• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تیرباران بدن امام حسن

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: امام حسن علیه‌السلام، معاویه، بنی‌امیه، عایشه، تیرباران.
پرسش: چرا بدن امام حسن ـ علیه‌السلام ـ را بعد از شهادت تیرباران کردند؟
پاسخ: اوضاع و جو سیاسی آن زمان به‌خاطر سیاست‌های استبدادی معاویه کاملاً بر علیه اهل‌بیت ـ علیهم‌السلام ـ بود.



دشمنی معاویه و بنی‌امیه نسبت به اهل‌بیت بر هیچ شخصی پوشیده نیست. او در دوران حکومت علی ـ علیه‌السلام ـ با حضرت به مخالفت برخاست و با حیله‌گری و فتنه درصدد از بین بردن حکومت امام بود. پس از آنکه آن حضرت در مسجد کوفه شربت شهادت نوشید، معاویه مبارزات خود را به‌صورت جنگ غیرنظامی درآورد و لحظه‌ای از تبلیغات سوء علیه امام و ناسزا و لعن بر وی دست نکشید و همان‌طور که در تمام عمرش از حق پیروی نکرده بود، بعد از علی ـ علیه‌السلام ـ نیز از خلافت برحق امام حسن ـ علیه‌السلام ـ سرباز زد. او شرایط را برای رسیدن به قدرت مناسب دید؛ لذا برای ارضای جاه‌طلبی در جست‌وجوی یک فرصت مناسب بود. او برای رسیدن به این نتیجه، به کار بردن هر وسیله‌ای را روا می‌دانست و از هیچ ناجوانمردی و پلیدی روگردان نبود، آنجا که بعد از صلح با امام حسن ـ علیه‌السلام ـ صراحتاً می‌گوید: «به خدا سوگند با شما نبرد نکردم که نماز بخوانید و روزه بگیرید و زکات بپردازید...؛ بلکه تنها می‌خواستم بر شما ریاست و حکومت بکنم.»


اما چیزی که در این دوره بسیار عجیب و قابل تحلیل است، رابطه نزدیک بین عایشه و معاویه می‌باشد. این دو با همه اختلافی که در گذشته داشته و مبارزه‌ای که با یکدیگر در قتل عثمان کردند، به‌خاطر مصلحت روزگار در کنار هم قرار گرفتند و یک جبهه واحد تشکیل دادند که بذل و بخشش‌های مالی دستگاه اموی نسبت به عایشه از عوامل بارز و قوی این بستگی می‌باشد. بارها و بارها اموال فراوان و هدایاهای گران‌بهایی از طرف معاویه و حکومت اموی برای عایشه فرستاده می‌شد.
[۲] علامه عسکری، مرتضی، نقش عایشه در اسلام، ترجمه محمدصادق نجمی، ج ۳، ص ۱۹۰ تا ۱۹۴، نشر دانشکده اصول دین.



