• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

وجیه بودن حضرت عیسی در دنیا و آخرت

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: حضرت عیسی (علیه‌السّلام)، وجاه، حضرت مریم (علیهاالسّلام)، آبرومندی‌، مقرب، سوره عمران.

پرسش: مراد از آیه «وَجِیهاً فِی الدُّنْیا وَ الْآخِرَةِ وَ مِنَ الْمُقَرَّبِین» که در سوره آل عمران آیه ۴۵ آمده، چیست؟

پاسخ: در این آیه شریفه دو مقام برای حضرت عیسی (علیه‌السّلام) بیان شده است مقام وجاهت در دنیا و آخرت و مقرّب بودن حضرت عیسی که در پی وجاهت ایشان به دست آمده است.
مقبول بودن حضرت عیسی (علیه‌السّلام) در دنیا به این است که مردم تا روز قیامت آن بزرگوار را مقدس و معظم می‌شمارند، و وجیه بودن در آخرت به این معنا است که حضرت عیسی (علیه‌السّلام) در عالم آخرت نزد خداوند از مقام عالی‌برخوردار است که از آن جمله؛ مقام شفاعت مؤمنین است.



در آیه شریفه مورد نظر می‌خوانیم: «اِذْ قالَتِ الْمَلائِکَةُ یا مَرْیَمُ اِنَّ اللَّهَ یُبَشِّرُکِ بِکَلِمَةٍ مِنْهُ اسْمُهُ الْمَسیحُ عیسَی ابْنُ مَرْیَمَ وَجیهاً فِی الدُّنْیا وَ الْآخِرَةِ وَ مِنَ الْمُقَرَّبین؛ [به یاد آورید] هنگامی را که فرشتگان گفتند: «ای مریم![خداوند تو را به کلمه‌ای (وجود با عظمتی‌) از طرف خودش بشارت می‌دهد که نامش «مسیح، عیسی پسر مریم» است در حالی که در این جهان و جهان دیگر، صاحب شخصیّت خواهد بود و از مقرّبان (الهی) است.»
وصف «وَجِیهاً فِی الدُّنْیا وَ الْآخِرَةِ» در قرآن تنها برای حضرت عیسی (علیه‌السّلام) آمده و در مورد شخص دیگری این صفت گفته نشده است. گرچه این عبارت در روایات به عنوان یک دعا جنبه عمومی دارد و هر کسی براساس مراتب معنوی می‌تواند آن‌را از خدا بخواهد: «اللَّهُمَّ اِنِّی اَتَوَجَّهُ اِلَیْکَ- بِمُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اُقَدِّمُهُمْ بَیْنَ یَدَیْ صَلَاتِی وَ اَتَقَرَّبُ بِهِمْ اِلَیْکَ فَاجْعَلْنِی بِهِمْ وَجِیهاً فِی الدُّنْیا وَ الْآخِرَةِ وَ مِنَ الْمُقَرَّبِینَ؛ خدایا! من به وسیله محمد و آل محمد به تو روی آوردم و آنان را پیش از نماز به درگاهت وسیله نمودم و بدان‌ها به تو تقرّب جستم، مرا به واسطه آنها در دنیا و آخرت آبرومند ساز و از مقرّبان خود نما.»
«وجیه» بر وزن فعیل از مادّه «وجه» به معنای مورد توجّه و منزلت و احترام قرار دادن است.
وجاهت در آیه شریفه به دو گونه اشاره دارد:

۱.۱ - وجاهت در دنیا

مقبول بودن حضرت عیسی (علیه‌السّلام) در دنیا به این است که مردم تا روز قیامت آن بزرگوار را مقدس و معظم می‌شمارند،
[۶] نجفی خمینی، محمد‌جواد، تفسیر آسان، ج‌۲، ص۲۸۴، نشر اسلامیه، تهران ۱۳۹۸ق.
یا به تعبیری آن‌حضرت بر مردم ریاست و نبوّت دارد.
برخی وجاهت حضرت عیسی (علیه‌السّلام) در دنیا را ناظر به روی آوردن و توجه آن‌حضرت به مردم و مردم به او می‌دانند. این روی آوردن هم در متن زندگی، دنیای مردم، گرفتاری‌ها، غم‌ها و شادی‌ها و هم در حیات روحی و معنوی آنان است.
[۸] طالقانی، سید محمود، پرتوی از قرآن، ج‌۵، ص۱۳۴، شرکت سهامی انتشار، تهران ۱۳۶۲ش.


