اسپانیا
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: اسلام،
علما،
اسپانیا.
پرسش: عده‌ای از علمای اسلام اسپانیایی بودند، پس چرا اکنون در آنجا خبری از اسلام خبری نیست؟
پاسخ: آندلس شبه جزیره‌ای است مربع شکل که امروزه به دو کشور اسپانیا و
پرتغال تقسیم شده است.
در سال ۹۲ هـ
ولید بن عبدالملک ششمین خلیفه اموی شش تا دوازده هزار نفر را به آندلس فرستاد که از طریق
دریا وارد آندلس شدند و آنجا را
فتح کردند.
با تسلط مسلمانان بر اندلس مشعل
علم و دانش در اروپای پر از توحش و
جهل و نادانی روشن شد.
بدیهی است که در طول ۸۰۰ سال حکومت
مسلمانان بر آندلس، اندیشمندان و عالمانی در صحنه اجتماعی و سیاسی ظاهر شوند؛ از جمله ابن طفیل، ابن رشد، ابن ماجه و.......
ابن ماجه در حدود سال ۴۷۸ قمری در سرقسطه متولد شد و مدت بیست سال در
دولت مرابطین وزیر بود، او به طبابت اشتغال داشت. مهم‌ترین اثر سیاسی او کتاب مشهور
تدبیر المتوحد است، او در سال ۵۳۳ با زهر کشته شد.
ابن طفیل حدود سال ۵۰۰ در منطقه آش (نزدیک
غرناطه) متولد شد، او نیز در
دولت موحدین وزیر بود و به
طبابت نیز اشتغال داشت؛ اثر فلسفی باقی‌مانده از او
رساله حی بن یقطان است.
ابن رشد نیز در سال ۵۲۰ قمری در
قرطبه آندلس به
دنیا آمد و در سال ۵۶۳ به سِمَت قاضی اشبیلیه و قاضی
جماعت قرطبه منصوب شد. او در
علوم سه‌گانه
شریعت،
فلسفه و
پزشکی تبحر داشت و در سال ۵۹۵ قمری درگذشت.
ابن عربی (عارف شهیر مراکشی) نیز در
مجلس بزرگ‌داشت او حضور داشت، اندیشه‌های ابن رشد به زبان‌های اروپایی ترجمه شد و تحت نام «ابن رشدگرایی اروپایی» یا «
آکونیسیم جدید» دست‌مایه
نهضت فکری جدید و
رنسانس اروپا گردید.
امرا و خلفای اندلس ۱۴ تن بودند که از سال ۱۳۸ هـ تا ۴۲۲ هـ حکومت کردند؛ اما از سال ۴۲۲ تا ۸۹۷ه مناطق مختلف آندلس تحت حکومت ملوک الطوایفی بود، تا اینکه فردیناند مسیحی به اطراف غرناطه حمله برد و دست به
کشتار و آتش‌سوزی زد، فردیناند با
کمال بی‌رحمی راه آذوقه و خواروبار مسلمانان را بست.
از‌این‌روی
ابوعبدالله زمامدار وقت غرناطه برخلاف نظر سردار خود موسی بن غسان که
مقاومت در مقابل دشمن را توصیه می‌کرد، در سال ۸۹۷ هـ پیمان ننگینی با
شاه مسیحی امضا کرد و
پایتخت تسلیم شد.
گفته می‌شود چون ابوعبدالله، غرناطه را ترک کرد، در بلندی‌های شهر نگاهی حسرت‌بار به شهر کرد و گریست؛ مادرش گفت: همانند زنان
گریه کن، برای
سلطنت ضایع شده‌ای که مردانه حفاظت نکردی.
در سال ۱۴۹۹ م توسط کاردنیال قدرتمند حیمزد و سپس نروس کتاب‌های اسلامی سوزانده شد و تغییر عقیده دینی از
اسلام به
مسیحیت اجباری گردید و در سال ۱۵۰۲ م
مسلمانان را بین پذیرش مسیحیت و
تبعید مخیر کردند و در سال‌های ۱۵۲۵ تا ۱۵۲۶ اقداماتی نظیر این در سایر شهرها علیه
مسلمین اجرا شد.
آنان مسلمانان را مجبور به
قبول مسیحیت می کردند و آنگاه به انگیزه و بهانه
نفاق به محکمه تفتیش
عقاید، انگزیسیون، کشاندند. کاردنیال زیمنس، اسقف طلیطله رأی داد که همه
اعراب غیر
مسیحی را با زن و فرزند از دم
شمشیر بگذرانند او هشتاد تا صد هزار جلد کتاب
مسلمانان را
آتش زد، راهبی به نام بلدا می‌گفت: «اعراب مسیحی شده هم منافقند و باید کشته شوند.»
در سال ۱۶۱۰
فیلیپ دوم حکم
اخراج همه مسلمانان را صادر کرد، در عرض یک ماه یک میلیون
مسلمان از آندلس رانده شدند، آورده اند که در یک
مسافرت جمعی مسلمانان از
اسپانیا به
آفریقا صد هزار نفر کشته شدند. با
فتح فردبناند در سال ۱۴۹۲ م تا ۱۶۱۰ م سه میلیون نفر از
جمعیت اسپانیا کاسته شد.
در یک نگاه عوامل
سقوط دولت مسلمانان در اسپانیا عبارت بودند از:
۱.
تهاجم فرهنگی و دادن آزادی بی‌حد به
کشیشان مسیحی در
تبلیغات دینی و سرازیر شدن
مبلغان و مبشران مسیحی
روم و اروپا به اسپانیا.
۲. بی‌لیاقتی و بی‌کفایتی خلفای
بغداد.
۳. اشاعه می‌خوارگی و شهوت‌رانی در بین جوانان مسلمان توسط ایادی
کلیسا.
۴.
خیانت زمامداران و وزرا بی‌تعهد اندلس نسبت به اسلام و
وطن اسلامی جدید.
۵. نفوذ فکری، فرهنگی
مسیحیان در
فرهنگ مسلمانان و تأسیس دانشگاه، و مدارس مسیحی! در عصر ملوک الطوایفی.
۶. دور بودن و جدا بودن از
مرکز اسلام.
۷. تجزیه
حکومت اسلامی.
۸. نژادپرستی حاکمان
عرب آندلس و تحقیر مسلمانان دیگر.
۹. عدم نقش‌آفرینی عالمان مسلمان در جلوگیری از انحرافات سیاسی و اجتماعی و اخلاقی.
۱۰. احضار نابجا و خصمانه یا حسودانه موسی بن نصیر و طارق توسط خلیفه
شام.
۱۱. پیدایش سه قطب
قدرت و سه خلیفه هم‌زمان (قرطبه، قاهره و بغداد) در بین مسلمین.
۱۲. ازدواج‌های امرا و
حکام و... با زنان و دختران فرنگی و اسپانیایی و پر شدن حرم‌سراها از زنان مسیحی.
۱۳. توجه حکام به عیاشی و خوشگذرانی.
۱۴. تقسیم‌بندی و اسکان
عشایر و ملت‌های مسلمان در هر بخش و استان.
۱۵. کم‌توجهی عامه مسلمانان به اسلام و امور فرهنگی.
۱۶. فروش
باغات و زمین‌های
کشاورزی به مسیحیان.
سایت اندیشه قم