این همبستگی در آن زمان ثمرات بسیار شومی برای اسلام و مسلمین برجای گذاشت که کوچک‌ترین آن تیرباران پیکر امام حسن ـ علیه‌السلام ـ بود که وقتی بر طبق وصیت امام ـ علیه‌السلام ـ می‌خواستند پیکر او را در کنار قبر جدش دفن کنند، بنی‌امیه حسادت کردند و از این جریان برآشفتند؛ زیرا جسد عثمان خلیفه سوم که از بنی‌امیه بود، در حاشیه گورستان یهودیان دفن شده بود، به همین جهت بنی‌امیه که دفن امام را در جوار قبر پیامبر ـ علیه‌السلام ـ امتیاز بزرگی برای خاندان اهل‌بیت می‌دانستند، برای جلوگیری از این کار سراغ هم‌پیمان خود عایشه رفتند؛ زیرا عایشه به‌هر‌حال همسر پیامبر بود و به‌عنوان ام‌المؤمنین مورد احترام مسلمانان بود. آنها با اطلاعی که از کینه و حسد عایشه نسبت به فرزندان فاطمه به‌ویژه امام حسن ـ علیه‌السلام ـ داشتند، به عایشه گفتند: «ای مادر مؤمنان! می‌خواهند حسن را در کنار قبر پدرش دفن کنند، به خدا سوگند این کار تمام افتخارات پدرت ابوبکر و عمر را از بین خواهد برد.» با این حرف آتش کینه در دل عایشه دوباره زبانه کشید. عایشه با یادآوری کینه جنگ جمل که در آن امام حسن ـ علیه‌السلام ـ با شجاعت خود را به شتر فتنه‌انگیز عایشه رسانده و آن را پی کرده بود، سوار بر مرکبی شده و فریاد برآورد: «کسی را که من دوست ندارم، وارد خانه من نکنید.» اینجا باید پرسید که چرا عایشه امام حسن ـ علیه‌السلام ـ را دوست ندارد؟ و چرا در خانه‌ای که بیشتر از یک هفتادم به او نمی‌رسد، مانع دفن فرزند پیامبر می‌شود؟ چطور عایشه اجازه دفن «عبدالرحمن بن عوف» را که با رأی خود در سقیفه به علی ‌بن ابی‌طالب ـ علیه‌السلام ـ خیانت کرد، در خانه پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم ـ می‌دهد، ولی ریحانه پیامبر و جگر گوشه او را از کنار قبر جدش دور می‌سازد؟ چرا عایشه از خلافت علی ـ علیه‌السلام ـ برادر و وصی پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم ـ سخت آشفته می‌شود؛ ولی وقتی خبر خلافت یزید بی‌دین و فرعون‌صفت
[۳] فرعون در کار رعیت از یزید عادل‌تر و در کار عامه و خاصه مردم خویش منصف‌تر بود. مسعودی، مروج الذهب، بیروت، دارالمعرفه ج ۳، ص ۷۷ و ۷۸.
را می‌شنود آب از آب تکان نمی‌خورد.
[۴] قریشی، باقر شریف، زندگانی حسن بنابراین علی ـ علیه‌السلام ـ، ترجمه فخرالدین حجازی، چ بعثت، ص ۶۸۹.

اينجاست كه انديشه انسان فرومی‌ماند كه همبستگی معاويه با عايشه چقدر برای اسلام شوم بوده و معاويه تا چه اندازه در اين زن ـ كه نان را به نرخ روز می‌خورد ـ اثر گذاشته است. عايشه و معاويه هر دو كاملاً می‌دانستند كه حق با امام علی ـ عليه‌السلام ـ است و امام حسن ـ عليه‌السلام ـ مرتكب هيچ خطايی نشده؛ ولی نتوانستند در مقابل هواهای نفسانی و راحتی و آسايش موقتی كينه و حسادت را كنار بگذارند و پیرو حق باشند.


دشمنی و حسادت ديرينه بنی‌اميه و جاه‌طلبی‌های معاويه و عداوت‌های كهنه عايشه، باعث شد كه پيكر پاك فرزند رسول خدا ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم ـ تیرباران گردد و عايشه در اين كار مرتكب ستمی بزرگ گرديد و كينه‌ای را كه از ديرباز نسبت به امام علی ـ عليه‌السلام ـ و فرزندان او داشت ـ به‌ويژه امام حسن ـ عليه‌السلام ـ داشت ـ آشكار نمود.
بنی‌اميه عقده‌های جنگ بدر و كينه‌های جاهلیت، دشمنی‌های روز احد را تلافی كردند و داغی ديگر بر دل اهل‌بيت و شيعيان زدند. و با اين توهين به مقام امامت، سعی در انحراف مسير هدايت امت به‌سوی خويش بودند.


۱. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج‌البلاغه، ج ۴، ص ۱۶.    
۲. علامه عسکری، مرتضی، نقش عایشه در اسلام، ترجمه محمدصادق نجمی، ج ۳، ص ۱۹۰ تا ۱۹۴، نشر دانشکده اصول دین.
۳. فرعون در کار رعیت از یزید عادل‌تر و در کار عامه و خاصه مردم خویش منصف‌تر بود. مسعودی، مروج الذهب، بیروت، دارالمعرفه ج ۳، ص ۷۷ و ۷۸.
۴. قریشی، باقر شریف، زندگانی حسن بنابراین علی ـ علیه‌السلام ـ، ترجمه فخرالدین حجازی، چ بعثت، ص ۶۸۹.



سایت اندیشه قم    



رده‌های این صفحه : امام حسن | تاریخ معصومان




جعبه ابزار