انواع عبادت
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: عبادت، آزادگان، تاجران، بازرگانان، بردگان.
پرسش: از نظر امام علی ـ عليهالسلام ـ مردم با چه انگیزههایی خدا را عبادت میکنند؟ (با توجه به کلام امام علی ـ عليهالسلام ـ در نهج البلاغه، چگونه عبادتی، عبادت آزادگان خواهد بود؟)
پاسخ:
امام علی علیهالسلام عبادتهای مردم را با توجه به اهداف و انگیزههای موجود در آنها، به سه نوع تقسیم میکند:
«إِنَّ قَوْماً عَبَدُوا اللهَ رَغْبَةً فَتِلْکَ عِبَادَةُ التُّجَّارِ وَ إِنَّ قَوْماً عَبَدُوا اللهَ رَهْبَةً فَتِلْکَ عِبَادَةُ الْعَبِیدِ وَ إِنَّ قَوْماً عَبَدُوا اللهَ شُکْراً فَتِلْکَ عِبَادَةُ الْأَحْرَار».
گروهی از مردم،
خدا را به خاطر دستیابی به نعمتهای بهشتی میپرستند.
حضرت علی علیهالسلام این نوع عبادت را عبادت تاجران نام میگذارد؛ زیرا این افراد مانند تاجران و بازرگانان به
امید دریافت سود و رسیدن به منفعت، با دیگران داد و ستد میکنند.
گروهی دیگر به خاطر
ترس از
عذاب جهنم و برای رهایی از سختیهای آخرت، به
عبادت خدا روی میآورند. این نوع عبادت،
عبادت بردگان است؛ زیرا بردگان از روی ترس و به خاطر
تنبیه نشدن، دستورات صاحب خود را
اطاعت کرده و از او پیروی میکنند.
اما گروهی از بندگان، خدا را برای
شکرگزاری از او عبادت میکنند (یعنی او را شایسته عبادت دیده و عبادت را صرفاً به خاطر خود
خدا انجام میدهند). این نوع عبادت، عبادت آزادمردان و آزادگان است. این افراد خدا را با
معرفت و
اخلاص عبادت میکنند، و این نوع، برترین و بهترین نوع عبادت است.
ذکر این نکته بدیهی است که عبادتی که به
نیت ریا و خودنمایی باشد، اساساً عبادت نیست تا در این تقسیمبندی بگنجد و این تقسیمبندی تنها در مورد عباداتی است که مقبول
حق واقع میشوند؛ اما درجات مختلفی دارند.
پایگاه اسلام کوئست.