• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

امام عصر در انتظار ظهور خود

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: امام عصر، منتظر، انتظار فرج.

پرسش: ‌آیا خود حضرت ولی عصر (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) هم از منتظران ظهور هستند؟

پاسخ: انتظار فرج یکی از ارکان اساسی اسلام، به ویژه مذهب شیعه و به معنای آرزوی گشایش و رهایی یافتن از نابرابری‌ها و رفع گرفتاری‌های همه جهانیان است. منتظران فرج بر این باورند که در آخر الزمان، انسان الهی - در اسلام به نام مهدی- ظهور می‌کند و بساط ظلم و ستم را برمی‌چیند و عدل و داد را جایگزین ظلم و ستم می‌نماید و حکومت الله را بر سراسر جهان حاکم می‌کند. همه انبیا و اوصیا از آغاز آفرینش چنین آرزویی داشته‌اند و در برآورده کردن آن از هیچ کوششی دریغ نورزیده‌اند و در این راه انواع سختی‌ها را تحمل کرده‌اند، تا جهان را گامی به سوی ظهور منجی بشریت نزدیک تر سازند.
یکی از منتظران فرج حضرت مهدی (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف)، خود آن حضرت هستند؛ زیرا، اولاً: انتظار، در روایات ما به عنوان افضل العباده مطرح شده است و بعید، بلکه محال است که آن وجود عزیز از افضل عبادات غافل و محروم باشد.
ثانیاً: در روایاتی که کلمه فرج آمده، تنها به فرج مؤمنان اشاره ندارد، بلکه فرج امام زمان نیز مورد نظر است پس امام زمان گشایش در کارهای خویش را منتظرند. بنابراین، خود حضرت ولی عصر (علیه‌السّلام) نیز چون هدف استقرار نظام توحیدی و فراهم ساختن زمینه سعادت بشری را دارند، در انتظار چنین روزی هستند، تا عدل و داد را بر سراسر جهان حاکم کند.



انتظار فَرَج از دو واژه عربی "انتظار" و "فرج" ساخته شده است. انتظار در لغت به معنای مراقبت، چشم به راه بودن و نگرانی است. حالتی است که سبب ایجاد آمادگی می‌شود و ضد آن ناامیدی است. به گشایش و رهایی یافتن از غم و‌ اندوه و گرفتاری فَرَج گفته می‌شود.


انتظار فرج در کلام اسلامی به معنای امید و آرزوی تحقق پیروزی نهایی حق، صلح و عدالت بر نیروی باطل و گسترش جهانی ایمان اسلامی، استقرار کامل و همه جانبه ارزش‌های انسانی، تشکیل مدینه فاضله و جامعه ایده‌آل توحیدی در تمام گیتی به وسیله شخصیّتی مقدّس یعنی مهدی موعود (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) است. این انتظار صرف امید و آرزو نیست، بلکه انتظاری است که عمل را به دنبال دارد. در مفهوم انتظار فرج دو جهت ایجابی و سلبی وجود دارد. نفی ظلم، شرک و فساد از تمام هستی، جهت سلبی و ایجاد جامعه جهانی توحیدی و برقراری عدالت، جهت اثباتی آن است.


در احادیث به موضوع انتظار فرج توجه ویژه‌ای شده است، در این روایات به فضیلت انتظار، وظایف منتظران، فوائد انتظار و معنای درست آن پرداخته شده است. برای رعایت اختصار تنها به ذکر چند حدیث بسنده می‌شود:

۳.۱ - روایتی از پیامبر اکرم

رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) می‌فرماید: "انتظار فرج عبادت است."

۳.۲ - روایتی از امام علی

امام علی (علیه‌السّلام) می‌فرماید: "محبوب‌ترین اعمال در نزد خداوند انتظار فرج است."

۳.۳ - روایتی از امام جواد

امام جواد (علیه‌السّلام) می‌فرماید: "برترین عمل شیعیان ما انتظار فرج است."


بیشتر ادیان به مصلح آخر الزمان اعتقاد دارند که در آخر الزمان ظهور می‌کند و جهان را از عدل و داد پر می‌کند، هر چند در مصادیق و نام آن مصلح با هم، هم عقیده نیستند. در دین اسلام همه مسلمانان از صدر اسلام به منجی آخر الزمان در سایه تعلیمات پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) معتقد هستند و بر این باورند که او از خاندان پیامبر (علیهم‌السّلام) و هم‌نام وی است، هر چند در برخی مسائل بین آنها پراکندگی عقیده دیده می‌شود. برای نمونه شیعه معتقد است که او در قرن سوم هجری متولد شد، ولی پس از مدتی از دیده‌ها غایب شد، ولی بیشتر اهل تسنن می‌گویند او در آخر الزمان متولد می‌شود و هنوز به دنیا نیامده است.