۱.۲ - وجاهت در آخرت

وجیه بودن در آخرت به این معنا است که حضرت عیسی (علیه‌السّلام) در عالم آخرت نزد خداوند از مقام عالی
[۹] نجفی خمینی، محمد‌جواد، تفسیر آسان، ج‌۲، ص۲۸۴.
برخوردار است که از آن جمله؛ مقام شفاعت مؤمنین است.


با این‌که معنای مقرّب بودن روشن است، اما باید گفت این مقام بلند که نشانه حداقل دوری بین خداوند و حضرت عیسی (علیه‌السّلام) است، در پی وجاهت ایشان به دست آمده است. به عبارت دیگر؛ لازم است نزدیک بودن و قرب به خداوند در هر دو عالم تحقّق پیدا کند و آن میسّر نمی‌گردد مگر با مقبولیت در دنیا و آخرت. گواه این تفسیر آن چیزی است که در این آیه شریفه بیان شده است:
«لنْ یَسْتَنْکِفَ الْمَسِیحُ اَنْ یَکُونَ عَبْداً لِلَّهِ وَ لَا الْمَلائِکَةُ الْمُقَرَّبُونَ؛ هرگز مسیح از این‌که بنده خدا باشد ابا و امتناع ندارد، و همه فرشتگان مقرّب نیز ابا ندارند.»
در پایان تذکر این نکته نیز ضروری به نظر می‌رسد که؛ مقرّب بودن حضرت عیسی (علیه‌السّلام)، بیانگر خدا نبودن و فرزند خدا نبودن او است.
[۱۲] طالقانی، سید محمود، پرتوی از قرآن، ج‌۵، ص۱۳۴.



۱. آل عمران/سوره۳، آیه۴۵.    
۲. قرائتی محسن، تفسیر نور، ج‌۲، ص۶۲، مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن، تهران، ۱۳۸۳ش.    
۳. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج‌۲، ص۵۴۴، محقق و مصحح:غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، دار الکتب الاسلامیة، تهران، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.    
۴. ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج‌۱۳، ص۵۵۸، دار صادر، بیروت، چاپ سوم، ۱۴۱۴ق.    
۵. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ج‌۶، ص۳۶۶، تحقیق:حسینی‌، سید احمد، کتابفروشی مرتضوی، تهران، چاپ سوم، ۱۳۷۵ش.    
۶. نجفی خمینی، محمد‌جواد، تفسیر آسان، ج‌۲، ص۲۸۴، نشر اسلامیه، تهران ۱۳۹۸ق.
۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر جوامع الجامع، ج‌۱، ص۱۷۵، نشر دانشگاه تهران و مدیریت حوزه علمیه قم، ۱۳۷۷ش.    
۸. طالقانی، سید محمود، پرتوی از قرآن، ج‌۵، ص۱۳۴، شرکت سهامی انتشار، تهران ۱۳۶۲ش.
۹. نجفی خمینی، محمد‌جواد، تفسیر آسان، ج‌۲، ص۲۸۴.
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر جوامع الجامع، ج‌۱، ص۱۷۵.    
۱۱. نساء/سوره۴، آیه۱۷۲.    
۱۲. طالقانی، سید محمود، پرتوی از قرآن، ج‌۵، ص۱۳۴.



پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «وجیه بودن حضرت عیسی در دنیا و آخرت»، تاریخ بازیابی۱۴۰۱/۳/۹.    






جعبه ابزار