• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

انواع عبادت

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: عبادت، آزادگان، تاجران، بازرگانان، بردگان.

پرسش: از نظر امام علی ـ عليه‌السلام ـ مردم با چه انگیزه‌هایی خدا را عبادت می‌کنند؟ (با توجه به کلام امام علی ـ عليه‌السلام ـ در نهج البلاغه، چگونه عبادتی، عبادت آزادگان خواهد بود؟)

پاسخ:



امام علی علیه‌السلام عبادت‌های مردم را با توجه به اهداف و انگیزه‌های موجود در آنها، به سه نوع تقسیم می‌کند:

«إِنَّ قَوْماً عَبَدُوا اللهَ رَغْبَةً فَتِلْکَ عِبَادَةُ التُّجَّارِ وَ إِنَّ قَوْماً عَبَدُوا اللهَ رَهْبَةً فَتِلْکَ عِبَادَةُ الْعَبِیدِ وَ إِنَّ قَوْماً عَبَدُوا اللهَ شُکْراً فَتِلْکَ عِبَادَةُ الْأَحْرَار».
[۲] نهج البلاغة، سید رضی، محمد بن حسین، محقق: صبحی صالح، ص۵۱۰، قم، هجرت، چاپ اول، ۱۴۱۴ق.


۱.۱ - عبادت تاجران

گروهی از مردم، خدا را به خاطر دست‌یابی به نعمت‌های بهشتی می‌پرستند. حضرت علی علیه‌السلام این نوع عبادت را عبادت تاجران نام‌ می‌گذارد؛ زیرا این افراد مانند تاجران و بازرگانان به امید دریافت سود و رسیدن به منفعت، با دیگران داد و ستد می‌کنند.

۱.۲ - عبادت بردگان

گروهی دیگر به خاطر ترس از عذاب جهنم و برای رهایی از سختی‌های آخرت، به عبادت خدا روی می‌آورند. این نوع عبادت، عبادت بردگان است؛ زیرا بردگان از روی ترس و به خاطر تنبیه نشدن،‌ دستورات صاحب خود را اطاعت کرده و از او پیروی می‌کنند.

۱.۳ - عبادت آزادگان

اما گروهی از بندگان، خدا را برای شکرگزاری از او عبادت می‌کنند (یعنی او را شایسته عبادت دیده و عبادت را صرفاً به خاطر خود خدا انجام می‌دهند). این نوع عبادت، عبادت آزادمردان و آزادگان است. این افراد خدا را با معرفت و اخلاص عبادت می‌کنند، و این نوع،‌ برترین و بهترین نوع عبادت است.
[۳] نهج البلاغة، شریف الرضی، محمد بن حسین، ترجمه و شرح فیض الاسلام اصفهانی، علی نقی، ج۶، ص۱۱۹۹، تهران، مؤسسه چاپ و نشر تألیفات فیض الإسلام، چاپ پنجم، ۱۳۷۹ش.



ذکر این نکته بدیهی است که عبادتی که به نیت ریا و خودنمایی باشد، اساساً عبادت نیست تا در این تقسیم‌بندی بگنجد و این تقسیم‌بندی تنها در مورد عباداتی است که مقبول حق واقع می‌شوند؛ اما درجات مختلفی دارند.


۱. شریف رضی، نهج البلاغه ت حسون، ص۸۲۸، حکمت ۲۲۸.    
۲. نهج البلاغة، سید رضی، محمد بن حسین، محقق: صبحی صالح، ص۵۱۰، قم، هجرت، چاپ اول، ۱۴۱۴ق.
۳. نهج البلاغة، شریف الرضی، محمد بن حسین، ترجمه و شرح فیض الاسلام اصفهانی، علی نقی، ج۶، ص۱۱۹۹، تهران، مؤسسه چاپ و نشر تألیفات فیض الإسلام، چاپ پنجم، ۱۳۷۹ش.



پایگاه اسلام کوئست.    



جعبه ابزار