• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

نزول قرآن و فرشتگان

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: نزول قرآن، پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، فرشتگان.
پرسش: آیا برای نزول قرآن بر قلب پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله فرشتگانی آیات و سوره‌ها را بدرقه و همراهی می‌کردند؟
پاسخ:



آنچه در روایات و سخنان دانشمندان علوم قرآنی آمده، همراهی و بدرقه فرشتگان در نزول برخی سوره‌ها و آیات قرآن کریم بر پیامبر گرامی اسلام ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ می‌باشد.

۱.۱ - روایتی از سیوطی

جلال الدین سیوطی به نقل از ابن حبیب و ابن النقیب می‌گوید: «قسمتی از قرآن با مشایعت و همراهی فرشتگان نازل شد، و این قسمت عبارت است از: سوره انعام که هفتاد هزار فرشته آن‌ را همراهی کردند، فاتحة الکتاب که هشتاد هزار فرشته با آن فرود آمد، آیة الکرسی و سوره یس که با آنها سی هزار فرشته نازل شد، و آیه ۴۵ زخرف («وَ سْئَلْ مَنْ أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِکَ مِنْ رُسُلِنا...») که با آن بیست هزار فرشته نازل گردید».


درباره سوره انعام روایات مختلفی نقل شده است؛ مانند این‌که:

۲.۱ - روایتی از امام صادق

امام صادق علیه‌السلام می‌فرماید: «همانا سوره انعام یک‌جا نازل گردید و هفتاد هزار فرشته آن‌ را بدرقه کردند تا به محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله نازل شد؛ پس آن‌ را بزرگ شمارید و گرامی دارید؛ زیرا در هفتاد جای آن نام خدای ـ عزوجل ـ می‌باشد، و اگر مردم می‌دانستند چه ثواب‌ها و فضیلت‌هایی در خواندن آن سوره است آن‌ را وانمی‌گذاردند و ترک نمی‌کردند».


درباره سوره فاتحة الکتاب و سوره یس و آیه «وَ سْئَلْ مَنْ أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِکَ مِنْ رُسُلِنا أَ جَعَلْنا مِنْ دُونِ الرَّحْمنِ آلِهَةً یُعْبَدُون» حدیثی یافت نشد،


اما آیة الکرسی که درباره آن و تمام آیات سوره بقره یک حدیث در منابع اهل سنت نقل شده است:

۴.۱ - روایتی از پیامبر

رسول اکرم ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ فرمود: « سوره بقره رکن قرآن و قله آن است، با هر آیه از آن هشتاد هزار فرشته نازل گشت، و "لا إِلهَ إِلَّا هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ" از زیر عرش بیرون آورده شد و به آن متصل گردید».
[۶] ابن حجاج مَروَزی (متوفّی:۲۹۴ه.ق)، محمد بن نصر، مختصر قیام اللیل، با تلخیص: مقریزی، أحمد بن علی، ص ۱۶۸، حدیث أکادمی، فیصل آباد، چاپ اول، ۱۴۰۸ق.
[۷] شیبانی، أحمد بن محمد، مسند احمد، تحقیق: الأرنؤوط، شعیب، مرشد، عادل و دیگران، اشراف: ترکی، عبد الله بن عبد المحسن، ج ۳۳، ص ۴۱۷، مؤسسة الرسالة، بیروت، چاپ اول، ۱۴۲۱ق.





۵.۱ - روایتی از رسول خدا

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله فرمود: «به شما خبر ندهم از سوره‌ای که عظمتش بین زمین و آسمان را پُر کرد و هفتاد هزار فرشته آن را همراهی و بدرقه کردند؟ آن سوره، سوره کهف بود».




۶.۱ - اول

هم‌چنین در روایتی نقل شده است: «هیچ‌گاه جبرئیل قرآن را برای پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ نیاورد؛ مگر این‌که چهار تن از فرشتگان ـ به منظور محافظت ـ با او همراه بودند».

۶.۲ - دوم

اما برخی برخلاف این روایت گفته‌اند: تعدادی از آیات قرآن را جبرئیل به‌تنهایی و بدون همراهی و کمک فرشته‌ای آورد.


به‌هر‌حال با توجه به این روایات و روایات دیگری که در این‌ باره از شیعه و سنی نقل شده، به‌طور اجمال می‌توان فهمید که آیه یا آیات و یا سوره‌ای که بر قلب پیامبر اکرم ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ نازل می‌شد، فرشته و یا فرشتگانی آن‌ را بدرقه می‌کردند.



۱. زخرف (۴۳)، آیه ۴۵    
۲. سیوطی، جلال الدین، الإتقان فی علوم القرآن، ج ‌۱، ص ۱۴۷، دارالکتاب العربی، بیروت، چاپ دوم، ۱۴۲۱ق.    
۳. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ۲، ص ۶۲۲، ح ۱۲، دارالکتب الإسلامیة، تهران، ۱۳۶۵ش.    
۴. زخرف (۴۳)، آیه ۴۵    
۵. سیوطی، جلال الدین، الإتقان فی علوم القرآن، ج ‌۱، ص ۱۴۷، دارالکتاب العربی، بیروت، چاپ دوم، ۱۴۲۱ق.    
۶. ابن حجاج مَروَزی (متوفّی:۲۹۴ه.ق)، محمد بن نصر، مختصر قیام اللیل، با تلخیص: مقریزی، أحمد بن علی، ص ۱۶۸، حدیث أکادمی، فیصل آباد، چاپ اول، ۱۴۰۸ق.
۷. شیبانی، أحمد بن محمد، مسند احمد، تحقیق: الأرنؤوط، شعیب، مرشد، عادل و دیگران، اشراف: ترکی، عبد الله بن عبد المحسن، ج ۳۳، ص ۴۱۷، مؤسسة الرسالة، بیروت، چاپ اول، ۱۴۲۱ق.
۸. ابن ضریس بجلی رازی (متوفّی:۲۹۴ه.ق)، محمد بن أیوب، فضائل القرآن و ما أنزل من القرآن بمکة و ما أنزل بالمدینة، ص ۹۶، دارالفکر، دمشق، چاپ اول، ۱۴۰۸ق.    
۹. مُستَغفِری نَسَفی (متوفّی:۴۳۲ ه.ق)، جعفر بن محمد، فضائل القرآن، محقق:سلوم، أحمد بن فارس، ج ۲، ص ۵۶۴، دار ابن حزم، چاپ اول، ۲۰۰۸م.    
۱۰. مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار، ج ‌۱۱، ص ۲۴، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق.    
۱۱. مُستَغفِری نَسَفی (متوفّی:۴۳۲ ه.ق)، جعفر بن محمد، فضائل القرآن، محقق:سلوم، أحمد بن فارس، ج ۲، ص ۵۴۵، دار ابن حزم، چاپ اول، ۲۰۰۸م.    
۱۲. مُستَغفِری نَسَفی (متوفّی:۴۳۲ ه.ق)، جعفر بن محمد، فضائل القرآن، محقق:سلوم، أحمد بن فارس، ج ۲، ص ۵۴۴، دار ابن حزم، چاپ اول، ۲۰۰۸م.    
۱۳. سیوطی، جلال الدین، الإتقان فی علوم القرآن، ج ‌۱، ص ۱۴۷، دارالکتاب العربی، بیروت، چاپ دوم، ۱۴۲۱ق.    



پایگاه اسلام کوئست.    


رده‌های این صفحه : فضیلت آیات و سور | قرآن شناسی




جعبه ابزار