آموزش مسائل جنسی توسط ائمه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: ائمه (علیهم‌السلام)، مسائل جنسی، آموزش صحیح، جامعیت مکتب اسلام.
پرسش: در کتاب
ازدواج مکتب انسان‌ساز، اعمال شب زفاف، حجله و ... برخی مسائل را به ائمه معصومین استناد داده‌اند، آیا ائمه (علیهم‌السلام) این سخنان را به برای خواص هم گفته‌اند؟
پاسخ: معصومین در مقام آموزش نه به‌عنوان لهوولعب روابط صحیح
آمیزش جنسی را هم برای خواص و هم برای عوام بیان می‌فرمودند. این
احادیث نشان از جامعیت مکتب اسلام دارد. شبهه‌ای که ممکن است پیش آمده باشد، شاید از این تصور برخواسته که این
عمل و آگاهی از شرایط و روش‌های صحیح آن، با
عبادت و تقرب خدا منافات دارد و ائمه معصومین این مطالب را برای خواص که جنبه معنوی آنان بالا بوده بیان نکرده‌اند؛ ولی باید گفت در روایات معصومین برای این عمل اجر قرار داده شده است.
در پاسخ باید بگوییم، عامل مهمی که زن و مرد را به هم نزدیک می‌سازد و زندگی مشترک و پیوند آن دو را فراهم می‌سازد،
غریزه جنسی است. مرد نیاز جنسی زن را تأمین می‌کند و متقابلاً
زن هم نیاز جنسی مرد را برطرف می‌سازد و این نیاز متقابل، تا حدود زیادی، پیوند دائمی یا طولانی آن دو را سبب می‌شود. تأمین این نیاز متقابل است.
بسیاری از کشاکش‌ها و شاید غالب خانه‌گریزی‌ها، سردی‌ها و بی‌تفاوتی‌های خانوادگی ناشی از عدم حسن تأمین و ارضای این نیاز طبیعی و غریزی می‌باشد. گاه برخی ناتوانی‌ها یا خودکامگی
مردان و سردمزاجی‌ها و یا بی‌رَغبتی‌های
زنان از اساسی‌ترین موانع حسن تأمین این نیاز طبیعی است. همسران در روابط
زناشویی خود، باید به این جاذبه پرقوت به نحو مطلوب و مؤثر معنا ببخشند و زمینه تاثیرگذاری هرگونه محرک‌های بیرونی و آسیب‌پذیری‌ها را از بین می‌برند.
از آن‌جا که ارضای صحیح غریزه جنسی نقش اساسی در
آرامش روان و تداوم
خانواده و روابط سالم بین زوجین دارد، در تعالیم
اسلام، هم به اصل ارضای غریزه جنسی و هم به کیفیت و شرایط آن توجه خاصی کرده است و به دور از هرگونه افراط و تفریط به این مسئله پرداخته است.
نیاز جنسی نیازی است طبیعی در همه انسان‌ها و فواید و آرامشی که در تأمین آن نیاز قرار دارد، مربوط به همه انسان‌هاست. بنابراین فرقی بین عوام و خواص وجود ندارد. تنها تفاوت میان افراد در هدف‌دار و جهت‌مند بودن استفاده از این غریزه است. برخلاف برخی مکاتب و یا مسالک و
مذاهب، روابط مشروع زناشویی و اعمالی که باعث لذت سالم و کامل می‌شود، نه‌تنها در اسلام امری
مکروه و ناپسند نیست، بلکه عملی است
مستحب و چه‌بسا مقدس، و رعایت آن از حقوق زنان و شوهران نسبت به یک‌دیگر است.
