• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

معاویه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: معاویه، ابوسفیان.
پرسش: آیا معاویه پسر ابوسفیان بود یا فرد دیگر؟
پاسخ: مادر معاویه از جمله زنان بدنام عرب بود که سابقه چندان موجهی در تاریخ اسلام و قبل از آن نمی‌توان برای او یافت.



در اینکه هند مادر معاویه در امر ترویج دین اسلام و نسبت به شخص پیامبر دشمنی‌های شدید نموده است، در بین تمام مورخان اتفاق و اجماع قولی وجود دارد؛ زیرا که سوابق او در تاریخ اسلام بسیار روشن است و رفتارهای ناروای او در حق عموی پیامبر حمزه در جنگ احد مشهور است؛ علاوه بر آنکه اهانت‌های زیادی به پیامبر و تازه مسلمانان نموده است. بنابراین معاویه از لحاظ مادر وضعی بسیار آشفته دارد؛ چنان‌که در برخی از منابع این زن را بدسابقه و زناکار دانسته‌اند؛ چون مورخین معتقدند که اساساً هند در مکه به تمایلات نامشروع شهرت داشت.
[۱] علامه عسکری، عایشه در اسلام، ج ۱، ص ۱۰.
[۲] محمد بن عقیل علوی حضرمی، النصایح الکافیه لمن یتولی معاویه.

بنابراین چندان بی‌اساس نیست که معاویه را به غیر از آنچه که مشهور شده است که فرزند ابوسفیان است، نسبت داده‌اند. اساس شایعات و یا اساس گفتارهای مردم از یک علت واقعی سرچشمه می‌گیرد.


درباره پدر معاویه، درباره ازدواج هند با ابوسفیان گفته شده که مافر بن عمرو یکی از افراد بنی‌امیه سخت دلباخته هند بود تا آنجا که داستان روابط آنها در کوی و برزن بر سر زبان‌ها افتاد، هند از وی بار گرفت! هنگامی که بارداریش آشکار شد و یا اینکه نزدیک بود ظاهر گردد، مافر بن عمرو از مکه فرار کرد و به نزد نعمان بن منذر پادشاه مشهور عرب حیره رفت تا اینکه از وی در کار خود کمک بخواهد، در غیاب او بود که ابوسفیان با هند ازدواج نمود.
[۳] ابی‌الفرج اصفهانی، الاغانی، ج ۹، چاپ بیروت، ص ۵۳ ـ ۵۰.





۳.۱ - دیدگاه هشام بن محمد کلبی

هشام بن محمد کلبی نسب‌شناس مشهور و زبردست عرب در کتاب مثالب و اصمعی ادیب گفته‌اند: معاویه در دوران جاهلیت به چهار نفر منسوب می‌شد که نام آنها بدین قرار است:
۱. عمارة بن الولید از بنی‌مخزوم؛ ۲. مافر بن عمرو از بنی‌امیه؛ ۳. ابوسفیان از بنی‌امیه؛ ۴. عباس بن عبدالمطلب از بنی‌هاشم.
[۴] ابن جوزی، تذکرة الخواص، چاپ بیروت، ص ۱۱۶.


۳.۲ - دیدگاه مورخان

بیشتر مورخان فرزندی معاویه را به یکی از این مردان نوشته‌اند.
[۵] زمخشری، ربیع الابرار، ج ۳، باب القربات و الانساب.
[۷] ابی‌الفرج اصفهانی، الاغانی، ج ۹، چاپ بیروت، ص ۴۹ و ۵۰.
آری در عصر جاهلیت این‌گونه بوده است که او را برای چندین مرد نسبت می‌دادند؛ اما بعد از اسلام این‌گونه رفتار ناهنجار از بین رفت.


پیامبر اکرم ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله ـ وقتی مکه را فتح نمود، هند مادر معاویه را به‌خاطر ارتکاب جنایات سزاوار مرگ دانسته بود؛
[۸] تاریخ اسلام، دکتر آیتی، چاپ ششم، تهران دانشگاه، ۷۸، ص ۴۶۳.
اما او با زیرکی در میان زنان مخفی شده و خود را به حضرت رسانید و اسلام آورد و به پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله ـ گفت: ما بر چه چیزی با تو بیعت کنیم؟ رسول خدا فرمود: بر اینکه زنا نکنید.
[۹] علامه عسکری، عایشه در اسلام، ج ۱، ص ۱۲.



اما آنچه بعد از اسلام شهرت يافت، معاويه پسر ابوسفيان محسوب گشت؛ چون هند بعد از ابی‌سفيان كه با او ازدواج كرده بود، قبل از اسلام شوهر رسمی غير از او نداشت؛ فلذا معروف بود كه زن ابی‌سفيان شده و معاويه هم بعد از ازدواج آنها و در خانه ابی‌سفيان تولد يافت؛ لذا معروف به فرزند ابوسفيان بوده است.


۱. علامه عسکری، عایشه در اسلام، ج ۱، ص ۱۰.
۲. محمد بن عقیل علوی حضرمی، النصایح الکافیه لمن یتولی معاویه.
۳. ابی‌الفرج اصفهانی، الاغانی، ج ۹، چاپ بیروت، ص ۵۳ ـ ۵۰.
۴. ابن جوزی، تذکرة الخواص، چاپ بیروت، ص ۱۱۶.
۵. زمخشری، ربیع الابرار، ج ۳، باب القربات و الانساب.
۶. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج‌البلاغه، ج ۱، ص ۳۳۶.    
۷. ابی‌الفرج اصفهانی، الاغانی، ج ۹، چاپ بیروت، ص ۴۹ و ۵۰.
۸. تاریخ اسلام، دکتر آیتی، چاپ ششم، تهران دانشگاه، ۷۸، ص ۴۶۳.
۹. علامه عسکری، عایشه در اسلام، ج ۱، ص ۱۲.



سایت اندیشه قم.    


رده‌های این صفحه : بنی امیه | تاریخ خلفاء | معاویه




جعبه ابزار