شرایط ازدواج
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: شرایط ازدواج، گناه.
پرسش: شرایط ازدواج چیست و کسی که به گناه می‌افتد و مشکل مالی دارد و اگر ازدواج کند، شاید از درس باز بماند، توان ازدواج ندارد، باید چه کار کند؟
پاسخ:
سؤال فوق در واقع به سه جنبه مهم ازدواج اشاره دارد، که هر کدام از جنبه‌ها را به صورت جداگانه بررسی می‌کنیم:
شرایط ازدواج چیست؟
مهم‌ترین شرط یک ازدواج موفق، داشتن اطلاعات و آگاهی‌های کامل طرفین در مورد
ازدواج است. این‌که
هدف از ازدواج چیست، ملاک‌های انتخاب همسر، حقوق متقابل زن و شوهر چیست و نمونه‌هایی از این قبیل.
اگر طرفین ازدواج قبل از ازدواج به این اطلاعات دست پیدا کنند، در واقع توانسته‌اند مهندسی یک
خانواده موفق اسلامی را انجام دهند.
در
اسلام شرایط خاصی برای ازدواج در نظر گرفته نشده؛ بلکه اسلام به یک اصل کلی اشاره دارد که اگر پسر یا دختری به سن ازدواج رسیدند، (بلوغ جسمی، جنسی، اجتماعی، و اقتصادی، به طور نسبی لازم است.) و احساس کردند که
غریزه جنسی بر آن‌ها غلبه می‌کند، باید ازدواج کنند؛ اما این بدان معنا نیست که هر پسری یا دختری به محض این‌که به
سن ازدواج رسیدند، بدون در نظر گرفتن توصیه‌های اسلامی و بدون
مشورت با اهل خبره و بدون تحقیق و
تفحص، تنها برای ارضای غریزه جنسی، اقدام به ازدواج کند؛ بلکه
اسلام برای ازدواج هدف‌های بالاتری از ارضای غریزه جنسی در نظر گرفته است که باید مورد توجه طرفین در ازدواج باشد.
پس باید قبل از ازدواج آمادگی ذهنی و شناختی نسبت به مسئله ازدواج داشته باشید و بعد برای خودتان اهداف و فوایدی را از اقدام به ازدواج ترسیم کنید.
این‌که
انسان بخواهد تابع تصمیمات و مقررات دیگران نباشد و مستقل
زندگی کند، که این امر با ازدواج محقق می‌شود.
انسان همواره دوست دارد همدم و مونسی داشته باشد که امین، مهربان، و رازنگه‌دار باشد تا با او
انس بگیرد و دردل کند و رازهایش را در میان بگذارد تا بدین وسیله به یک آرامش‌خاطر دست پیدا کند، این آرامش‌خاطر نیز با ازدواج (ازدواج موفق) محقق می‌گردد. در واقع
خداوند سکون و
آرامش انسان را در جنس مخالف (همسرش) قرار داده است.
و...
هر کدام از موارد فوق می‌تواند
هدف ازدواج باشد و به نظر می‌رسد ازدواج موفق، ازدواجی خواهد بود که به تمام فواید و اهداف توجه داشته باشد؛ به طور مثال اگر ازدواج صرفاً به خاطر ارضای نیاز جنسی باشد، یا برای کسب
استقلال باشد، دیری نمی‌گذرد که این ازدواج با امواج متلاطم و خروشان مشکلات دیگر مواجه می‌شود که طرفین ازدواج را، یارای مقابله با آن نیست؛ چراکه از اصل و ابتدا به این موضوع فکر نکرده بودند تا راه چاره‌ای برایش پیدا کنند. پس لازم است قبل از انتخاب همسر دقت کافی نمود و سعی کرد تا بین انسان و همسرش تناسب‌هایی از جهت فرهنگی، دینی، سیاسی، اقتصادی، روحی، اجتماعی، و جسمی باشد و هر قدر تناسب بیش‌تر باشد، سازگاری و
تفاهم بیش‌تر می‌شود.
در صورت فراهم نبودن زمینه‌های ازدواج چگونه می‌توان با وجود محرک‌های بیرونی
ایمان خود را حفظ کرد؟
در این‌جا هم راهکار کاملاً مشخص و روشن می‌باشد و آن هم حفظ و رعایت
تقوای الهی است و تقوای الهی حاصل نمی‌شود جز با سعی و کوشش خود انسان. شما دوست عزیز علاوه بر مداومت بر
نماز،
روزه،
دعا،
توسل و
قرائت قرآن به راهکارهای زیر نیز توجه کنید:
نوجوانان از نیروی سرشار و فوق‌العاده‌ای برخوردارند. این نیرو اگر در زمینه‌های دیگر مورد استفاده قرار نگیرد، در قالب امور جنسی و شهوانی ظاهر خواهد شد؛ مثلاً خودتان را
عادت بدهید به ورزش کردن، مطالعه کردن و... .
تا جایی که امکان دارد از حاضر شدن در محیط‌هایی که احتمال وجود
محرک‌های جنسی و شهوانی وجود دارد، امتناع ورزید؛ مثلاً رفتن به پارک‌ها، سینما، دیدن فیلم‌های محرک.