عثمان بن مظعون، برادر رضاعی
پیامبر بود. همسرش نزد
رسول‌الله (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) آمد و از او چنین شکوه نمود: عثمان روزها در
روزه و سرگرم
عبادت است. او فرصت ندارد به من برسد. پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) پس از شنیدن این سخن مسلمین را در
مسجد گرد آورد و فرمود: خداوند مرا به
رهبانیت دنیا مبعوث نفرموده، من به
دین سهل و آسانی برانگیخته شده‌ام، دینی که دارای جنبه فطری است. من که پیامبر شمایم، هم
نماز می‌گذاریم و روزه می‌گیرم و هم با همسرم رابطه زناشویی دارم. هر کس دین مرا دوست دارد، باید
سنت مرا عامل باشد. از سنن من یکی
ازدواج و داشتن رابطه مشروع با همسر است.
در
حدیث فوق طرف سخن پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) عثمان بن مظعون از یاران و اصحاب خاص می‌باشد که پیامبر اکرم مسئله روابط زناشویی را مطرح می‌کند. بنابراین وقتی اصلی عمل زناشویی به‌عنوان سنت پیامبر و عملی مستحب در چهارچوب
خانواده شمرده شده است،
ائمه معصومین در مقام آموزش و
اصلاح رفتار اصحاب و
شیعیان خود راه‌های صحیح این رابطه را بیان فرموده‌اند.
آن‌چه درباره رابطه
زن و مرد در
شب زفاف و سایر اوقات از
معصومین نقل شده است، اگرچه ممکن است بعضی از آن‌ها از نظر سند احتیاج به بررسی داشته باشد، ولی بسیاری از آن‌ها را اصحاب خاص ائمه نقل کرده‌اند یا از معصومین سؤال کرده‌اند؛ مثلاً:
اسحاق بن عمار از یاران نزدیک
امام صادق از حضرت سؤال می‌کند که آدم می‌تواند به همه اعضای بدن زنش نگاه کند، در حالی که همسرش عریان است. حضرت می‌فرماید: بله لذت از این بهتر نمی‌شود.
در موردی دیگر امام صادق به ابی‌بصیر از اصحاب خاص خود فرمودند: چیزی نیست که
ملائکه را حاضر کند مگر بازی و دست‌کاری مرد با همسرش. پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) فرمودند: «اذا جامع احدکم اهله فلا یاثبهن کما یاتی الطیر؛ هرگاه یکی از شما با همسرش هم‌بستر می‌شود، مانند پرنده‌ها عمل نکنید؛ یعنی بدون هیچ مقدمه اقدام بر این عمل ننمایید».
بنابراین معصومین در مقام آموزش نه به‌عنوان لهوولعب روابط صحیح آمیزش جنسی را هم برای خواص و هم برای عوام بیان می‌فرمودند. این
احادیث نشان از جامعیت مکتب
اسلام دارد. شبهه‌ای که ممکن است برای شما پیش آمده باشد، شاید از این تصور برخواسته که این عمل و آگاهی از شرایط و روش‌های صحیح آن با
عبادت و تقرب خدا منافات دارد و ائمه معصومین این مطالب را برای خواص که جنبه معنوی آنان بالا بوده بیان نکرده‌اند؛ ولی باید گفت در روایات معصومین برای این
عمل اجر قرار داده شده است.
اسحاق بن عمار می‌گوید: از امام صادق (علیه‌السلام) سؤال کردم از مردی که با همسرش در سفر است و
آب ندارد. حضرت فرمود: من دوست ندارم. گفتم از پیامبر
روایت شده که
اباذر از حضرت سؤال کرد در این مورد. حضرت فرمود: با او هم‌بستر شود اجر می‌برد. اباذر سؤال کرد اجر می‌برد؟ حضرت فرمود: بله
اجر می‌برد؛ همان‌طور که اگر
حرام بود،
مجازات می‌شد.
۱. وسائل الشیعه، نوشته شیخ حر عاملی، ج۱۴، چاپ بیروت، بابها ۴۷، ۴۸، ۴۹، ۵۰، ۵۱، ۵۶، ۵۷ کتاب النکاح مقدمات نکاح و آدابه.
۲. نظام حیات خانواده، نوشته دکتر علی قائمی، انجمن اولیا و مربیان جمهوری اسلامی ایران، تهران، ۱۳۶۳ ش.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «آموزش مسائل جنسی توسط ائمه»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۰۷/۱۳.
