اسم اعظم
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: دعا، اسم اعظم.
پرسش: معنای «اللهم إنی أسألک باسمک العظیم الأعظم الأعز الأجل الأکرم ... .» چیست؟
پاسخ: آنچه در متن سؤال به آن اشاره شده است، در واقع درخواست از خدا به اسم اعظمش میباشد که در برخی از دعاها آمده و معنای آن این است: «بارالها! به بزرگترین اسمت از تو درخواست میکنم؛ بزرگترین اسمی که عزیزترین و باشکوهترین و گرامیترین
اسم تو است...».
خداوند اگرچه حقیقت واحدی است، اما به اعتبارات گوناگون و از جهات مختلف، اسامی متعددی بر او
صدق میکند؛ مثلاً از آن جهت که موجودات را آفریده، «
خالق و آفریننده»، از آن جهت که به همه چیز آگاه است، «
عالم» و از آن جهت که
تدبیر عالم به دست اوست، «
مدبر» و... نامیده میشود.
البته میتوان همه اسمهای خداوند متعال را به یک اسم برگرداند. این اسم همان «
اسم اعظم » پروردگار است که همه اسمها از آن سرچشمه گرفتهاند.
در دعاها، درخواستکننده متناسب با سؤالش، اسمی از اسامی مبارک پروردگار متعال را در نظر میگیرد و خداوند را به آن اسم میخواند و از او تقاضا میکند.
فرض کنید برای رفع نیاز مالی خود به شخصی مراجعه میکنیم، اگرچه این شخص دارای اوصاف فراوانی است، اما ما اوصافی را مطرح میکنیم که ارتباطی با نیازمان دارد؛ مثلاً میگوییم: شما که همیشه به
فکر محرومان هستید، شما که همیشه
بخشنده بودهاید، و...
در واقع منظور ما از مطرح کردن این اوصاف، آن است که اولاً، به آن شخص بگوییم ما به وجود چنین اوصافی در او آگاهی و
اعتقاد داریم؛ ثانیاً، بگوییم داشتن چنین اوصافی، اقتضا میکند که آن شخص، فلان کار را انجام بدهد و مثلاً فلان مشکل را حل بکند یا فلان چیز را به ما بدهد.
حال ممکن است شخصی دارای اسم و صفتی باشد که تمام کمالات او را برساند و نمودار همه کمالات او به حساب آید؛ مثلاً کسی باشد که
حکومت و سلطنت مملکتی را عهدهدار باشد و به اسم «
سلطان» خوانده شود که همین اسم میتواند نمودار همه کمالات شخص باشد که بقیه اسامی و اوصاف از آن سرچشمه گیرد.
آنچه در متن سؤال به آن اشاره شده است، در واقع درخواست از خدا به اسم اعظمش میباشد که در برخی از دعاها آمده است؛ مثلاً در «دعای سمات» چنین آمده است: «اللهم إنی أسألک باسمک العظیم الأعظم الأعز الأجل الأکرم الذی إذا دعیت به علی مغالق أبواب السماء للفتح بالرحمة انفتحت و إذا دعیت به علی مضایق أبواب الأرض للفرج بالرحمة انفرجت و إذا دعیت به علی العسر للیسر تیسرت و إذا دعیت به علی الأموات للنشور انتشرت و إذا دعیت به علی کشف البأساء و الضراء انکشفت»؛
بارالها! به بزرگترین اسمت از تو درخواست میکنم؛ بزرگترین اسمی که عزیزترین و باشکوهترین و گرامیترین
اسم توست؛ آن اسمی که هرگاه برای گشوده شدن درهای بسته آسمان، به آن اسم خوانده شوی، درهای
رحمت آسمان ، باز میشوند و هنگامیکه به آن اسم برای رفع تنگناهای روی
زمین خوانده شوی، این تنگناها و مشکلات برطرف میشوند و هنگامیکه به آن اسم برای تبدیل سختی به آسانی و راحتی خوانده شوی، سختیها، آسان شوند و چون برای زنده شدن
مردگان، به آن اسم خوانده شوی، مردگان زنده شوند و چون برای برطرف شدن شداید و مصایب به آن اسم خوانده شوی، این گرفتاریها، برطرف شوند».
پایگاه اسلام کوئست.