همنام
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: همنام ائمه،
روز قیامت، مصونیت،
مجازات.
پرسش: آیا این روایت صحیح است که «در روز قیامت هر فرد پشت سر امام همنام خود می‌ایستد»؟
پاسخ: با بررسی مجموع روایات درمی‌یابیم که اشخاص همنام پیامبران و ائمه، از موقعیت ویژه‌ای برخوردارند؛ ولی این امر به این معنا نیست که صرف تشابه اسمی، دلیل مصونیت کامل اشخاص باشد.
با بررسی مجموعه روایات می‌توان گفت که اشخاصی که نام پیامبران و امامان بر آنان نهاده شده است، در
دنیا و
آخرت از امتیازاتی برخوردارند که در این زمینه می‌توانید به جلد ۲۱
کتاب وسائل الشیعه و ج ۱۰۱ کتاب
بحارالانوار مراجعه نمایید.؛ اما در مورد روایتی که بیان نمودید، با توجه به اینکه متن عربی و مستند آن نیز ذکر نشده است، با مرور اجمالی احادیثی که در این زمینه وجود دارد، روایتی که دقیقاً همین مطلب را برساند، یافت نشد؛ اما روایتی وجود دارد که تا حدودی مشابه متن مورد نظر است؛
بدین مضمون که از
امام صادق ـ علیه‌السلام ـ نقل شده که:
اسامی مناسب برای خود برگزینید؛ زیرا روز قیامت این‌گونه خوانده می‌شوید که ای فلانی فرزند فلانی بپا خیز و به‌سوی
نور خود روانه شو و فلانی بپاخیز، ولی نوری نداری.
اما به نظر می‌رسد که این
روایت نیز با آنچه در سؤال آمده، هماهنگ نیست؛ چون:
در این روایت تعبیر به نور خود آمده، این عبارت با تعبیر به
امام خود تفاوت دارد؛
اگر کلمه نور در این روایت به امام
تفسیر گردد، این روایت نمی‌گوید که علت همراهی شخص با نور خود (امام) صرف تشابه اسمی است؛ بلکه شاید این روایت می‌خواهد بیان کند نام‌های نیک برای خود انتخاب کنید تا در قیامت وقتی با نام خود خوانده می‌شوید، احساس شرمندگی نکنید.
چون هرچند اشخاصی که نام پیامبران و امامان بر آنان نهاده شده است، در دنیا و آخرت از امتیازاتی برخوردارند، ولی با توجه به مبانی اسلامی و آیات و
روایات غیرقابل خدشه، نباید این امتیازات به‌گونه‌ای تلقی گردد که هر شخصی که همنام آن بزرگواران است، خود را از مجازات مصون بداند.
به‌عنوان نمونه توجه داشته باشید که میان قاتلان
امام حسین ـ علیه‌السلام ـ شخصی به نام محمد‌بن اشعث وجود داشت
که همنام پیامبر بود که نمی‌توان تصور نمود که تنها به همین دلیل، در آخرت بازخواست نخواهد شد؛ بله اگر شخصی مراعات موازین اسلامی را نماید، نام نیک او نیز امتیازی بر امتیازات او خواهد افزود.
بسیاری از
یاران ائمه هستند که به نام دشمنان اهل بیت نام‌گذاری شدند؛ مثل اسم
معاویه یا یزید و ... آیا این عده پشت سر امامان قرار می‌گیرند یا پشت سر دشمنان امامان؟
علاوه بر این، آیه شریفه به‌طور واضح موقعیت‌ها را مشخص نموده و معیار را اعتقاد و
اندیشه و جایگاه قرار داده نه اسم و نام‌گذاری، آنجا که
خداوند متعال می‌فرماید:" یَوْمَ نَدْعُوا کُلَّ أُناسٍ بِإِمامِهِم"
((به یاد آورید) روزی را که هر گروهی را با پیشوایشان می‌خوانیم) گفته می‌شود، پیروان
ابراهیم را بیاورید و پیروان
موسی را بیاورید، پیروان محمد را بیاورید،
پیروان پیامبران یکی پس از دیگری برمی‌خیزند؛ در‌حالی‌که کتاب‌هایشان به دست راستشان داده شده، بعد صدا می‌زنند پیروان
شیطان و رهروان رؤسای ضلالت را بیاورید، عده‌ای هم به این عنوان حاضر می‌شوند.
در تفسیر نمونه نیز آمده: یعنی آنها که
رهبری پیامبران و جانشینان آنان را در هر عصر و زمان پذیرفتند، همراه پیشوایشان خواهند بود و آنها که رهبری شیطان و ائمه ضلال و پیشوایان جبار و ستمگر را انتخاب کردند، همراه آنها خواهند بود.
خلاصه اینکه پیوند" رهبری" و" پیروی" در این جهان به‌طور کامل در آن
جهان منعکس می‌شود و براساس آن گروه‌هایی که اهل
نجات و اهل عذابند، مشخص می‌گردند.
پایگاه اسلام کوئست.