همه انبیاء، اوصیاء و اولیای الهی هدفشان این بوده است که عدل و داد را در جهان بگسترانند و جامعه توحیدی جهانی ایجاد کنند. جهانی بسازند که مطابق فرامین الهی اداره شود و حدود الهی در آن مراعات شود. جهانی که در همه جهات سعادت و خوشبختی دنیوی و اخروی انسان را فراهم سازد. همه انبیا و اولیا آرزوی چنین جهانی را داشته‌اند و در راستای تحقق آن کوشیده‌اند. همه این بزرگان الهی در انتظار چنین روزی لحظه شماری کرده‌اند و منتظران فرج بوده‌اند.

۵.۱ - روایتی از امام صادق

هنگامی که یکی از یاران امام صادق (علیه‌السّلام) به آن حضرت عرض کرد: چرا ما امروز آرزو داشته باشیم که در زمان ظهور حضرت قائم (علیه‌السّلام) از اصحاب آن حضرت باشیم و حال آن که ما امروز امامت شما را درک کرده‌ایم؟ امام در پاسخ فرمود: «سبحان الله! آیا دوست ندارید که خداوند عزیز و جلیل حق را آشکار سازد و عدالت را در بلاد اظهار کند و حال عموم مردم را بهبود بخشد و بین دل‌های گوناگون الفت ایجاد کند و خدا در روی زمین معصیت نشود و حدود الهی پیاده گردد و حق به حق‌دار برسد...»
از این حدیث شریف به روشنی فهمیده می‌شود که همه کسانی که آرزوی پیروزی نهایی حق بر باطل و حکومت جهانی الله را دارند، از منتظران ظهور مهدی موعود (علیه‌السّلام) هستند. از امام صادق (علیه‌السّلام) روایت شده است که فرمودند: "اگر من آن زمان را درک کنم خود را برای خدمت او آماده می‌کنم."


به دو دلیل یکی از منتظران فرج حضرت مهدی (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) خود آن حضرت هستند:
اوّلاً انتظار، در روایات ما به عنوان افضل العباده مطرح شده است و بعید، بلکه محال است که آن وجود عزیز از افضل عبادات غافل و محروم باشد.
ثانیاً: در روایاتی که کلمه فرج آمده، تنها به فرج مؤمنان اشاره ندارد، بلکه فرج امام زمان نیز مورد نظر است یعنی امام زمان، نیز گشایش در کارهای خویش را منتظرند.



بنابراین، خود حضرت مهدی (علیه‌السّلام) نیز چون دوست دارند که حکومت توحیدی و الهی در جهان حکم فرما شود و عدل و داد بر تمام هستی گسترده شود و ظلم و ستم برچیده شود و همه موجودات به کمال نهایی خود برسند. خود حضرت قائم (علیه‌السّلام) از جمله منتظران ظهور هستند، تا به اذن خداوند متعال ظهور کنند و آرزوی همه موحدان را بر آورده سازند.


۱. زبیدی، مرتضی، تاج العروس، ج۷، ص۵۳۹، دار الفکر.    
۲. راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القران، ص۶۲۸، تحقیق صفوان عدنان داوودی، چاپ اول، دار الشامیة، بیروت، ۱۴۱۶ق.    
۳. کلینی، محمد بن یعقوب، بحار الانوار، ج۵۲، ص۱۲۲، مؤسسةالوفاء.    
۴. صدوق، محمد بن علی، من لایحضره الفقیه، ج۴، ص۳۸۳، انتشارات جامعه مدرسین، قم، ۱۴۱۳ ق.    
۵. صدوق، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۳۷۷، دار الکتب الاسلامیة، قم، ۱۳۹۵ق.    
۶. صدوق، محمد بن علی، کمال الدین، ج۲، ص۶۴۶، دار الکتب الاسلامیة، قم، ۱۳۹۵ق.    
۷. نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبة، ص۲۷۳، مکتبة الصدوق، تهران، ۱۳۹۷ق.    



سایت اسلام کوئست، برگرفته از مقاله "آیا خود حضرت ولی عصر(عج) هم از منتظران ظهور هستند؟"، تاریخ بازیابی۱۴۰۰/۰۱/۰۴.    






جعبه ابزار