سعی کنید به گونه‌ای برنامه‌ریزی کنید که آخر شب کاملاً خسته به بستر خواب بروید، چون وقتی انسان خسته نیست، برای مدتی خوابش نمی‌آید و ناخواسته فکرش متوجه موضوعاتی می‌شود که قبلاً دیده و شنیده است؛ از این رو خسته شدن و زود به خواب رفتن این فرصت را از
انسان می‌گیرد.
توجه به اجری که از چشم‌پوشی از این نگاه‌ها به انسان می‌رسد و...
آیا
ازدواج با وجود مانعی مانند کمبود مالی قابل اجرا و عملی شدن است؟
در مورد کمبود مالی باید متذکر شد که کمبود مالی به دو صورت متصور است.
این‌که شخص واقعاً فقیر است و به هیچ عنوان نمی‌تواند متکفل خرج شخص دیگری شود و نیز مطمئن است که کاری نمی‌تواند بکند، در این‌گونه افراد تأخیر در ازدواج امری است مقبول و باید سعی و
توکل کند تا به حد مقبول و متعارف از نظر اقتصادی برسد و این نوع افراد باید
عفت و
پاک‌دامنی خود را حفظ کنند و
صبر و خویشتن‌داری پیشه سازند.
خداوند می‌فرماید: «و آنان که وسیله ازدواج ندارند، عفت نفس پیشه کنند تا خدا آن‌ها را به
لطف خود بی‌نیاز گرداند».
مشکل مالی بدین‌گونه است که شخص واقعاً
فقیر نیست و در حد خود می‌تواند یک زندگی ساده و بدون تجملات و چشم و هم‌چشمی را اداره کند؛ اما این تشریفات و برخی آداب و رسوم غلط است که مانع از ازدواج می‌شود. در این موارد واقعاً به یک عزم راسخ و اراده فولادین نیاز است که با صف‌شکنی البته با احترام به بزرگان و بیان دیدگاه
اسلام، اقدام به ازدواج کند. هر چند که امر مشکل و غیر قابل اجرایی به نظر می‌رسد؛ اما واقعاً اغلب طلبه‌ها در
حوزه‌های علمیه و برخی دانش‌جویان ثابت کردند که بدون تجملات و تشریفات می‌توان
زندگی کرد و آن هم یک زندگی سالم و سرشار از
محبت.
آیا ازدواج با وجود مانعی مانند تحصیل قابل اجرا و عملی شدن است؟
ذاتاً نمی‌توان تحصیل را به عنوان یک مانع جدی در برابر ازدواج در نظر گرفت. که البته این بسته به نگاه ما نسبت به ازدواج و تحصیل دارد. اگر دید ما نسبت به ازدواج و تحصیل یک دید تعاملی باشد، شاید ازدواج نه‌تنها مانع از تحصیل نمی‌گردد، بلکه نردبانی می‌شود برای ترقی و
رشد مدارج علمی انسان. متأسفانه بعضاً دیده شده است که برخی طلاب و دانش‌جویان بدون
آگاهی و
شناخت و بدون در نظر گرفتن ملاک‌های اسلامی در امر انتخاب همسر ازدواج کردند و بلافاصله با
افت تحصیلی مواجه شدند و عده‌ای نیز پنداشتند که افت تحصیلی با ازدواج رابطه دارد. باید به خود بقبولانیم که تحصیل با ازدواج سازگاری دارد و این‌گونه نیست که هر کس ازدواج کند، از تحصیل می‌ماند.
نامزدی شرعی و قانونی نیز می‌تواند کمک‌حالی باشد برای دختر و پسر محصل که با مقدمات ساده و خرج نامزد شوند و عقد شرعی و قانونی جاری شود؛ اما هر کدام به تحصیل خود ادامه دهند.
البته در این مورد نیز به برخی آفات نامزدی نیز توجه شود؛ مثلاً بیش از حد این دوران طولانی نگردد و دیگر راه حلی که می‌تواند این مانع (تحصیلات) را از سر راه بردارد، این است که دختر و پسر محصل بعد از ازدواج، برای پیشرفت تحصیلی خود برای مدتی بچه‌دار نشوند و بالاخره با داشتن روحیه
قناعت و ساده‌زیستی و نیز داشتن روحیه مشارکت در خانه، و کمک
زن و مرد به یک‌دیگر می‌توان بر این مانع هم پیروز شد.
همان‌طور که گفته شده با همه این حرف‌ها اگر واقعاً نمی‌توانید ازدواج کنید، سعی کنید از سلاح کارساز و بسیار مفید
عفت و
تقوا استفاده کنید و اگر مشکلات فراروی شما، مشکلات جدی و مهمی نیستند، با
توکل به خدا و با
علم و آگاهی اقدام به ازدواج کنید و توجه داشته باشید که در انتخاب همسر ملاک‌های اسلامی و انسانی را در نظر قرار دهید.
۱. مشکلات جنسی جوانان، آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی، قم، انتشارات نسل جوان، (مدرسةهامیرالمؤمنین علیه‌السلام).
۲. اخلاق و جوان، آیت‌الله حسین مظاهری، انتشارات شفق.
۳. دنیای بلوغ، علی قائمی، سازمان ملی جوانان.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «شرایط ازدواج»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۰۷/۱۴.
