و استخوان در گلوی من مانده بود و با دیدگان خود می‌نگریستم که میراث مرا به غارت می‌برند".
سپس این شکوائیه را ادامه می‌دهد و می‌فرماید: "شگفتا! ابابکر که در
حیات خود از مردم می‌خواست عذرش را بپذیرند، چگونه در هنگام
مرگ، خلافت را به عقد دیگری در‌آورد. هر دو از
شتر خلافت سخت دوشیدند و از حاصل آن بهره‌مند گردیدند".
پایگاه اسلام کوئست.
